نکات تربیتی کودکان که والدین باید بدانند

آفتاب‌‌نیوز :

احمد طاهری‌فرد درخصوص لزوم آموزش والدین در تربیت فرزندان، اظهار کرد: یکی از کارهای مهم برای تقویت اعتماد به نفس و روحیه مستقل بودن کودک مرتبط با ادبیات مورد استفاده در هنگام گفت‌وگو با کودکان است برای مثال نباید والدین اقدام به مقایسه فرزند خود با سایر افراد کنند همچنین مقایسه فرزندان با زمان کودکی والدین نیز کار صحیحی نیست.

رئیس امور تربیتی، مشاوره، و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری افزود: نباید والدین سن کودکان را به رخ آن‌ها بکشند یعنی از جمله "تو بزرگ شدی" برای آن‌ها استفاده نکنیم چراکه با گفتن این جمله به فرزندان به آن‌ها اینگونه القا می‌شود که رفتارهای او و سنش تناسبی ندارند و درنتیجه موجب تخریب روحیه کودک می‌شود.

وی ادامه داد: والدین نباید اشتباهات فرزندان را مورد سرزنش قرار دهند و یا اینکه مدام این اشتباهات را به آن‌ها یادآوری کنند همچنین بیان کردن اشتباهات فرزندان در حضور دیگران نیز تاثیرات مخرب بسیاری بر اعتماد به نفس آن‌ها دارد، پیش‌بینی‌های بد برای آینده کودکان نیز از دیگر اقدامات غلط است برای مثال زمانی که به کودک گفته می‌شود اگر کاری را انجام دهد در امتحانات مدرسه مردود خواهد شد.

طاهری‌فرد عنوان کرد: والدین با بیان کردن جملاتی مانند "من برای تو زحمت بسیاری کشیدم اما تو درس نمی‌خوانی" و... موجب بروز احساس گناه در فرزند خود می‌شوند زیرا با این کار پدر و مادر به کودک خود القا می‌کنند که ما انسان‌های خوبی هستیم و به وظایف خود عمل می‌کنیم اما تو رفتار خوبی نداری، زدن برچسب‌های بد مانند بی ادب، تنبل و... به کودک نیز یکی دیگر از اقدامات ناصحیح است که می‌تواند اعتماد به نفس کودک را کاهش دهد.

رئیس امور تربیتی، مشاوره، و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: فاصله گرفتن والدین از کودک خود به دلیل اشتباهات او نیز از دیگر اقدامات ناصحیح است یعنی زمانی که توسط والدین به کودکان گفته شود "برو تو اتاق"، "با من حرف نزن"، " من دیگه مادر یا پدر تو نیستم" و... یا در مجموع زمانی که والدین با کودک قهر کرده و از او فاصله بگیرند به کودک احساس بی‌ارزشی القا می‌شود و اثرات مخربی برای او در پی دارد.

وی بیان کرد: بنابراین والدین باید سعی کنند از گفتن سخنانی که احساس ناخوشایند به فرزند آن‌ها القا می‌کند خودداری کنند اما توجه به تلاش‌ها و دستاوردهای کودک مانند سلام کردن به مهمانان، انجام تکالیف مدرسه، بازی کردن با دوستان و... موجب می‌شود احساسات خوشایندی در کودک ایجاد شود اما توصیه می‌شود از تمرکز و مانور بر اشتباهات و شیطنت‌های کودک پرهیز شود.

طاهری‌فرد یادآور شد: بروز احساسات مثبت والدین نسبت به کودکان نیز از موضوعات مهم است یعنی زمانی که والدین کاری برای کودک انجام می‌دهند و از انجام آن خوشحال هستند برای مثال فرزند خود را برای بازی به پارک می‌برند و از این موضوع احساس خوشایندی دارند که توصیه می‌شود این احساس خوشحالی به کودکان انتقال پیدا کند یعنی والدین به فرزند خود بگویند از این موضوع که او را به پارک برده‌اند خوشحال هستند و یا نمونه‌های دیگر ادبیات مناسب با کودک، گفتن جملاتی مانند "خودم دوست دارم که باهات بازی کنم"، "خوشحالم که برات لباس و اسباب‌بازی خریدم"، "منم دوست دارم که برات غذای موردعلاقه‌تو آماده کنم" و... است گفتن این جملات توسط والدین به فرزندان موجب می‌شود اعتماد به نفس کودک ارتقا پیدا کند.

رئیس امور تربیتی، مشاوره، و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: زیر نظر داشتن فرزند و برآورده کردن نیازهای او پیش از اینکه بیان شوند نیز مهم است یعنی پیش از اینکه کودک بخاطر گرسنگی درخواست غذا کند والدین برای او خوراکی تهیه کنند، زمانی که احساس می‌کنند کودک در یک فضا معذب است از آن محیط فاصله بگیرند و یا زمانی که والدین فکر می‌کنند کودک نیازمند یا علاقه‌مند رفتن به پارک است پیش از اینکه کودک برای رفتن به پارک التماس کند این کار را برای او انجام دهند و این موضوعات تنها درصورتی قابل انجام است که والدین فرزندان خود را به دقت زیرنظر داشته باشند.

وی با اشاره به اهمیت با هم بودن والدین و فرزندان، افزود: " باهم" بازی کردن، قدم زدن، حرف زدن، انجام امور خانه، آشپزی و... موجب تقویت روحیه فرزندان می‌شود و اعتماد به نفس آن‌ها را ارتقا می‌بخشد البته ایجاد تعادل بین ارتباط و استقلال نیز باید مورد توجه قرار گرفته شوند یعنی به تدریج به فرزندان استقلال عمل داده شود یعنی به کودک اجازه داده شود برای بازی و... در محیط خانه و محوطه حیاط گردش داشته باشد چراکه هر زمان کودک نیازمند والدین باشد در کنار آن‌ها حضور پیدا می‌کند و نباید به اجبار والدین کاری را انجام دهند.

طاهری فرد ادامه داد: بنابراین برای بالا بردن استقلال کودکان و ایجاد توانایی و قدرت تصمیم‌گیری در آن‌ها باید متناسب با سن کودک برخی اختیارات و آزادی عمل‌هایی توسط والدین برای او در نظر گرفته شوند در این صورت کودک تجربه کسب می‌کند همچنین ترس از شکست در او از بین خواهد رفت برای این موضوع نیز والدین باید پس از ناکامی فرزندان در انجام کاری به او اطمینان دهند که با تلاش موفق خواهد شد.

رئیس امور تربیتی، مشاوره، و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: نکته مهم در کسب و ارتقای اعتماد به نفس در کودکان این موضوع است که به آن‌ها اجازه کسب تجربه‌های مختلف داده شود چرا که اعتماد به نفس دارای جنبه‌های گوناگون است برای مثال ممکن است فردی در موارد درسی از اعتماد به نفس بالایی برخوردار باشد اما برای حضور در مهمانی این اعتماد به نفس را نداشته باشد که در این موارد والدین باید با دادن دلگرمی و حمایت از فرزند خود موجب تقویت اعتماد به نفس ارتباطات اجتماعی کودک شوند.

وی اضافه کرد: زمانی که نیازهای کودک تا حد مشخصی تامین شوند و این فرد با یک ناکامی کنترل‌شده مواجه باشد برای مثال زمانی که کودک تقاضای خرید اسباب‌بازی دارد می‌توان به او قول داد چند ساعت دیگه به خواسته خود خواهد رسید و در این صورت بین تقاضا و دستیابی به خواسته‌ی کودک فاصله ایجاد می‌شود همچنین تامین نیازهای کودکان نیز دارای حد معین است یعنی زمانی که تمامی نیازهای فرزندان فراهم شوند و یا برعکس بسیاری از نیازهای او مورد توجه قرار نگیرند موجب بروز مشکلاتی در بزرگسالی کودک می‌شوند که یکی از این مشکلات بزرگسالی ایجاد خصیصه حرص و طمع در فرد است.

طاهری فرد درخصوص سرپیچی کودکان از والدین، عنوان کرد: برای مثال زمانی که کودک سعی دارد لباس خود را در هنگام خروج از منزل انتخاب کند و لباس انتخابی او مناسب بیرون رفتن است سرپیچی رخ نداده و برعکس نشانگر قدرت انتخاب کودک است اما زمانی که کودکان با توصیه‌های صحیح والدین مخالفت می‌کنند باید پدر و مادر سعی کنند با صحبت کردن و سوال پرسیدن علت مخالفت کودک را شناسایی کنند و درصورتی که این علت منطقی بود پذیرفته شود اما درغیر این صورت با صحبت کردن کودک آگاهی کسب کند.

رئیس امور تربیتی، مشاوره، و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: در برخی موارد سرپیچی از والدین به علت لجبازی کودکان است برای مثال کودک گرسنه است اما به این دلیل که والدین از اون می‌خواهند غذا بخورد این کار را انجام نمی‌دهند در این موارد والدین نباید به صورت متقابل به لجبازی با کودک بپردازند زیرا در این صورت لجبازی کودک از شدت بیشتری برخوردار می‌شود حتی زمانی که کودکی لجبازی بالایی دارد باید والدین ریشه را در رفتارهای خود نیز جست‌وجو کنند چراکه ممکن است به دلیل لجبازی والدین باشد.

وی بیان کرد: در برخی موارد نیز کودکان دچار اشتباهاتی می‌شوند یعنی در سوالات درسی خود را مرتکب اشتباه می‌شوند و... در این صورت اگر اشتباه به صورت ناخواسته انجام شده باشد والدین باید از کودک خود درخواست توضیح داشته باشند و با شناسایی علت به آن‌ها کمک شود تا مجدد مرتکب این اشتباه نشوند اما از سرزنش آن‌ها خودداری شود در برخی موارد نیز که کودک از کلمات ناصحیح استفاده می‌کند ممکن است به دلیل بدخلقی او باشد که در این زمان می‌توان با بازی کردن، قصه‌گویی و سرگرمی‌های شاد سعی کرد خلقیات او دچار تغییر شوند.

طاهری‌فرد یادآور شد: برخی اشتباهات کودکان ممکن است موجب وارد شدن آسیب به آن‌ها شود که در این موارد لازم است نظارت والدین بر آن‌ها افزایش پیدا کند و سعی کنیم با صحبت کردن آگاهی آن‌ها را افزایش دهیم تا چگونگی مواجهه با وضعیت خطر را آموزش ببیند.