ترکیه می‌گوید اجلاس سران ناتو، ضرب‌العجلی برای تعیین تکلیف عضویت سوئد و فنلاند نیست

نمایندگان سوئد و فنلاند روز دوشنبه ۳۰ خرداد درباره بن‌بست در روند عضویت در پیمان ناتو با مقامات ترکیه گفت‌وگو کردند ولی به حل موانع موجود قبل از اجلاس سران ناتو که هفته آینده در مادرید برگزار می‌شود اميد چندانی نيست.

ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو نیز عصر دوشنبه برای حل موانع موجود در روند عضویت فنلاند و سوئد که به دلیل مخالفت ترکیه به بن بست رسیده است، با نمایندگان سه کشور در بروکسل گفت‌وگو کرد.

ناتو، سوئد و فنلاند انتظار داشتند این روند خیلی سریع انجام شود ولی در شرایطی که ناتو تلاش می‌کند در برابر روسیه جبهه واحدی تشکیل دهد مخالفت آنکارا همه را غافلگیر کرده است.

ترکیه اين دو کشور را به پناه دادن به اعضای حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌کاکا) متهم کرده است. این گروه علاوه بر ترکیه از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا نیز یک گروه تروریستی قلمداد می‌شود. یکی دیگر از درخواست‌های آنکارا لغو تحریم‌های تسلیحاتی سوئد و فنلاند علیه این کشور است.

پذیرش اعضای جدید مستلزم رای مثبت تمامی ۳۰ کشور عضو ناتو است و نگرانی‌ها در مورد مخالفت نامحدود ترکیه با عضویت فنلاند و سوئد افزایش یافته است.

سانا مارین، نخست وزیر فنلاند اخیرا هشدار داد که اگر این معضل قبل از اجلاس ناتو در مادرید حل نشود «وضعیت ممکن است کاملا دچار بن‌بست بشود.»

یک مقام ارشد دولت آلمان روز دوشنبه در مورد حل سریع این معضل ابراز ناامیدی کرد و گفت: «مسئله اصلی مدیریت توقع‌ها و برخورد با این مسئله در یک بستر تاریخی است. تاخیر چند هفته‌ای در حل این مسئله فاجعه‌بار نخواهد بود. نکته مهم این است که به نظر ما اختلاف بین فنلاند، سوئد و ترکیه غیرقابل حل نیست.»

وزیر خارجه سوئد نیز روز دوشنبه در مصاحبه‌ای با رسانه‌های آن کشور گفت: «باید خود را برای طولانی شدن این موضوع آماده کنیم.»

به نظر می‌رسد که ترکیه بیشتر از مواضع دولت سوئد خشمگین است. سوئد از سال ۱۹۸۴ به عنوان اولین کشور غربی حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌کاکا) را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داده است ولی در سال‌های اخیر از حزب اتحاد دمکراتیک کردهای سوریه و بازوی نظامی آن، «یگان‌های مدافع خلق» حمایت کرده است.

هر چند این نیروی مسلح مهم‌ترین متحد آمریکا در نبرد با گروه «خلافت اسلامی» در خاک سوریه بوده است ولی حکومت ترکیه آن را شاخه‌ای از حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌کاکا) و در نتیجه یک گروه تروریستی می‌داند.

ماگدالنا اندرسون، نخست وزیر سوئد با هدف رفع بخشی از نگرانی‌های ترکیه تاکید کرده که این کشور قوانین ضد تروریستی را در سال‌های اخیر شدیدتر کرده و مقررات سختگیرانه‌تری را از اول ماه ژوئیه به اجرا خواهد گذاشت.

علاوه بر این، سوئد اعلام کرده که اداره مستقل صادرات تسلیحاتی این کشور حاضر است پس از پیوستن به ناتو سیاست‌های خود را مورد بازبینی قرار دهد.

حدود صد هزار مهاجر کرد ساکن سوئد و بخشی از آنها شهروندان این کشور هستند. به گفته برخی از کارشناسان، سوئد در بین کشورهای اروپایی بیشتر از سایرین از حقوق کردها حمایت می‌کند و احتمالا یکی از دلایل اصلی حساسیت‌ حکومت ترکیه در مورد سوئد همین موضوع است.

از سوی دیگر دولت فعلی سوئد به رهبری حزب سوسیال دمکرات تاکنون محتاج رای یک عضو مستقل پارلمان بوده است که توجه ویژه‌ای به حقوق کردها دارد.

آمینه کاکه باوه، کرد ایرانی پس از جدا شدن از حزب چپ سوئد از سال ۲۰۱۹ نماینده مستقل پارلمان سوئد است. او در رای‌گیری سرنوشت ساز نوامبر گذشته برای انتخاب نخست وزير در ازای حمایت از حزب سوسیال دمکرات سوئد تضمین‌هایی در مورد دفاع از حقوق کردها و حمایت از «یگان‌های مدافع خلق » در سوریه دریافت کرد.

او تهدید کرده که اگر سوئد با فروش اسلحه به ترکیه موافقت کند در رای‌گیری لایحه بودجه که به زودی در پارلمان برگزار می‌شود به دولت رای منفی خواهد داد. رای منفی خانم کاکه باوه ممکن است به سقوط دولت سوسیال دمکرات و بروز یک بحران سیاسی دیگر در سوئد منجر شود.

به اعتقاد کارشناسان، مذاکرات دولت سوئد با خانم کاکه باوه از یک سو و دولت ترکیه از سوی دیگر بسیار دشوار خواهد بود.

اگر این معضل در ماه‌های آینده حل نشود شاید انتخابات پارلمانی سوئد در ماه سپتامبر بن‌بست فعلی را بگشاید. پیش‌بینی می‌شود که خانم کاکه باوه در انتخابات ماه سپتامبر کرسی پارلمانی خود را از دست بدهد. در آن صورت دولت سوئد می‌تواند با دست بازتری با ترکیه مذاکره کند.

کارشناسان سیاست سوئد معتقدند که دولت این کشور تلاش می‌کند از تعهدات خود به خانم کاکه باوه شانه خالی کند تا مذاکرات با ترکیه به نتیجه بهتری برسد.