چرا پزشکان جراحی رباتیک را به جراحی سنتی ترجیح می‌دهند؟

آفتاب‌‌نیوز :

جراحی رباتیک یا جراحی با کمک ربات، پزشکان را قادر می‌سازد تا انواع مختلفی از اقدامات پیچیده را در مقایسه با روش‌های جراحی معمولی، با دقت، انعطاف‌پذیری و کنترل بیشتری انجام دهند. جراحی رباتیک معمولا جراحی کم تهاجمی است. این ربات‌ها ضمن ایجاد برش‌های بسیار کوچک‌تر از آنچه که به طور معمول و سنتی انجام می‌شود، به جراحان اجازه می‌دهند تا با دقتی باورنکردنی کار خود را انجام دهند.

بسیاری از بیمارستان‌های ایالات متحده و اروپا از فناوری جراحی رباتیک استقبال کرده‌اند. پرکاربردترین سیستم جراحی رباتیک بالینی شامل بازوی دوربین‌دار و بازوهای مکانیکی با ابزار جراحی متصل به آنها است. جراحان، بازوها را در حالی که در کنسول رایانه‌ای نزدیک میز جراحی نشسته‌اند کنترل می‌کنند. این کنسول به جراح نمایی با وضوح از ناحیه نشان داده و همراه با بزرگ‌نمایی، دید سه‌بعدی از ناحیه جراحی نیز ارائه می‌دهد و جراح می‌تواند در حین عمل بر کار دیگر اعضای تیم جراحی نیز نظارت کامل داشته و به آنها کمک کند.

جراحانی که از سیستم رباتیک استفاده می‌کنند تفاوت جراحی با آن نسبت به انجام جراحی توسط ابزارهای سنتی را درک خواهند کرد. یکی از تفاوت‌ها دقت عمل بیشتر با کمک ربات و مشاهده بهتر ناحیه جراحی است. با استفاده از جراحی رباتیک، جراحان می‌توانند اقدامات ظریف و پیچیده‌ای را انجام دهند که ممکن است انجام آن کارها با روش‌های دیگر، دشوار یا غیرممکن باشد. غالبا، جراحی رباتیک جراحی کم تهاجمی است و از مزایای این جراحی کم تهاجمی می‌توان به عوارض کمتر مانند عفونت کمتر محل جراحی، درد و خونریزی کمتر، بهبودی سریع‌تر، جای زخم‌ کوچک‌تر و کمتر اشاره کرد.

نتایج مطالعه اخیر محققان کالج دانشگاهی لندن و دانشگاه شفیلد نشان داده است که جراحی رباتیک خطر کمتری دارد و دوره نقاهت آن نیز برای بیماران کوتاه‌تر است. اولین کارآزمایی بالینی این عمل که توسط دانشمندان کالج دانشگاهی لندن و دانشگاه شفیلد انجام شده نشان داده است که انجام جراحی با کمک ربات‌ها برای برداشتن و ترمیم سرطان مثانه به بیماران این امکان را می‌دهد تا خیلی سریع‌تر بهبود پیدا کنند و به میزان قابل توجهی زمان کمتری را در بیمارستان صرف کنند.

سرطان مثانه بیماری است که رشد بافت غیرطبیعی که به عنوان تومور شناخته می‌شود، در پوشش مثانه ایجاد می‌شود. در برخی موارد، تومور به عضله مثانه گسترش می‌یابد و می‌تواند به سرطان ثانویه در سایر قسمت‌های بدن منجر شود. هر ساله حدود ۱۰ هزار نفر در بریتانیا به سرطان مثانه مبتلا می‌شوند و بیش از سه هزار عمل برداشتن و ترمیم مثانه انجام می‌شود. روند درمانی سرطان مثانه بسیار هزینه‌بر است.

طی این مطالعه که یافته‌های آن در مجله "JAMA" منتشر شد و توسط بنیاد اورولوژی با کمک مالی از بنیاد Champniss تامین شد، محققان همچنین کشف کردند که جراحی رباتیک شانس بستری مجدد را به نصف(۵۲درصد) کاهش می‌دهد و خطر لخته خون نیز چهار برابر(۷۷درصد) کاهش می‌یابد.

در حقیقت ترومبوز/ لخته خون یک پاسخ طبیعی به زخم برای جلوگیری از خونریزی است اما می‌تواند به ترومبوزیس منجر شود، که این امر خطرناک است و زمانی اتفاق می‌افتد که لخته‌ها در یک رگ خونی سالم جریان خون را مسدود کنند.

محققان دریافتند در نتیجه دوره نقاهت کوتاه‌تر، استقامت و کیفیت زندگی بیماران نیز بهبود یافته و فعالیت بدنی آنها نیز افزایش می‌یابد چرا که طی این مطالعه و آزمایش بر روی بیماران محققان دریافتند گام‌های روزانه بیماران پس از دوره نقاهت افزایش یافته است. داده‌های میزان گام طی شده توسط بیماران بر روی یک حسگر هوشمند پوشیدنی اندازه‌گیری می‌شود.

برخلاف جراحی باز که شامل کار مستقیم جراح بر روی بیمار و ایجاد برش‌های بزرگ در پوست و ماهیچه می‌شود، جراحی به کمک ربات به پزشکان امکان می‌دهد از راه دور ابزارهای کمتر تهاجمی را با استفاده از کنسول و نمای سه‌بعدی کنترل کنند. در حال حاضر جراحی رباتیک فقط در چند بیمارستان بریتانیا انجام می‌شود.

محققان کالج دانشگاهی لندن اظهار کردند: به رغم اینکه جراحی به کمک ربات به طور گسترده در دسترس است، ارزیابی بالینی قابل توجهی وجود نداشته است. در این مطالعه ما می‌خواستیم مشخص کنیم که آیا جراحی با کمک ربات در مقایسه با جراحی باز در زمینه کاهش زمان سپری شده در بیمارستان، کاهش پذیرش مجدد و بهبودی بهتر و کیفیت زندگی بهتر است یا خیر. یک یافته غیرمنتظره کاهش چشمگیر لخته‌های خون در بیمارانی بود که تحت عمل جراحی رباتیک قرار گرفتند. این نشان‌دهنده یک جراحی ایمن است که بیماران از عوارض بسیار کمتر و بازگشت سریع‌تر به زندگی عادی سود می‌برند. نتایج این مطالعه مهم است. با استفاده از این جراحی پیشرفته، زمان بستری شدن در بیمارستان کاهش می‌یابد و بهبودی سریع‌تر می‌شود. در نهایت به بیماران امکان می‌دهد سریع‌تر به خانه بازگردند.

در این مطالعه محققان آزمایشی را در ۹ بیمارستان بریتانیا و بر روی ۳۳۸ بیمار مبتلا به سرطان مثانه غیر متاستاتیک که به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند، انجام دادند. ۱۶۹ بیمار عمل مثانه‌برداری یا سیستکتومی رادیکال به کمک ربات(برداشتن مثانه) با بازسازی داخل بدنی(فرایند برداشتن بخشی از روده برای ساختن مثانه جدید) انجام دادند و ۱۶۹ بیمار دیگر نیز سیستکتومی رادیکال باز انجام دادند.

نکته درخشان این کارآزمایی، مدت اقامت در بیمارستان پس از جراحی بود. به طور متوسط، گروهی که به کمک ربات جراحی شدند، هشت روز در بیمارستان ماندند اما گروه دیگر ۱۰ روز در بیمارستان بستری بودند.پیامد ثانویه دیگر در ۹۰ روز، ۶ و ۱۲ ماه پس از جراحی مورد ارزیابی قرار گرفت. این موارد شامل بررسی لخته خون، عوارض زخم، کیفیت زندگی، ناتوانی، استقامت و سطح فعالیت بود. همه پیامدهای ثانویه با جراحی به کمک ربات کاهش یا بهبود یافتند بودند یا اگر بهبود نیافته بودند، تقریبا برابر با جراحی باز بودند.

اخیرا یک شرکت چینی نیز اظهار کرده موفق به توسعه یک ربات جراحی آندوسکوپی شده است. حال آزمایشات بالینی این ربات در زمینه جراحی زنان و زایمان در بیمارستان‌ها آغاز شده است که این موضوع نشان دهنده پیشرفت عظیم چینی‌ها در زمینه صنعت توسعه ربات جراحی است.

این ربات که توسط شرکت پزشکی"Edge Medical Robotics" واقع در شهر شنژن چین توسعه یافته است، پزشکان را قادر می‌کند تا با دقت و کنترل بیشتری نسبت به روش‌های معمول، عمل جراحی را انجام دهند. آزمایشات این ربات در بیمارستان عمومی ارتش آزادی‌بخش خلق چین(PLA) در پکن و اولین بیمارستان وابسته به دانشگاه ژنگژو در استان هنان چین انجام می‌شود.

"وانگ جیانچن"(Wang Jianchen)، مدیر عامل شرکت "Edge Medical Robotics" گفت: انجام عمل‌های جراحی با کمک این ربات یک گام بزرگ در فناوری پزشکی محسوب می‌شود. با این حال به دلیل برخی مشکلات در حوزه فناوری، صنعت توسعه ربات‌های جراحی داخلی ما مدت‌ها تحت سلطه محصولات خارجی بود و ربات‌های جراحی فقط در بخش‌های زنان و زایمان چند بیمارستان مورد استفاده قرار می‌گرفتند و هزینه استفاده از آنها بسیار بالا و برای بسیاری از بیماران مقدور نبود و این موضوعات مانع پیشرفت جراحی رباتیک در چین می‌شد.

همچنین "جی می"(Ji Mei)، متخصص زنان و زایمان بیمارستان وابسته به دانشگاه ژنگژو گفت: ربات‌های جراحی ساخت چین در مقایسه با ربات‌های همسان ساخت کشورهای دیگر مقرون به صرفه‌ترند و از پتانسیل بالایی برای انجام امور و مراقبت‌های اولیه برخوردارند.

"منگ یوانگوانگ"(Meng Yuanguang)، مدیر بخش زنان و زایمان بیمارستان عمومی ارتش آزادی‌بخش خلق چین، نیز با "جی می" هم نظر بود و افزود: ربات‌های جراحی می‌توانند نقش مهمی در افزایش توانایی بیمارستان‌ها داشته باشند و به پزشکان اجازه دهند خدمات درمانی بهتری را به بیماران ارائه دهند.