مکالمه پرتنش پوتین و مکرون قبل از جنگ اوکراین

هرچند افشای محتوای مکالمات رهبران کشورها در عرف دیپلماتیک کم‌سابقه است اما شبکه دوم تلویزیون دولتی فرانسه قرار است این برنامه مستند را به زودی پخش کند. در بخشی از این برنامه مستند تصاویری از آخرین مکالمه تلفنی امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه با همتای روس خود چهار روز پیش از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین به نمایش در آمده است.

در بخشی از این مکالمه پرتنش هر دو رهبر سخنان یکدیگر را قطع می‌کنند. هنگامی که رئیس‌جمهوری فرانسه خطاب به ولادیمیر پوتین می‌گوید «قبل از هر چیز یک نکته اینکه...» رئیس‌جمهوری روسیه سخنان او را قطع می‌کند و با لحنی نامتعارف می‌گوید: «گوش کن امانوئل.»

این مکالمه تلفنی صبح روز ۲۰ فوریه انجام شد و امانوئل ماکرون در جریان آن تلاش کرد تا ولادیمیر پوتین را از حمله نظامی به اوکراین باز دارد. رئیس‌جمهوری فرانسه در بخشی از این گفتگو تلاش می‌کند که زمینه برگزاری نشستی بین ولادیمیر پوتین و جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا را فراهم کند.

به گزارش یورونیوز، کاخ الیزه پس از این مکالمه طرح پیشنهاد نشست روسای جمهوری روسیه و آمریکا را علنی کرد اما در نهایت مسکو تلاش‌های امانوئل ماکرون در این زمینه را ناکام گذاشت.

رئیس‌جمهوری فرانسه در ابتدای گفتگویش با ولادیمیر پوتین خطاب به او می‌گوید: «می‌خواهم برداشت خودت از شرایط را همانطور که بین ما مرسوم است صریح به من بگویی. بگو قصد و هدفت چیست.»

رئیس‌جمهوری روسیه در پاسخ به امانوئل ماکرون می‌گوید: «چه چیزی می‌توانم بگویم؟ خودت می‌بینی که اوضاع به چه شکل است.»

ولادیمیر پوتین در ادامه دولت اوکراین را به نقض توافق مینسک متهم می‌کند. او با طعنه درباره ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین می‌گوید: «راستش همکار عزیزمان آقای زلنسکی هیچ کاری نمی‌کند.»

رئیس‌جمهوری روسیه در ادامه خطاب به امانوئل ماکرون می‌گوید: «او [زلنسکی] به تو دروغ می‌گوید.»

امانوئل ماکرون در واکنش به سخنان ولادیمیر پوتین پاسخ می‌دهد: «نمی‌دانم مشاوران حقوقی تو حقوق خوانده‌اند یا نه! اما من به متون قانونی نگاه می‌کنم و تلاش می‌کنم آنها را اجرا کنم.»

رئیس‌جمهوری روسیه در بخشی از این گفتگو تاکید می‌کند که پیشنهادهای جدایی‌طلبان هوادار مسکو در شرق اوکراین باید مورد توجه قرار گیرد. در مقابل امانوئل ماکرون پاسخ می‌دهد: «پیشنهادهای جدایی‌طلبان که برای ما اهمیتی ندارد.»

رئیس‌جمهوری فرانسه با این حال در ادامه تلاش می‌کند نقش میانجی را بین مسکو و کی‌یف ایفا کند و به ولادیمیر پوتین می‌گوید که از ولودیمیر زلنسکی خواهد خواست تا «همه را آرام کند.»

امانوئل ماکرون در ادامه خواسته‌ای را با رئیس‌جمهوری روسیه مطرح می‌کند. او خطاب به ولادیمیر پوتین می‌گوید: «در ساعات و روزهای آینده تسلیم هیچ‌گونه اقدام تحریک‌آمیزی نشو.»

ولادیمیر پوتین در پایان این مکالمه به همتای فرانسوی خود می‌گوید که در یک مرکز ورزشی به سر می‌برد و قرار است به ورزش هاکی روی یخ بپردازد. او در واکنش به پیشنهاد امانوئل ماکرون مبنی بر برگزاری نشست با جو بایدن خود را چندان مشتاق نشان نمی‌دهد اما این پیشنهاد را رد نمی‌کند.

وی که به نظر می‌رسد علاقه‌ای به تعیین تاریخ برگزاری نشست با جو بایدن ندارد در پاسخ به پیشنهاد امانوئل ماکرون می‌گوید که جزئیات هرگونه نشست با رئیس‌جمهوری آمریکا باید از پیش کاملا برنامه‌ریزی شود.

رئیس‌جمهوری روسیه پیش از خداحافظی به امانوئل ماکرون می‌گوید: «صادقانه بگویم که می‌خواستم هاکی روی یخ بازی کنم. الان قبل از تمرین بدنی از مرکز ورزشی با تو حرف می‌زنم اما حالا اول با مشاورانم تماس خواهم گرفت.»

امانوئل ماکرون نیز خطاب به ولادیمیر پوتین می‌گوید: «به هر حال ممنونم ولادیمیر. به طور دائمی در تماس خواهیم بود. اگر اتفاقی افتاد با من تماس بگیر.»

ارتش روسیه چهار روز پس از این مکالمه تلفنی به دستور ولادیمیر پوتین به خاک اوکراین هجوم برد.

رویکرد امانوئل ماکرون در قبال ولادیمیر پوتین طی پنج سال گذشته موافقان و مخالفان زیادی داشته است. از یک سو هواداران دیپلماسی از رئیس‌جمهوری فرانسه به دلیل باز نگه داشتن باب گفتگو با ولادیمیر پوتین ستایش می‌کنند و از سوی دیگر مخالفان این رویکرد با اشاره به تهاجم نظامی روسیه به اوکراین از ناکارآمدی تدابیر امانوئل ماکرون سخن می‌گویند.

رئیس‌جمهوری فرانسه تابستان سال ۲۰۱۹ در استراحتگاه تابستانی خود در جنوب این کشور میزبان ولادیمیر پوتین بود. او برخلاف بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین نیز به تماس‌هایش با ولادیمیر پوتین ادامه داد.

برخورد پرتنش بین روسای جمهوری روسیه و فرانسه بی‌سابقه نیست. نیکولا سارکوزی، رئیس‌جمهوری پیشین فرانسه در سال ۲۰۰۷ در ابتدای اولین دیدارش با ولادیمیر پوتین از قتل آنا پولیتوفسکایا، خبرنگار روس، نقض حقوق همجنسگرایان و رعایت حقوق بشر در روسیه سخن گفته بود.

ولادیمیر پوتین در تمام مدتی که رئیس‌جمهوری وقت فرانسه صحبت می‌کرد سکوت کرد و در پایان از او پرسید: «حرف‌هایت تمام شد؟ خوب پس من برایت توضیح می‌دهم. کشور تو به این اندازه است [با نشان دادن اندازه‌ای کوچک با دست]. اندازه کشور من این است [با نشان‌دادن اندازه بزرگ]. اگر با من اینگونه حرف بزنی داغانت می‌کنم. اگر لحنت را تغییر بدهی هم تو را پادشاه اروپا خواهم کرد.»

لحن غیردیپلماتیک ولادیمیر پوتین باعث شد تا نیکولا سارکوزی لحظاتی بعد در مقابل خبرنگاران عصبی و بی‌قرار به نظر برسد. هرچند در آن زمان برخی گمانه‌زنی‌ها از مست بودن نیکولا سارکوزی حکایت داشت اما روایت‌هایی که بعدا مطرح شد نشان می‌داد که رئیس‌جمهوری وقت فرانسه از رفتار ولادیمیر پوتین شوکه شده بود و به همین دلیل عصبی و بی‌قرار به نظر می‌رسید.

311311