تقریباً پنج ماه به شروع جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر با مسابقه سنگال با هلند در ورزشگاه ثمامه دوحه باقی مانده است. با راه‌یابی استرالیا و کاستاریکا و مشخص شدن همه۳۲ تیم شرکت‌کننده در مسابقات و انجام دو مرحله قرعه‌کشی، فروش بلیت‌های جام جهانی هم به مرحله نهایی رسیده است.

اولین جام جهانی فوتبال در خاورمیانه از ۲۱ نوامبر تا ۱۸ دسامبر (۳۰ آبان تا ۲۷ آذر) به مدت ۲۸ روز در هشت ورزشگاه در چهار شهر دوحه، الوقره، الخور و الریان با حضور ۳۲ تیم انجام می‌شود. در مجموع ۶۴ بازی برگزار خواهد شد.

تیم ملی ایران برای سومین دوره پیاپی به این مسابقات راه یافته است. این بار این تورنمنت در فاصله‌ای نزدیک برگزار می‌شود. نکته‌ای که در ابتدا به نظر می‌رسید شاید تضمین کننده حضور راحت و نسبتا ارزان هواداران فوتبال ایران باشد؛ اما در واقعیت اوضاع این گونه نیست.

راه‌های خرید بلیت جام جهانی

در دو مرحله قرعه‌کشی بلیت جام جهانی علاقمندان از ۱۹ ژانویه تا ۸ فوریه و ۲۱ آوریل تا ۲۹ آوریل فرصت داشتند تا از راه وب‌سایت یا اپلیکیشن فیفا درخواست خود را ثبت کنند.

فیفا می‌گوید در دور اول ۸۰۰ هزار بلیت فروخته است؛ یعنی حدود یک‌چهارم بلیت‌های عرضه شده برای فروش. در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه در کل ۲/۵ میلیون بلیت به فروش رفت.

هنوز مشخص نیست در دومین مرحله چه تعداد بلیت فروخته شده است. فیفا در اطلاعیه‌اش از یک «علاقه عظیم» در مرحله دوم و نهایی قرعه‌کشی نوشته و اعلام کرده ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر درخواست داده‌اند که بیشترین آن‌ها از آمریکا، مکزیک، برزیل، انگلستان، فرانسه و عربستان بوده است.

مرکز فروش بلیت فیفا بعد از بررسی درخواست‌ها از ۳۱ ماه مه شرایط پرداخت را به برندگان اعلام کرد. پس از آن مرحله پرداخت شروع شد و برندگان بلیت جام جهانی تا روز چهارشنبه ۱۵ ژوئن تا ساعت ۱۲ به وقت دوحه فرصت داشتند تا پولش را پرداخت کنند. در غیر این صورت بلیت آن‌ها لغو و دوباره به فروش گذاشته می‌شود. این بلیت‌ها به همراه آخرین سهمیه بلیت‌های باقی‌مانده در دور نهایی «فروش لحظه آخری» پیش از شروع مسابقات عرضه می‌شوند.

بنابراین کسانی که در قرعه‌کشی برنده نشده‌اند یا دیر اقدام کرده‌اند، هنوز شانس دارند که بلیت تهیه کنند. در آخرین مرحله فروش، تا جایی که بلیت وجود داشته باشد، بر اساس مدل «خروج به ترتیب ورود» تخصیص می‌یابد.

البته برای بعضی بازی‌ها احتمال گیر آوردن بلیت بسیار کم است. به عنوان نمونه برای مسابقه آرژانتین و مکزیک در مرحله گروهی ۲/۵ میلیون درخواست وجود داشته است. بلیت بازی‌های آرژانتین مقابل عربستان و آمریکا با انگلستان، دو تیم هم‌گروه ایران، هم احتمالاً تمام شده است.

خرید بلیت بازی‌های ایران

یک راه دیگر خرید بلیت‌ از طریق فدراسیون‌ فوتبال کشورهای حاضر در مسابقات است. البته فقط برای بازی‌های همان تیم‌ها و فقط برای هواداران ساکن در همان کشور. حدود هشت درصد بلیت‌های هر تیم از این طریق فروخته می‌شود.

تماشاگران ساکن ایران هم با توجه به این که به دلیل تحریم‌ها کمتر امکان خرید آنلاین بلیت و پرداخت با کارت‌های اعتباری دارند، می‌توانستند از طریق فدراسیون فوتبال ایران درخواست‌شان را برای بلیت سه بازی ایران مقابل انگلستان، ولز و آمریکا ارائه کنند.

ماه گذشته محمدجواد پاینده، مدیر روابط عمومی فدراسیون فوتبال ایران، به تلویزیون دولتی گفت که ۶۰ هزار متقاضی در سایت فدراسیون ثبت نام کرده‌اند و ۶۰ درصد از برندگان قرعه‌کشی، که خود فیفا برگزار کرد، هزینه بلیت‌ها را پرداخت و خریدشان را قطعی کرده‌اند. کمتر از ۴۰ درصد ثبت‌نام‌کنندگان هم در موعد مقرر پول را پرداخت نکرده‌اند و جزو انصرافی‌ها محسوب می‌شوند. به گفته خود فدراسیون این تعداد انصرافی نسبتاً بالا است.

فدراسیون فوتبال ایران می‌گوید پس از پایان مهلت پرداخت وجه برندگان قرعه‌کشی، دو فهرست ذخیره در دو مرحله جایگزین منصرف‌ها شده‌اند. دومین فهرست ذخیره تا پنجم خرداد فرصت داشتند تا برای پرداخت وجه و تکمیل فرآیند خرید اقدام کنند.

در بازار بلیت‌ها عرضه‌کنندگان ثالثی هم به جز فیفا و فدراسیون‌های ملی حضور دارند که به بلیت‌ها دست پیدا کرده‌اند و حالا با قیمتی بالاتر، اغلب در قالب بسته‌های گردشگری، آنها را عرضه می‌کنند.

البته در این میان شرکت‌ها و اشخاص «غیرجدی» هم پیدا می‌شوند. در ایران هم آژانس‌های مسافرتی زیادی این بسته‌های جام جهانی را بدون ذکر دقیق جزییات تبلیغ می‌کنند.

وقتی به سایت این آژانس‌ها مراجعه می‌کنید، بعضی از آنها به ترجمه و تشریح راه‌های کلی تهیه بلیت بازی‌های جام جهانی قطر اکتفا کرده‌اند و بعضی هم وجود ارائه «تور جام جهانی قطر» برای تهیه بلیت مشتریان را به سایت فیفا حواله می‌دهند.

حتی وقتی وارد آژانسی می‌شوید که در نتیجه جست‌وجو «تور جام جهانی ۲۰۲۲ قطر؛ ویزا+بلیت بازی» به آن رسیده‌اید، بالای آن نوشته شده: «در حال حاضر هیچ توری برای جست‌وجوی شما موجود نیست».

این در حالیست که ‏‎پاینده، مدیر روابط عمومی فدراسیون به تلویزیون دولتی ایران گفت که آژانس‌ها امکان فروش بلیت بازى‌هاى تیم ملى را ندارند چون بلیت به نام اشخاص صادر مى‌شود و بلیتى جهت فروش و ارائه ندارند. به گفته او آژانس‌ها فقط مى‌توانند اقدامات مسافرتى مرتبط با افراد داراى بلیت را انجام دهند.

بلیت‌های جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در چهار دسته قیمت‌گذاری شده‌اند. قیمت بلیت‌ها بر اساس جایگاه در استادیوم و مرحله تورنمنت تعیین شده است.

در دسته اول بهترین و در عین حال گران‌ترین بلیت‌ها قرار گرفته‌اند. در این دسته بلیت‌ها مربوط به صندلی‌ها کنار زمین‌اند. هر چه دسته بلیت‌ها بالاتر برود بلیت‌ها ارزان‌تر می‌شوند. در دسته دوم بلیت‌ها مربوط به گوشه‌های ورزشگاه هستند و قیمت‌های متوسط دارند. دسته سوم بلیت‌های پشت دروازه‌اند و ارزان‌ترین بلیت‌ها به شمار می‌روند. دسته چهارم بلیت‌ها تنها برای مردم قطر در نظر گرفته شده‌اند.

از لحاظ مرحله جام جهانی ارزان‌ترین بلیت‌ها مربوط به مرحله گروهی است که ۶۱ یورو قیمت دارند. در مرحله حذفی قیمت بلیت‌ها مرحله به مرحله افزایش پیدا می‌کنند و از ۳۱۵ یورو تا ۸۴۲ یورو است. گران‌ترین بلیت‌ها مربوط به اولین بازی تیم میزبان مقابل اکوادور و همین طور دو بازی نیمه‌نهایی و دیدار نهایی است. ارزان‌ترین بلیت مسابقه فینال در ۱۸ دسامبر ۵۳۲ یورو و گران‌ترین که در دسته اول قرار می‌گیرد، ۱۴۱۷ یورو است.

مساله اسکان تماشاگران

انتظار می‌رود در طول مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ حدود ۱/۵ میلیون نفر مسافر به قطر سفر کنند. با توجه به کوچک بودن کشور قطر، اسکان این تعداد مسافر در این چهار هفته چالش بزرگی است. مساحت کشور قطر با ۱۱۵۷۱ کیلومتر مربع به عنوان قیاس، هم‌اندازه استان قم و نصف استان بوشهر در ایران است.

هر چند برگزارکنندگان قطری و فیفا اعلام کرده‌اند که با ۱۷۵ هزار اتاق و همین طور خانه‌های اجاره‌ای و کشتی‌های کروز اقامت‌گاه به اندازه کافی وجود دارد، اما قیمت این اقامت‌گاه‌ها اغلب گران است و به ندرت اقامت‌گاهی به قیمت ۸۰ دلار در شب که وعده داده شده، پیدا می‌شود و بیشتر بالای ۲۰۰ دلار قیمت دارند.

برآوردهای گروه طرفدارای «هواداران فوتبال اروپا» نشان می‌دهد که جام جهانی ۲۰۲۲ قطر برای هوادارانی که قصد سفر به این کشور را دارند، گران‌ترین جام جهانی تاریخ خواهد شد.

بنا بر محاسبات این گروه کل هزینه اقامت در طول سه مسابقه گروهی حدود ۲۷۷۰ یورو خواهد شد. این هزینه در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه حدود ۱۰۰۰ یورو بود. اگر مسافری بخواهد کل جام جهانی را در قطر بماند، باید بنا بر برآورد گروه «هواداران فوتبال اروپا» حدود ۶۵۰۰ یورو خرج کند.

هزینه بالای اقامت با توجه به نرخ بالای ارز و کاهش قدرت خرید در ایران، برای تماشاگران ایرانی سخت‌تر هم است. محمد میرانی، رئیس کمسیون گردشگری و عضو هیأت‌مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و قطر به سایت تجارت‌نیوز گفته برای تماشای سه بازی ایران در ۱۳ شب، هزینه یک هتل سه ستاره با نرخ فعلی دلار حدود ۲۵۰ میلیون تومان می‌شود.

هزینه هتل چهار ستاره، حدود ۳۰۰ میلیون تومان و هتل پنج ستاره حدود ۴۰۰ میلیون تومان است. این در حالی است که تور دور اروپای ۲۹ روزه، حدود ۱۲۵ میلیون تومان می‌شود.

در سه دوره قبلی حضور ایران در جام‌های جهانی ۲۰۰۶ آلمان، ۲۰۱۴ برزیل و ۲۰۱۸ روسیه، فروش بلیت‌ها به تماشاگران ساکن ایران و واگذاری امتیاز آن به برخی آژانس‌های مسافرتی همواره حرف و حدیث‌های زیادی به همراه داشت.

به ویژه در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل اوضاع اعزام مسافران، فروش بلیت و نارضایتی از برگزارکنندگان برخی از تورهای مسافرتی حواشی زیادی را رقم‌زد.

از شایعه دستگیری یکی از اعضای فدراسیون فوتبال به‌دلیل فروش بلیت در بازار سیاه تا تعلیق آژانس مسافرتی برگزار‌کننده این تورها و شکایت برخی از مسافران که مدعی بودند بعد سفر متوجه شدند بلیت مسابقه‌ای در کار نبوده است.

اگرچه فدراسیون فوتبال تنها با یکی از شرکت‌های مسافرتی قرارداد تورهای ویژه جام‌جهانی را بسته بود، اما آژانس‌های دیگری هم با خرید تعدادی بلیت مسابقات از سایت فیفا، تورهای ویژه جام‌جهانی را عرضه کردند.

در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه هم صندلی‌های خالی ورزشگاه‌های میزبان مسابقات تیم ملی ایران توی چشم می‌زد. علی اکبر غمخوار، از فرماندهان اسبق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مدیر عامل پیشین باشگاه پرسپولیس و معاون سابق هتلداری و گردشگری بنیاد مستضعفان است.

او به عنوان مدیر گروه تورهای ورزشی ایران و عضو هیات مدیره چندین آژانس مسافرتی و همین طور عضو هیات مدیره سازمان پرنفوذ جامعه تورگردانان ایران، در تمامی این ادوار نقش پررنگی در فروش بلیت‌های جام جهانی به تماشاگران در ایران داشته است.

غمخوار به خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه، گفته بود، دلیل خالی بودن صندلی‌های تماشاگران ایرانی در جام‌جهانی روسیه، عدم امکان انتقال پول از حساب‌های ارزی برای خرید بلیت بود.

جزیره کیش یکی از «هاب»های جام جهانی

برای حل بخشی از مشکل اسکان، چندین «هاب» هم در کشورهای همسایه مثل کویت، امارات متحده عربی، عمان و ایران در نظر گرفته شده تا مسافران به این کشورها هم سفر کنند. هدف از این اقدام این است که همه مسافران در کل دوران مسابقات در قطر نمانند.

یکی از این مکان‌ها جزیره کیش است. بنا بر اعلام سعید محمد، دبیر کل شورای عالی مناطق آزاد ایران، در طول مسابقات حدود ۴۰۰ پرواز مستقیم بین کیش و دوحه انجام خواهد گرفت. به عبارت دیگر روزانه بیش از ۱۰ پرواز. چهار کشتی کروز نیز علاوه بر این پروازها مسافران را بین کیش و دوحه جابجا خواهند کرد.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران اعلام کرده که انتظار میزبانی صد هزار گردشگر را در جام جهانی ۲۰۲۲ دارد. وزارت خارجه ایران هم موافقت کرده که در حین جام جهانی برای مسافرینی که از قطر سفر می‌کنند به مدت دو ماه روادید را لغو کند.

سرگرمی در قطر

یک چالش دیگر علاوه بر اسکان مسافران این است که آنها خارج از زمان‌های مسابقات چه فعالیت‌هایی را می‌توانند انجام دهند. مسافران به قطر برای رزرو پرواز و محل اقامت باید ابتدا از دولت قطر درخواست صدور مجوز ورود به این کشور را که به «کارت حیا» موسوم است، بدهند.

به ویژه برای هوادارانی که از کشورهای غربی به قطر سفر می‌کنند، علاوه بر دغدغه‌های جدی‌ای که به خاطر نقض حقوق بشر در قطر برای سفر به این کشور دارند، مساله آزادی‌های اجتماعی که تاکنون در این گونه مسابقات به آن عادت داشته‌اند نیز وجود دارد.

در قطر عرضه و نوشیدن مشروبات الکلی در اماکن عمومی، از جمله در ورزشگاه‌ها ممنوع است. برای هواداران فوتبال که برای تماشای جام جهانی به قطر سفر می‌کنند دو پارک هواداری بزرگ در نظر گرفته شده که به گفته مسئولین برگزاری قطری مجوز فروش مشروبات الکلی هم دارند اما داخل ورزشگاه‌ها از قرار معلوم فقط آبجوی بدون الکل فروخته می‌شود.

البته به نوشته خبرگزاری بلومبرگ، فیفا و اسپانسرهای جام جهانی، به ویژه شرکت آبجوسازی آمریکایی «بادوایزر» در تلاش‌اند کشور میزبان را راضی کنند تا در ورزشگاه‌ها دست‌کم یک نوع آبجوی با درصد الکل پایین عرضه شود.

برگزارکنندگان قطری سعی می‌کنند توجه مسافران و گردشگران جام جهانی را به سرگرمی‌های دیگری جلب کند.

ناصر الخاطر، رییس کمیته برگزاری جام جهانی گفت: «الکل جزیی از فرهنگ ما نیست. اما مهمان‌نوازی چرا. برای همین حتماً برای هوادارانی که می‌خواهند بنوشند، شرایط مناسبی را فراهم خواهیم آورد».

وزارت گردشگری قطر در تلاش است با تبلیغ موزه‌های قطر، بازارهای سنتی، جشنواره‌های غذاهای خیابانی، سواحل و کویرگردی در قطر، توجه مسافران را به سرگرمی‌های دیگری جلب کند. علاوه بر آن در تبلیغات گسترده‌ای سعی شده تا مسافرین به استفاده از دوچرخه و مترو به جای خودرو تشویق شوند.

گران‌ترین آبجو در جهان

اما تجربه ادوار گذشته جام جهانی نشان داده که هواداران فوتبال در عمل اولویت‌ها و دغدغه‌های دیگری دارند. علاوه بر قیمت بلیت و هزینه اقامت، برای آنها مهم است که کجا می‌توانند آبجو بخرند و قیمت این نوشیدنی چقدر است؟

قیمت نیم لیتر آبجو در قطر حدود ۱۲ یورو است که بالاترین قیمت در جهان برای این مقدار آبجو به شمار می‌رود. دلیل آن مالیات صددرصدی موسوم به «مالیات گناه» است که روی مشروبات الکلی در قطر وضع می‌شود.

ناصر الخاطر می‌گوید نسبت به مشکل قیمت بالاتر مشروب در قطر آگاه است: «باید ببینیم چگونه می‌توانیم قیمت مشروبات الکلی را کاهش دهیم.»

در حین جام جهانی باشگاه‌های ۲۰۱۹ قیمت آبجو در قطر تقریبا نصف شد. اما معلوم نیست که این اتفاق در جام جهانی ۲۰۲۲ هم در این کشور بیفتد. فعلاً هواداران باید قیمت ۱۲ یورو برای هر پاینت آبجو را به سایر هزینه‌های نسبتاً بالای سفر و اقامت به قطر در مخارج سفرشان لحاظ کنند.

مراقب رابطه جنسی خارج از ازدواج باشید

یک دردسر دیگر هواداران در جام جهانی قطر به جز محدودیت‌های تهیه و استفاده از مشروبات الکلی این است که تماشاگران باید در این کشور از روابط جنسی کوتاه مدت صرفنظر کنند.

حضور در مهمانی‌ها و مراسم جشن در حاشیه رویدادهای بزرگ فوتبال و آشنایی و همخوابی‌های یکشبه، جزیی از برنامه برخی طرفداران فوتبال است، اما در قطر رابطه جنسی قبل از ازدواج و همین طور همجنسگرایی ممنوع است و هر کدام تا هفت سال مجازات زندان دارد.

به گزارش روزنامه بریتانیایی دیلی استار پلیس قطر هشدار داده که طرفداران بریتانیایی باید این مسائل را در قطر رعایت کنند. این روزنامه به نقل از یک منبع در پلیس نوشته: «سکس عملاً در کار نخواهد بود. مگر اینکه زن و شوهر باشید. در این تورنمنت قطعا از همخوابگی‌های یکشبه خبری نیست!»

این روزنامه همچنین می‌گوید که برخی از هواداران گفته‌اند که حتی در رزرو کردن یک اتاق هتل با دو نام خانوادگی متفاوت مشکل داشته‌اند.

تقریباً پنج ماه به شروع جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر با مسابقه سنگال با هلند در ورزشگاه ثمامه دوحه باقی مانده است. با راه‌یابی استرالیا و کاستاریکا و مشخص شدن همه۳۲ تیم شرکت‌کننده در مسابقات و انجام دو مرحله قرعه‌کشی، فروش بلیت‌های جام جهانی هم به مرحله نهایی رسیده است.

اولین جام جهانی فوتبال در خاورمیانه از ۲۱ نوامبر تا ۱۸ دسامبر (۳۰ آبان تا ۲۷ آذر) به مدت ۲۸ روز در هشت ورزشگاه در چهار شهر دوحه، الوقره، الخور و الریان با حضور ۳۲ تیم انجام می‌شود. در مجموع ۶۴ بازی برگزار خواهد شد.

تیم ملی ایران برای سومین دوره پیاپی به این مسابقات راه یافته است. این بار این تورنمنت در فاصله‌ای نزدیک برگزار می‌شود. نکته‌ای که در ابتدا به نظر می‌رسید شاید تضمین کننده حضور راحت و نسبتا ارزان هواداران فوتبال ایران باشد؛ اما در واقعیت اوضاع این گونه نیست.

راه‌های خرید بلیت جام جهانی

در دو مرحله قرعه‌کشی بلیت جام جهانی علاقمندان از ۱۹ ژانویه تا ۸ فوریه و ۲۱ آوریل تا ۲۹ آوریل فرصت داشتند تا از راه وب‌سایت یا اپلیکیشن فیفا درخواست خود را ثبت کنند.

فیفا می‌گوید در دور اول ۸۰۰ هزار بلیت فروخته است؛ یعنی حدود یک‌چهارم بلیت‌های عرضه شده برای فروش. در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه در کل ۲/۵ میلیون بلیت به فروش رفت.

هنوز مشخص نیست در دومین مرحله چه تعداد بلیت فروخته شده است. فیفا در اطلاعیه‌اش از یک «علاقه عظیم» در مرحله دوم و نهایی قرعه‌کشی نوشته و اعلام کرده ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر درخواست داده‌اند که بیشترین آن‌ها از آمریکا، مکزیک، برزیل، انگلستان، فرانسه و عربستان بوده است.

مرکز فروش بلیت فیفا بعد از بررسی درخواست‌ها از ۳۱ ماه مه شرایط پرداخت را به برندگان اعلام کرد. پس از آن مرحله پرداخت شروع شد و برندگان بلیت جام جهانی تا روز چهارشنبه ۱۵ ژوئن تا ساعت ۱۲ به وقت دوحه فرصت داشتند تا پولش را پرداخت کنند. در غیر این صورت بلیت آن‌ها لغو و دوباره به فروش گذاشته می‌شود. این بلیت‌ها به همراه آخرین سهمیه بلیت‌های باقی‌مانده در دور نهایی «فروش لحظه آخری» پیش از شروع مسابقات عرضه می‌شوند.

بنابراین کسانی که در قرعه‌کشی برنده نشده‌اند یا دیر اقدام کرده‌اند، هنوز شانس دارند که بلیت تهیه کنند. در آخرین مرحله فروش، تا جایی که بلیت وجود داشته باشد، بر اساس مدل «خروج به ترتیب ورود» تخصیص می‌یابد.

البته برای بعضی بازی‌ها احتمال گیر آوردن بلیت بسیار کم است. به عنوان نمونه برای مسابقه آرژانتین و مکزیک در مرحله گروهی ۲/۵ میلیون درخواست وجود داشته است. بلیت بازی‌های آرژانتین مقابل عربستان و آمریکا با انگلستان، دو تیم هم‌گروه ایران، هم احتمالاً تمام شده است.

خرید بلیت بازی‌های ایران

یک راه دیگر خرید بلیت‌ از طریق فدراسیون‌ فوتبال کشورهای حاضر در مسابقات است. البته فقط برای بازی‌های همان تیم‌ها و فقط برای هواداران ساکن در همان کشور. حدود هشت درصد بلیت‌های هر تیم از این طریق فروخته می‌شود.

تماشاگران ساکن ایران هم با توجه به این که به دلیل تحریم‌ها کمتر امکان خرید آنلاین بلیت و پرداخت با کارت‌های اعتباری دارند، می‌توانستند از طریق فدراسیون فوتبال ایران درخواست‌شان را برای بلیت سه بازی ایران مقابل انگلستان، ولز و آمریکا ارائه کنند.

ماه گذشته محمدجواد پاینده، مدیر روابط عمومی فدراسیون فوتبال ایران، به تلویزیون دولتی گفت که ۶۰ هزار متقاضی در سایت فدراسیون ثبت نام کرده‌اند و ۶۰ درصد از برندگان قرعه‌کشی، که خود فیفا برگزار کرد، هزینه بلیت‌ها را پرداخت و خریدشان را قطعی کرده‌اند. کمتر از ۴۰ درصد ثبت‌نام‌کنندگان هم در موعد مقرر پول را پرداخت نکرده‌اند و جزو انصرافی‌ها محسوب می‌شوند. به گفته خود فدراسیون این تعداد انصرافی نسبتاً بالا است.

فدراسیون فوتبال ایران می‌گوید پس از پایان مهلت پرداخت وجه برندگان قرعه‌کشی، دو فهرست ذخیره در دو مرحله جایگزین منصرف‌ها شده‌اند. دومین فهرست ذخیره تا پنجم خرداد فرصت داشتند تا برای پرداخت وجه و تکمیل فرآیند خرید اقدام کنند.

در بازار بلیت‌ها عرضه‌کنندگان ثالثی هم به جز فیفا و فدراسیون‌های ملی حضور دارند که به بلیت‌ها دست پیدا کرده‌اند و حالا با قیمتی بالاتر، اغلب در قالب بسته‌های گردشگری، آنها را عرضه می‌کنند.

البته در این میان شرکت‌ها و اشخاص «غیرجدی» هم پیدا می‌شوند. در ایران هم آژانس‌های مسافرتی زیادی این بسته‌های جام جهانی را بدون ذکر دقیق جزییات تبلیغ می‌کنند.

وقتی به سایت این آژانس‌ها مراجعه می‌کنید، بعضی از آنها به ترجمه و تشریح راه‌های کلی تهیه بلیت بازی‌های جام جهانی قطر اکتفا کرده‌اند و بعضی هم وجود ارائه «تور جام جهانی قطر» برای تهیه بلیت مشتریان را به سایت فیفا حواله می‌دهند.

حتی وقتی وارد آژانسی می‌شوید که در نتیجه جست‌وجو «تور جام جهانی ۲۰۲۲ قطر؛ ویزا+بلیت بازی» به آن رسیده‌اید، بالای آن نوشته شده: «در حال حاضر هیچ توری برای جست‌وجوی شما موجود نیست».

این در حالیست که ‏‎پاینده، مدیر روابط عمومی فدراسیون به تلویزیون دولتی ایران گفت که آژانس‌ها امکان فروش بلیت بازى‌هاى تیم ملى را ندارند چون بلیت به نام اشخاص صادر مى‌شود و بلیتى جهت فروش و ارائه ندارند. به گفته او آژانس‌ها فقط مى‌توانند اقدامات مسافرتى مرتبط با افراد داراى بلیت را انجام دهند.

بلیت‌های جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در چهار دسته قیمت‌گذاری شده‌اند. قیمت بلیت‌ها بر اساس جایگاه در استادیوم و مرحله تورنمنت تعیین شده است.

در دسته اول بهترین و در عین حال گران‌ترین بلیت‌ها قرار گرفته‌اند. در این دسته بلیت‌ها مربوط به صندلی‌ها کنار زمین‌اند. هر چه دسته بلیت‌ها بالاتر برود بلیت‌ها ارزان‌تر می‌شوند. در دسته دوم بلیت‌ها مربوط به گوشه‌های ورزشگاه هستند و قیمت‌های متوسط دارند. دسته سوم بلیت‌های پشت دروازه‌اند و ارزان‌ترین بلیت‌ها به شمار می‌روند. دسته چهارم بلیت‌ها تنها برای مردم قطر در نظر گرفته شده‌اند.

از لحاظ مرحله جام جهانی ارزان‌ترین بلیت‌ها مربوط به مرحله گروهی است که ۶۱ یورو قیمت دارند. در مرحله حذفی قیمت بلیت‌ها مرحله به مرحله افزایش پیدا می‌کنند و از ۳۱۵ یورو تا ۸۴۲ یورو است. گران‌ترین بلیت‌ها مربوط به اولین بازی تیم میزبان مقابل اکوادور و همین طور دو بازی نیمه‌نهایی و دیدار نهایی است. ارزان‌ترین بلیت مسابقه فینال در ۱۸ دسامبر ۵۳۲ یورو و گران‌ترین که در دسته اول قرار می‌گیرد، ۱۴۱۷ یورو است.

مساله اسکان تماشاگران

انتظار می‌رود در طول مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ حدود ۱/۵ میلیون نفر مسافر به قطر سفر کنند. با توجه به کوچک بودن کشور قطر، اسکان این تعداد مسافر در این چهار هفته چالش بزرگی است. مساحت کشور قطر با ۱۱۵۷۱ کیلومتر مربع به عنوان قیاس، هم‌اندازه استان قم و نصف استان بوشهر در ایران است.

هر چند برگزارکنندگان قطری و فیفا اعلام کرده‌اند که با ۱۷۵ هزار اتاق و همین طور خانه‌های اجاره‌ای و کشتی‌های کروز اقامت‌گاه به اندازه کافی وجود دارد، اما قیمت این اقامت‌گاه‌ها اغلب گران است و به ندرت اقامت‌گاهی به قیمت ۸۰ دلار در شب که وعده داده شده، پیدا می‌شود و بیشتر بالای ۲۰۰ دلار قیمت دارند.

برآوردهای گروه طرفدارای «هواداران فوتبال اروپا» نشان می‌دهد که جام جهانی ۲۰۲۲ قطر برای هوادارانی که قصد سفر به این کشور را دارند، گران‌ترین جام جهانی تاریخ خواهد شد.

بنا بر محاسبات این گروه کل هزینه اقامت در طول سه مسابقه گروهی حدود ۲۷۷۰ یورو خواهد شد. این هزینه در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه حدود ۱۰۰۰ یورو بود. اگر مسافری بخواهد کل جام جهانی را در قطر بماند، باید بنا بر برآورد گروه «هواداران فوتبال اروپا» حدود ۶۵۰۰ یورو خرج کند.

هزینه بالای اقامت با توجه به نرخ بالای ارز و کاهش قدرت خرید در ایران، برای تماشاگران ایرانی سخت‌تر هم است. محمد میرانی، رئیس کمسیون گردشگری و عضو هیأت‌مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و قطر به سایت تجارت‌نیوز گفته برای تماشای سه بازی ایران در ۱۳ شب، هزینه یک هتل سه ستاره با نرخ فعلی دلار حدود ۲۵۰ میلیون تومان می‌شود.

هزینه هتل چهار ستاره، حدود ۳۰۰ میلیون تومان و هتل پنج ستاره حدود ۴۰۰ میلیون تومان است. این در حالی است که تور دور اروپای ۲۹ روزه، حدود ۱۲۵ میلیون تومان می‌شود.

در سه دوره قبلی حضور ایران در جام‌های جهانی ۲۰۰۶ آلمان، ۲۰۱۴ برزیل و ۲۰۱۸ روسیه، فروش بلیت‌ها به تماشاگران ساکن ایران و واگذاری امتیاز آن به برخی آژانس‌های مسافرتی همواره حرف و حدیث‌های زیادی به همراه داشت.

به ویژه در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل اوضاع اعزام مسافران، فروش بلیت و نارضایتی از برگزارکنندگان برخی از تورهای مسافرتی حواشی زیادی را رقم‌زد.

از شایعه دستگیری یکی از اعضای فدراسیون فوتبال به‌دلیل فروش بلیت در بازار سیاه تا تعلیق آژانس مسافرتی برگزار‌کننده این تورها و شکایت برخی از مسافران که مدعی بودند بعد سفر متوجه شدند بلیت مسابقه‌ای در کار نبوده است.

اگرچه فدراسیون فوتبال تنها با یکی از شرکت‌های مسافرتی قرارداد تورهای ویژه جام‌جهانی را بسته بود، اما آژانس‌های دیگری هم با خرید تعدادی بلیت مسابقات از سایت فیفا، تورهای ویژه جام‌جهانی را عرضه کردند.

در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه هم صندلی‌های خالی ورزشگاه‌های میزبان مسابقات تیم ملی ایران توی چشم می‌زد. علی اکبر غمخوار، از فرماندهان اسبق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مدیر عامل پیشین باشگاه پرسپولیس و معاون سابق هتلداری و گردشگری بنیاد مستضعفان است.

او به عنوان مدیر گروه تورهای ورزشی ایران و عضو هیات مدیره چندین آژانس مسافرتی و همین طور عضو هیات مدیره سازمان پرنفوذ جامعه تورگردانان ایران، در تمامی این ادوار نقش پررنگی در فروش بلیت‌های جام جهانی به تماشاگران در ایران داشته است.

غمخوار به خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه، گفته بود، دلیل خالی بودن صندلی‌های تماشاگران ایرانی در جام‌جهانی روسیه، عدم امکان انتقال پول از حساب‌های ارزی برای خرید بلیت بود.

جزیره کیش یکی از «هاب»های جام جهانی

برای حل بخشی از مشکل اسکان، چندین «هاب» هم در کشورهای همسایه مثل کویت، امارات متحده عربی، عمان و ایران در نظر گرفته شده تا مسافران به این کشورها هم سفر کنند. هدف از این اقدام این است که همه مسافران در کل دوران مسابقات در قطر نمانند.

یکی از این مکان‌ها جزیره کیش است. بنا بر اعلام سعید محمد، دبیر کل شورای عالی مناطق آزاد ایران، در طول مسابقات حدود ۴۰۰ پرواز مستقیم بین کیش و دوحه انجام خواهد گرفت. به عبارت دیگر روزانه بیش از ۱۰ پرواز. چهار کشتی کروز نیز علاوه بر این پروازها مسافران را بین کیش و دوحه جابجا خواهند کرد.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران اعلام کرده که انتظار میزبانی صد هزار گردشگر را در جام جهانی ۲۰۲۲ دارد. وزارت خارجه ایران هم موافقت کرده که در حین جام جهانی برای مسافرینی که از قطر سفر می‌کنند به مدت دو ماه روادید را لغو کند.

سرگرمی در قطر

یک چالش دیگر علاوه بر اسکان مسافران این است که آنها خارج از زمان‌های مسابقات چه فعالیت‌هایی را می‌توانند انجام دهند. مسافران به قطر برای رزرو پرواز و محل اقامت باید ابتدا از دولت قطر درخواست صدور مجوز ورود به این کشور را که به «کارت حیا» موسوم است، بدهند.

به ویژه برای هوادارانی که از کشورهای غربی به قطر سفر می‌کنند، علاوه بر دغدغه‌های جدی‌ای که به خاطر نقض حقوق بشر در قطر برای سفر به این کشور دارند، مساله آزادی‌های اجتماعی که تاکنون در این گونه مسابقات به آن عادت داشته‌اند نیز وجود دارد.

در قطر عرضه و نوشیدن مشروبات الکلی در اماکن عمومی، از جمله در ورزشگاه‌ها ممنوع است. برای هواداران فوتبال که برای تماشای جام جهانی به قطر سفر می‌کنند دو پارک هواداری بزرگ در نظر گرفته شده که به گفته مسئولین برگزاری قطری مجوز فروش مشروبات الکلی هم دارند اما داخل ورزشگاه‌ها از قرار معلوم فقط آبجوی بدون الکل فروخته می‌شود.

البته به نوشته خبرگزاری بلومبرگ، فیفا و اسپانسرهای جام جهانی، به ویژه شرکت آبجوسازی آمریکایی «بادوایزر» در تلاش‌اند کشور میزبان را راضی کنند تا در ورزشگاه‌ها دست‌کم یک نوع آبجوی با درصد الکل پایین عرضه شود.

برگزارکنندگان قطری سعی می‌کنند توجه مسافران و گردشگران جام جهانی را به سرگرمی‌های دیگری جلب کند.

ناصر الخاطر، رییس کمیته برگزاری جام جهانی گفت: «الکل جزیی از فرهنگ ما نیست. اما مهمان‌نوازی چرا. برای همین حتماً برای هوادارانی که می‌خواهند بنوشند، شرایط مناسبی را فراهم خواهیم آورد».

وزارت گردشگری قطر در تلاش است با تبلیغ موزه‌های قطر، بازارهای سنتی، جشنواره‌های غذاهای خیابانی، سواحل و کویرگردی در قطر، توجه مسافران را به سرگرمی‌های دیگری جلب کند. علاوه بر آن در تبلیغات گسترده‌ای سعی شده تا مسافرین به استفاده از دوچرخه و مترو به جای خودرو تشویق شوند.

گران‌ترین آبجو در جهان

اما تجربه ادوار گذشته جام جهانی نشان داده که هواداران فوتبال در عمل اولویت‌ها و دغدغه‌های دیگری دارند. علاوه بر قیمت بلیت و هزینه اقامت، برای آنها مهم است که کجا می‌توانند آبجو بخرند و قیمت این نوشیدنی چقدر است؟

قیمت نیم لیتر آبجو در قطر حدود ۱۲ یورو است که بالاترین قیمت در جهان برای این مقدار آبجو به شمار می‌رود. دلیل آن مالیات صددرصدی موسوم به «مالیات گناه» است که روی مشروبات الکلی در قطر وضع می‌شود.

ناصر الخاطر می‌گوید نسبت به مشکل قیمت بالاتر مشروب در قطر آگاه است: «باید ببینیم چگونه می‌توانیم قیمت مشروبات الکلی را کاهش دهیم.»

در حین جام جهانی باشگاه‌های ۲۰۱۹ قیمت آبجو در قطر تقریبا نصف شد. اما معلوم نیست که این اتفاق در جام جهانی ۲۰۲۲ هم در این کشور بیفتد. فعلاً هواداران باید قیمت ۱۲ یورو برای هر پاینت آبجو را به سایر هزینه‌های نسبتاً بالای سفر و اقامت به قطر در مخارج سفرشان لحاظ کنند.

مراقب رابطه جنسی خارج از ازدواج باشید

یک دردسر دیگر هواداران در جام جهانی قطر به جز محدودیت‌های تهیه و استفاده از مشروبات الکلی این است که تماشاگران باید در این کشور از روابط جنسی کوتاه مدت صرفنظر کنند.

حضور در مهمانی‌ها و مراسم جشن در حاشیه رویدادهای بزرگ فوتبال و آشنایی و همخوابی‌های یکشبه، جزیی از برنامه برخی طرفداران فوتبال است، اما در قطر رابطه جنسی قبل از ازدواج و همین طور همجنسگرایی ممنوع است و هر کدام تا هفت سال مجازات زندان دارد.

به گزارش روزنامه بریتانیایی دیلی استار پلیس قطر هشدار داده که طرفداران بریتانیایی باید این مسائل را در قطر رعایت کنند. این روزنامه به نقل از یک منبع در پلیس نوشته: «سکس عملاً در کار نخواهد بود. مگر اینکه زن و شوهر باشید. در این تورنمنت قطعا از همخوابگی‌های یکشبه خبری نیست!»

این روزنامه همچنین می‌گوید که برخی از هواداران گفته‌اند که حتی در رزرو کردن یک اتاق هتل با دو نام خانوادگی متفاوت مشکل داشته‌اند.