بیانیه مشترک سه کشور اروپایی: ایران از فرصت مذاکرات قطر استفاده نکرد

بریتانیا، فرانسه و آلمان در شورای امنیت در ارتباط با آخرین مذاکرات احیای برجام در دوحه قطر پنج‌شنبه ۹ تیر / ۳۰ ژوئن بیانیه مشترکی منتشر کردند.

 این سه کشور اروپایی در بیانیه خود گفته‌اند:

«ایران در مذاکرات احیای برجام در دوحه بار دیگر از فرصت استفاده نکرد و در مقابل، مطالبات اضافی و غیرواقعی جدیدی را مطرح کرد.»

آن‌ها افزوده‌اند:

«اقدامات ایران به سرعت، توازنِ توافقی که از ماه‌ها پیش بر سر آن برای احیای برجام مذاکره کرده‌ایم را برهم زده و پنجره‌ را برای رسیدن به راهکار دیپلماتیک فوری می‌بندد.»

مذاکرات دو روزه احیای برجام در دوحه چهارشنبه شب ۸ تیر / ۲۹ ژوئن پایان یافت. انریکه مورا، هماهنگ‌کننده اروپایی مذاکرات احیای برجام از عدم پیشرفت در مذاکرات دوحه خبر داد و گفت:

«هنوز پیشرفتی که تیم اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده این مذاکرات نسبت به آن امیدوار بود، به دست نیامده.»

او در همین حال افزود مذاکرات ادامه خواهد یافت.

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز تأیید کرد که مذاکرات دوحه بی‌نتیجه مانده است.

یک مقام ارشد آمریکایی که نامش افشا نشد نیز به اکسیوس گفته بود مذاکرات بدون هیچ‌گونه پیشرفتی به پایان رسید. این مقام آمریکایی تأکید کرده بود که این گفت‌وگوها ممکن است آخرین فرصت برای طرفین برای دستیابی به توافق باشد.

در بیانیه بریتانیا، فرانسه و آلمان آمده است:

«اقدامات ایران، موانع بیشتری برای بازگشت این کشور به اجرای کامل تعهدات هسته‌ای خود تحت برجام و همچنین توانایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای تضمین ماهیت صرفاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران ایجاد می‌کند.»

سه کشور اروپایی در بیانیه مشترک خود از ایران خواسته‌اند که تنش‌های هسته‌ای را متوقف کند، به همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بازگردد و بدون تعلل بیشتر از پیشنهاد روی میز که به نفع مردم ایران است، استفاده کند.

آن‌ها همچنین از پرتاب «تحریک‌آمیز» ماهواره‌بر ذوالجناح انتقاد کرده و افزوده‌اند:

«ادامه فعالیت بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه را به‌شدت محکوم می‌کنیم و از ایران می‌خواهیم که تمام فعالیت‌ها و گسترش موشک‌های بالستیک مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را متوقف کند.»

در حالی‌که کشورهای غربی مذاکرات دوحه را بی‌نتیجه ارزیابی کرده‌اند، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در تماس تلفنی با شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر، گفت:

«ارزیابی ما از مرحله اخیر مذاکرات در دوحه مثبت است. تأکید می‌کنم که ما برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار جدی هستیم و در صورت واقع‌بینی آمریکا، توافق دست‌یافتنی است.»

او افزود:

«مذاکره‌کننده ارشد ما همواره با ابتکار عمل و در مسیر تحقق توافقی قابل قبول گام بر می‌دارد و ما بر ادامه مذاکره تا رسیدن به توافق مبتنی بر واقع‌بینی مصمم هستیم.»

روز پنج‌شنبه خبرگزاری رویترز به‌نقل از چند مقام و تحلیلگر نوشت شبح یک جبهه در حال ظهور عربی و اسرائیلی که می‌تواند توازن قدرت خاورمیانه را به ضرر ایران تغییر دهد، جمهوری اسلامی را به سمت پیگیری مذاکرات هسته‌ای با قدرت‌های جهانی با عزم جدیدی سوق می‌دهد.

یک دیپلمات اتحادیه اروپا که نام او فاش نشده از همه طرف‌ها خواست که از فرصت برای دستیابی به توافق جهت احیای برجام بر اساس متن آماده استفاده کنند. این دیپلمات گفت:

«نگرانی ما این است که امکان دارد از خط پایان برای احیای برجام عبور نکنیم.»

دو مقام و یک سیاستمدار ایرانی نیز به رویترز گفتند دشواری مذاکرات ایران را دلسرد نکرده است. آن‌ها افزودند که دولت ایران به دنبال دیپلماسی است.

یک مقام ارشد ایرانی که به تصمیم‌گیرندگان بلندپایه ایران نزدیک است، گفت:

«منطقه در حال تغییر است، ائتلاف‌ها در حال تغییرند. اسرائیل در حال عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی است و آمریکایی‌ها از همه این تحولات حمایت می‌کنند. این‌ها تهدیدهای جدی‌ای هستند که باید خنثی شوند، دشمنان ما از خدا می‌خواهند که مذاکرات هسته‌ای پایان یابد، اما این اتفاق نمی‌افتد.»

در سال‌های اخیر اسرائیل با نزدیک شدن به کشورهای عربی همسو با آمریکا که نگران برتری‌طلبی ایران در خاورمیانه هستند پیشنهاد همکاری دفاعی داده است.

بنی گانتس، وزیر دفاع اسرائیل در این ماه اعلام کرد که اسرائیل در حال ایجاد یک ائتلاف دفاع هوایی منطقه‌ای تحت حمایت ایالات متحده است.

این رویدادها در حالی رخ می‌دهند که به سفر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به اسرائیل و عربستان سعودی دو هفته بیشتر باقی نمانده است.