هنرهای ۶ هزار ساله کنج پستو/ صنایع دستی مازندران احیاء شود

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: بازار مجازی صنایع دستی در مازندران داغ است و بسیاری از هنرمندان و فعالان از کرونا فرصتی ساختند تا با راه اندازی درگاه‌های مجازی، به معرفی تولیدات و جذب مشتری بپردازند و جور بی تدبیری متولیان امر را در این بخش به دوش کشند.

پای سخن هر هنرمند صنایع دستی که می‌نشینی حرف اول و آخرش نداشتن بازارچه فروش و نمایشگاه دائمی صنایع دستی است و این هنرمندان برای عرضه محصولات باید منتظر مناسبتی و برپایی نمایشگاه‌ها باشند و یا دست ساخته‌هایشان در کنج خانه‌ها خاک بخورد.

نداشتن بیمه، گرانی مواد اولیه و سرمایه در گردش از دیگر مشکلاتی است که همواره هنرمندان صنایع دستی از آن رنج می‌برند و اعتبارات و تسهیلات قطره چکانی نیازهایشان را تاکنون تأمین نکرده است.

حصیربافی از رشته‌های قدیمی و پرطرفدار مازندران بوده که در نواحی مختلف آن رواج دارد و بانویی که در این حرفه اشتغال دارد، نبود جایگاه فروش را مشکل تمام هنرمندان رشته صنایع دستی قلمداد می‌کند و گفت: به دلیل گرانی اجاره‌ها، توان تأمین مغازه را نداریم و شهرک و غرفه صنایع دستی که قرار بود در مناطق مختلف اجرا شود نیز به نتیجه نرسید.

محصولات را در خانه تولید می‌کنیم

محمدی در گفتگو با خبرنگار مهر با اظهار اینکه از حصیر برای تولید محصولاتی نظیر کلاه، زیرانداز، سبد و غیره استفاده می‌شود، افزود: مواد اولیه این رشته از نیزارها و تالاب‌ها تهیه می‌شود و ما آن را از واسطه‌ها خریداری می‌کنیم.

وی با بیان اینکه در حال حاضر محصولات را با توجه سفارش مشتریان در خانه تولید می‌کنیم، گفت: دست ساخته‌های تولیدی را در بازارچه‌ها و نمایشگاه‌های صنایع دستی عرضه می‌کنیم و محصولاتی که روی دست ما ماند را دوباره به خانه برمی گردانیم.

وقتی صحبت از فرش می‌شود، نام فرش کلاردشت در ذهن نقش می بند، فرشی با قدمت بیش از شش هزار ساله که برای بافت آن، لالایی دختران و مادران در دل کوهستان ها می پیچد و رج به رج بافته می‌شود.

فاطمه کاووسی بانوی فرشباف که بیش از نیم قرن در این رشته فعالیت دارد و رج های زیادی را در آن گره زده است، در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه بافنده‌های زیادی در شهرستان کلاردشت مشغول فعالیت هستند، افزود: نقش و نگارهای این فرش ذهنی و برگرفته از طبیعت است.

وی طرح‌های جنگلی، صندوقی را از جمله طرح‌های فرش کلاردشت ذکر کرد و گفت: در حال حاضر از دارهای عمودی بیشتر برای بافت این فرش استفاده می‌شود و نقش و نگارهای بکاررفته، فرش کلاردشت را شهره ایران و جهان کرده است.

در حال حاضر از دارهای عمودی بیشتر برای بافت این فرش استفاده می‌شود و نقش و نگارهای بکاررفته، فرش کلاردشت را شهره ایران و جهان کرده است

وی با اظهار اینکه فرش کلاردشت دارای رنگ‌های طبیعی برگرفته است طبیعت است، درخشندگی، شفافیت، دوام و عمر بالا را از مزیت‌های این هنر دستی و قدیمی بیان کرد و گفت: این فرش در سال ۹۶ ثبت ملی شده است و برای ثبت جهانی شدن نیازمند حمایت متولیان امر هستیم.

کاووسی با اظهار اینکه در تأمین مواد اولیه با مشکل روبرو هستیم، گفت: این فرش سال‌های سال با خرید توسط تاجران و بازرگانان خریداری و به کشورهای مختلف ارسال می‌شود.

وی راه اندازی بازارچه دائمی برای فروش را لازم دانست و گفت: اکنون تولیدات را در کارگاهی که برپا کرده‌ام برای فروش عرضه می‌کنم.

راه اندازی مراکز دائمی نمایشگاهی فرش دستباف سال‌های سال روز میز قرار دارد اما تاکنون اقدامی برای عملیاتی شدن آن صورت نگرفته است..

نبود بازار فروش تولیدات دغدغه جدی تولیدکنندگان صنایع دستی

یکی از هنرمندان آملی فعال در صنایع دستی، کمبود منابع مالی و نداشتن بازار فروش مناسبت را از مشکلات و دغدغه‌های جدی فعالان این صنعت دانست.

زهرا محمدزاده در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: تمام هنرمندان و فعالان این صنعت به علت نداشتن بازار مناسب فروش محصولات تولیدی شأن متأسفانه در سال‌های اخیر مجبور به بی انگیزگی و رهاکردن هنر و فعالیت خود در این صنعت شدند.

وی ادامه داد: حتی هنرمندان صاحب نام و شناخته شده در این صنعت دوست دارند در بازارهای صادراتی راه پیدا کنند و در این مسیر با پرداخت تسهیلات مناسب و حضور در نمایشگاه‌های صنایع‌دستی در خارج از کشور در راستای معرفی توانمندی‌ها و صادرات تولیدات هنرمندان تسهیل شود.

وی اضافه کرد: ما هنرمندان صنایع‌دستی در شهرستان‌ها نیازمند توجه بیشتر از سوی متولیان امر به خصوص اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران درخواست داریم تا بستر سازی های لازم در بازارها و نمایشگاه‌های دائمی در تهران و پس از آن نمایشگاه‌های بازارهای برون مرزی را داریم.

عدم توسعه گردشگری در بازار صنایع‌دستی

این فعال صنعتی دستی آمل که از حدود هشت سال گذشته تاکنون به هنر معرق روی پارچه روی آورده، عدم توسعه گردشگری در بازار صنایع‌دستی را از دیگر مشکلات هنرمندان در این صنعت بیان کرد. به گفته خانم محمدزاده، اگر در حوزه گردشگری، ضعف بی توجه به صنایع دستی برطرف و حتی تقویت شود، قطعاً به نفع فعالان این صنعت و رونق کسب و کارها در سطح استان خواهد شد.

وی اضافه کرد: از دیگر چالش‌های مهمی که در این حوزه وجود دارد، متأسفانه هیچ اطلاعاتی در خصوص کارگاه‌های تولیدی صنایع‌دستی وجود ندارد که این مشکلات و کمبودها بیان شود.

سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی مازندران با بیان اینکه از این پس غرفه‌های صنایع‌دستی در کنار تمامی برنامه‌های فرهنگی و چشنواره‌ها برپا می‌شود، افزود: با توجه به آسیب‌های دوران محدودیت‌های کرونایی در سال‌های اخیر، قرار است از این پس در کنار تمامی جشنواره‌ها بازارچه‌های موقت صنایع‌دستی برپا شود.

۱۵ غرفه صنایع دستی برپا شد

مهدی ایزدی در گفتگو با خبرنگار مهر از برپایی بیش از ۱۵ غرفه صنایع‌دستی شامل سفال، بافته‌های داری و نساجی هنرمندان بومی منطقه خبر داد و افزود: صنایع‌دستی جزو صنایع زودبازده محسوب می‌شود، درصدد هستیم با ایجاد فضای اینچنینی و افزایش فرصت‌های بازاریابی و فروش از هنرمندان و صنعتگران حمایت کنیم.

ایزدی با بیان اینکه تلاش می‌کنیم با ایجاد بازار فروش دغدغه هنرمندان در خصوص تولید را کاهش دهیم، خاطرنشان کرد: رونق بیشتر صنایع‌دستی وقتی اتفاق می‌افتد که صنایع‌دستی از حالت لوکس و تزئینی به صنعتی کاربردی تبدیل شود

سرپرست میراث فرهنگی مازندران با اشاره به فعالیت هشت هزار هنرمند در ۷۰ رشته صنایع دستی از تخصیص ۱۵ میلیارد ریال اعتبار در سال قبل به این بخش خبر داد و افزود: ۳۸۴ پروانه تولید انفرادی صادر و هزار و ۵۹۷ پروانه تولید انفرادی تمدید شد.

وی از صدور ۲۴ پروانه تولید کارگاهی صنایع دستی سال قبل در استان خبر داد و اظهار داشت: همچنین ۲۷ پروانه تولید کارگاهی تمدید شد و ۱۲۶ کارت شناسایی هنرمندان این بخش در سال قبل صادر شده است.

وی با اشاره به ثبت دو اثر فاخر در رشته منبت چوب در استان گفت: دریافت ۲۸ نشان ملی مرغوبیت کالا در رشته‌های لاکتراشی، مصنوعات چرمی، نمدمالی، ساز سنتی و غیره از جمله دستاوردها بوده است.

ایزدی یادآور شد: راه اندازی و تجهیز خانه کلبادی ساری با محوریت صنایع دستی، خانه چالوس با محوریت صنایع چوبی، تهیه و تدوین رشته‌های صنایع دستی از جمله اقدامات است.

سرپرست میراث فرهنگی مازندران تصریح کرد: در سال جاری نیز ۱۷۶ پروانه تولید انفرادی، ۱۵ پروانه تولید کارگاهی، ۵۴ کارت شناسایی صادر و نمایشگاه منطقه‌ای صنایع دستی صادر شد.

شکل‌گیری اقتصاد صنایع‌دستی در کنار اقتصاد کشاورزی در روستاها و راه اندازی بازار و غرفه‌های دائمی صنایع دستی، رونق دوباره این هنر صنعت را در مازندران رقم می‌زند و از سوی دیگر رونق دوباره صنایع‌دستی در روستاها موجب افزایش تولید و احیای رشته‌های منسوخ شده می‌شود.