ساخت ربات‌های پیش خدمت هوشمند توسط فارغ‌التحصیلان شریف

این رستوران اولین رستوران رباتیک در ایران است که پیشخدمت‌های آن ربات‌ها هستند و این ربات‌های هوشمند، علاوه‌بر صحبت و سفارش‌گیری از مشتری، بعد از آماده‌سازی سفارش، غذا را برای مشتری حمل می‌کنند. تا به امروز، قرارداد ساخت ۷۰ عدد از این ربات‌های پیشخدمت با بخش خصوصی منعقد شده است. هم‌اکنون تیم ذهن‌های زیبا از ۱۲ تن تشکیل شده که همگی دانش‌آموخته‌ دانشگاه صنعتی شریف هستند. سال ۱۴۰۰ با بررسی بازار گسترده رباتیک در جهان، جرقه ایجاد چنین گروهی شکل گرفت، نکته قابل توجه این است که تعداد زیادی از گروه‌های رباتیک موجود، بدنه و سخت‌افزار ربات را از خارج از کشور وارد می‌کنند و فقط کار نرم‌افزاری آن را در داخل انجام می‌دهند، اما در ربات‌های تیم ذهن‌های زیبا، این موضوع کاملاً برخلاف گروه‌های موجود است و کار ساخت بدنه، سخت افزار و تمام طراحی‌های ربات نیز توسط اعضای گروه انجام می‌شود.

محور اصلی کدنویسی گروه مبتنی‌بر پلتفرم ROS است که می‌توان گفت جزو معدود گروه‌های فعال در این حوزه در ایران است. پلتفرم آر او اس (ROS) در سال ۲۰۰۷ میلادی توسط دانشگاه استنفورد آمریکا به بازار رباتیک معرفی شد و نکته قابل توجه این است که سازمان ناسا از این پلتفرم در موبایل ربات‌های مختلفی که دارند، استفاده می‌کنند، طوری‌که در سال ۲۰۱۲ ربات Mars Curiosity Rover که برای ماموریت به مریخ فرستاده شد، کدهای آن کاملا بر اساس پلتفرم ROS نوشته شده بود.

علاوه‌بر پلتفرم آر او اس تعدادی شبیه‌ساز دیگر مثل گزبو و آرویز هم ایجاد شده است که ناسا از این موارد نیز در تکنولوژی ربات‌هایش استفاده می‌کند. برنامه‌نویسی ROS معمولا با پایتون و++C صورت می‌پذیرد که عموما با پایتون نوشته می‌شود که سرعت دولوپ هم در آن به‌شدت بالا است. همچنین آیزاک در سال ۲۰۱۸ توسط ان ویدیا nvidia معرفی شد که پلتفرمی برای راه‌اندازی کدهای هوش مصنوعی، سنسورهای مختلف و مدل‌های آماده برای ربات‌های هوشمند روی بردهای با گرافیک شرکت ان ویدیا است که در واقع تکمیل‌کننده پلتفرم آر او اس ROS بوده و به‌راحتی قابل تطبیق با آن است، ورژن جدید این پلتفرم علاوه‌بر این شامل شبیه‌سازهای بسیار قدرتمندی است که این شرکت از دیتای آن برای آموزش مدل‌های دیپ لرنینگ استفاده کرده‌اند. گروه ذهن‌های زیبا با به‌کارگیری تکنولوژی‌های لبه‌ای از این دست، توانسته‌اند در این مسیر پیشرو باشند.

بر اساس این گزارش، همکاری مثبت و خوب با آزمایشگاه‌های دانشکده‌های مهندسی برق و مهندسی مکانیک این دانشگاه و ارتباط با اعضای هیئت علمی و دانشجویان گروه برق و مکانیک دانشگاه از ویژگی‌های منحصر به فرد گروه مهندسی «ذهن‌های زیبا» است. این همکاری سبب شده تمام طراحی‌های مکانیکی ربات‌ها توسط یکی از بهترین گروه‌های مکانیک دانشگاه صورت پذیرد و کارهای دیجیتال، هوش مصنوعی، کنترل و ناوبری تیم هم توسط بقیه اعضای گروه انجام ‌شود. همچنین خلاقیت این گروه محدود به عرضه ربات‌های رستوران نیست و دید گسترده‌تری به این حوزه دارند. از جمله اهدافی که این گروه دنبال می‌کند، عرضه انواع مختلف ربات‌های خدماتی از جمله ربات‌های همراه بیمار در بیمارستان، ربات همراه مشتری در فروشگاه‌های بزرگ و ربات همراه در بانک است.

‌با توجه به گسترش فرهنگ استفاده از ربات در سراسر جهان و بازار ۱۸ بیلیون دلاری آن تا سال ۲۰۱۸، پیش‌بینی شده است که این بازار تا سال ۲۰۲۶ به عدد ۵۹ بیلیون دلار برسد. با توجه به اقتصاد ایران، در صورتی که یک درصد از این بازار جهانی به ایران اختصاص یابد، مبلغی حدود نیم بیلیون دلار باید به بازار رباتیک ایران اختصاص داده شود که در حال حاضر این رقم بسیار ناچیز است و نیازمند سرمایه‌گذاری و توجه بیشتری است.

علاوه‌بر این، ارزش بازار حمل و نقل هوشمند و لجستیک در جهان بالغ بر ۲۹ میلیارد دلار است، که در بین تمام استارت‌آپ‌های موجود در حوزه‌های مختلف، بیشترین رقم را به خود اختصاص داده است. این بازار در سلطه هوش مصنوعی و رباتیک قرار دارد، یعنی دقیقا حوزه فعالیتی که گروه ذهن‌های زیبا بر روی آن تمرکز دارد و برنامه‌های سه ساله آینده گروه بر اساس آن برنامه‌ریزی شده است.

این تیم که هم‌اکنون عضو پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف است پس از دست‌یابی به علم ساخت ربات پیشخدمت رستوران، در حال بررسی و رایزنی فشرده و فنی با یکی از ارگان‌های دولتی است تا یکی از مشکلات بسیار جدی این ارگان را با استفاده از ایده ربات‌های هوشمند پیشنهادی برطرف کند. گروه ذهن‌های زیبا با شعار «ما به گذشته بدهکاریم، زمان حال را داریم و آینده از آن ما است» در شرایطی که نخبگان در حال اقدام برای مهاجرت از کشور هستند، ماندن و خدمت به میهن را انتخاب کرده است.