نصیحت های آغامحمدخان قاجار به جانشینش فتحعلی‌شاه / خواجه تاجدار : رعیت را گرسنه نگهدار تا بتوانی مملکتداری کنی

آقا محمدخان، رئیس، بنیان گذار و اولین شاه قاجار بود. وی مدت کوتاهی پادشاه ایران بود گرچه پیش از آن سال ها صرف تحکیم پایه‌های قدرت کرده بود. پس از به قتل رسیدن او در ۲۱ ذی‌الحجه ۱۲۱۱ ه.ق، در نوروز ۱۱۷۷ شمسی، فتحعلی‌شاه به قدرت رسید. نام او را به افتخار جدش فتحعلی قرار دادند اما تا قبل از رسیدن به پادشاهی باباخان خطاب می شد. در ادامه نصیحت آقا محمدخان قاجار به او را می‌خوانیم:

رعیت چون آسوده گردد در فکر عزل رئیس و ضابط افتد و علی هذا القیاس. چون عموم اهالی ملک را فراغت روی دهد به عمال و حکام تمکین نکنند و در فکرهای دور و دراز درافتند، این گروه فرومایه را باید به خود مشغول کردن که از کار رعیتی و گرفتاری فارغ نگردند؛ و الا کار زراعت و فلاحت نقصان یابد و توفیر در غله و حاصل ضعیف شود وقحط پدیدار آید و لشکری از کار بیفتد و فسادهای عظیم روی دهد و ملک ازمیان برود.

ارباب زراعت و فلاحت باید چنان باشد که هر ده خانه را یک دیگ نباشد تا به جهت طبخ آشی یک روز به عطلت وانتظار بسر برند و الا رعیتی نکنند و نقصان در ملک روی کند.

آغامحمد خان قاجار و فتحعلی شاه قاجار

بیشتر بخوانید :

• «سرخواجه» که بود؟ / دارایی هایی که از خواجه‌ها به ناصرالدین شاه می رسید

• «مجاهد روز شنبه» لقب چه کسانی است؟
  
  

• واکنش ناصرالدین شاه در نخستین مواجهه با پنکه!
  
  
  
  

۲۱۲۲۰