آقا حسین خوانساری؛ «عالمی جامع الاطراف»

ایسنا/اصفهان یک اصفهان شناس گفت: آقا حسین خوانساری به مقامی رسید که او را دانشمند بزرگ زمان خطاب و همه طبقات از جمله پادشاه صفوی او را تکریم می‌کردند و عالمی جامع الاطراف لقب دادند.

محمدحسین ریاحی در گفت‌وگو با ایسنا درباره رجال برجسته شهرستان خوانسار، اظهار کرد: شهرستان خوانسار یک شهر برجسته از نظر داشتن دانشمندان و اندیشمندان است. خوانسار از نظر فضای طبیعی و پوشش گیاهی نیز سرآمد است. از گذشته تا کنون شخصیت‌های زیادی را در زمینه‌های علوم دینی و ادبی، هنر و معماری پرورش داده است. همچنین علمای دینی، مراجع و کسانی که در علوم خاص شیعه به درجه والا رسیدند و حتی در زمینه‌هایی مانند ادبیات فارسی و شعر و موسیقی سرآمد بوده‌اند.

وی افزود: شاید یکی از عواملی که خوانسار دارای رجال برجسته است به طبیعت فوق‌العاده این شهر و هوای مطبوع آن بر می‌گردد. این شهر که در غرب استان اصفهان واقع است کسانی را داشته که برخی این شخصیت‌ها به دلیل درجه بالای علمی که داشته‌اند به دیگر مناطق کشور مانند اصفهان، تهران و قم رفته‌اند و شهرتی را کسب کردند.

این اصفهان شناس و استاد دانشگاه گفت: شخصیت بسیار مهمی که می‌توانیم از خوانسار معرفی کنیم «آقا حسین خوانساری» است که فقیه و حکیم بوده است. او در زمان شاه‌عباس اول به سال ۱۰۱۶ قمری در خوانسار متولد می‌شود و پدرش جمال‌الدین محمد از علما و شعرا بوده است.

ریاحی ادامه داد: آقا حسین خوانساری شخصیتی است که وقتی وارد اصفهان می‌شود با سختی‌های زیادی دست و پنجه نرم می‌کند و در سرمای زمستان آن‌قدر اذیت شد که ملحفه‌ای را که همراه خود آورده بود به دور خود پیچید.

وی گفت: ایشان شخصیتی بود که با بهره‌مندی از علما و اندیشمندانی مثل میرفندرسکی، محمدتقی مجلسی و محمدباقر سبزواری به درجه والای علمی رسید. آقا حسین از حکمای قرن یازدهم هجری است و از زمانی که از خوانسار به اصفهان آمد علوم مختلفی را فرا گرفته بود و در آن زمان اصفهان محل علم و دانش پژوهان بود. در اصفهان علوم مختلف عقلی و نقلی را از استادان خود فرا گرفت و با تمام تنگدستی‌های خود ساخت تا در نهایت به عالمی بزرگ تبدیل شد.

این اصفهان شناس و استاد دانشگاه، تصریح کرد: کم‌کم آن‌چنان مشهور شد که پادشاه صفوی یعنی شاه سلیمان بسیار به او توجه می‌کرد و او، آقا حسین را جز بزرگترین مشایخ علمی قلمداد می‌کرد. این عالم علاوه بر اینکه از استادان زیادی بهره برد شاگردان زیاد و تأثیرگذاری هم تربیت کرد. از جمله شاگردان او علامه محمدباقر مجلسی، شیخ جعفر قاضی، عبدالحسین خاتون‌آبادی، سید نعمت‌الله جزایری، میرزا عبدالله افندی، علیرضا تجلی شیرازی و محمدبن عبدالفتاح تنکابنی هستند که از محضر او بهره‌های فراوانی بردند.

ریاحی گفت: آقا حسین خوانساری دو پسر داشت که در علم فوق‌العاده بودند. آقا جمال‌الدین خوانساری و آقا رضی الدین خوانساری دو پسر او هستند که در علوم مختلف سرآمد زمان خود بودند.

وی افزود: آقا حسین خوانساری کتاب‌های زیادی نوشته است که برای مثال در فقه کتاب «مشارق الشموس» را نوشته است و در اصول، کتاب «رساله در مقدمه واجب» را نوشته است. در منطق و کلام و حکمت نیز کتاب‌هایی را به رشته تحریر درآورده است.

این اصفهان شناس و استاد دانشگاه، ادامه داد: به هر حال او در علوم، جامع‌الاطراف بود و به همین دلیل او را «استاد الکل فی الکل» نامیدند. آقا حسین خوانساری به مقامی رسید که او را دانشمند بزرگ زمان خطاب می‌کردند و همه طبقات او را تکریم می‌کردند. سرانجام این عالم شهیر در سال ۱۰۹۸ هجری قمری در اصفهان چشم از جهان فرو بست و در قبرستان تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شد که هم‌اکنون تکیه‌ای به نام او مشهور است. این تکیه(تکیه خوانساری) از زیباترین و جالب‌ترین تکایای تخت فولاد از حیث هنر و معماری است.

ریاحی خاطرنشان کرد: متحول کردن علوم، رونق دانش و تحلیل و بررسی کتب گذشتگان از مهم‌ترین خدمات آقا حسین خوانساری است. همچنین تربیت شاگردان زبده و با سواد از دیگر خدمات ارزشمند این عالم بزرگ است. شاه سلیمان صفوی احترامات لازم را به او می‌گذاشت و به همین جهت زمینه‌هایی را برای رشد علوم و نهادهای آموزشی فراهم می‌کرد.

وی گفت: نقل شده است که آقا حسین خوانساری رساله «ممنوعیت شرب خمر» را برای شاه سلیمان صفوی نوشته است.

این اصفهان شناس و استاد دانشگاه، تصریح کرد: خوانسار شخصیت‌های برجسته دیگری هم داشته است. از جمله ابوالقاسم خوانساری که از فقهای بزرگ بوده است یا میرزا ابوتراب خوانساری که مفسر و دانشمند بزرگ شیعه است. از شخصیت‌های معاصر خوانسار می‌توان سید احمد خوانساری را نام برد که از مراجع بزرگ بود و در دوره معاصر خدمات شایانی کرد.

ریاحی گفت: یکی از خاندان‌های مشهور خوانسار خاندان "روضاتی" است که این خاندان در این شهر مشغول علوم دینی و معنوی شدند. آیت‌الله محمدتقی خوانساری از دیگر علمای معاصر ایران است که نماز باران ایشان معروف است. شخصیت‌هایی مانند ادیب خوانساری و برخی خاندان‌های دیگر که در خوانسار بودند در خوش‌نویسی سرآمد زمان خود بودند.

انتهای پیام