رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر سریلانکا استعفاء می‌کنند

گوتابایا راجاپاسکا، رئیس‌جمهوری و رانیل ویکرماسینگه، نخست‌وزیر سریلانکا یک روز پس از آنکه هزاران تظاهرکننده خشمگین در کلمبو کاخ ریاست جمهوری را آشغال کردند و ساختمان نخست‌وزیری را به آتش کشیدند، گفتند که از مقام خود کناره‌گیری می‌کنند. خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع خود نقل کرده است که هر دوی آن‌ها تا روز ۱۳ ژوئیه استعفاء می‌کنند.

معترضان خشمگین که چند ماه است در خیابان حضور دارند، شنبه ۹ ژوئیه/ ۱۸ تیر به ساختمان کاخ ریاست‌ جمهوری و نخست‌وزیر حمله کردند. اما بنا بر آنچه که رسانه‌های بین‌المللی گزارش کردند هیچ یک از این دو مقام دولتی هنگام یورش معترضان جان به لب رسیده در محل اقامت خود حضور نداشتند.

بنا بر اعلام رئیس پارلمان سریلانکا راجاپاسکا همان روز شنبه با استعفای خود موافقت کرده است. او گفته که تا ۱۳ ژوئیه از مقام خود کنار می‌رود. خبرگزاری فرانسه روز شنبه ۹ ژوئیه گزارش کرد که پس از حمله معترضان، رئیس‌جمهوری سریلانکا را به یک مکان امن در یک کشتی نیروی دریایی منتقل کرده‌اند.

دو منبع در وزارت دفاع هم که نامشان فاش نشد به رویترز گفتند که او یک روز قبل از تظاهرات برنامه‌ریزی شده اقامتگاه خود را ترک کرده بود.

گوتابا راجاپاسکا برادر رئیس جمهوری اسبق سریلانکا است که از سال ۲۰۰۵، پس از آنکه ماهینادا برادر بزرگترش به عنوان رئیس جمهوری به قدرت رسید، در مقام وزیر جنگ مسئول مبارزه با ببرهای تامیل به عنوان یک گروه جدایی طلب شد و چهار سال بعد دولت اعلام کرد که پس از ۲۶ سال بر ببرهای تامیل پیروز شده است. خانواده راجاپاسکا که از سال ۲۰۱۵ قدرت را از دست داده بودند در سال ۲۰۱۹ پس از حملات تروریستی‌ای که به داعش نسبت داده شد بار دیگر به صحنه قدرت بازگشتند.

اعتراض‌ها علیه او و خاندان راجاپاسکا از چند ماه قبل شدت بیشتری گرفته بود. کمبود مواد غذایی و سوخت که خلاف وعده‌های پیاپی مقام‌های دولتی تأمین نشد، اعتراضات را روز به روز گسترده‌تر کرد و بر آتش خشم معترضان دامن زد.

رئیس جمهوری سریلانکا که به شکنجه و سر به نیست کردن مخالفان و گروه‌های قومی در این کشور متهم است، در سال ۲۰۲۰ پس از پیروزی در انتخابات پارلمانی بسیاری از بستگان خود از جمله برادرش را به حکومت بازگرداند. ماهیندا راجاپاسکا به عنوان نخست‌وزیر تا ۹ مه امسال در قدرت حضور داشت اما اعتراضات گسترده مردمی سبب شد او از قدرت کناره گیری کند.

ناتوانی دولت سریلانکا در تأمین مواد غذایی و سوخت که موجب تشکیل صف‌های طولانی در مقابل جایگاه‌های سوخت و فروشگاه‌ها شده است، اصلی‌ترین دلیل گسترده‌تر شدن اعتراضات به سیاست‌های فقرزا در جنوب آسیا است.

بنا بر گزارش سازمان ملل یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از جمعیت حدود ۲۲ میلیون نفری سریلانکا برای ادامه بقا به کمک‌های فوری نیاز دارند و از هر پنج نفر، چهار نفر به دلیل افزایش قیمت‌ها، وعده غذایی خود را کاهش داده‌اند. سازمان ملل درخواست فوری افزایش ۴۷ میلیون دلاری اعتبار کمک به جمعیت فقیر این کشور ۲۲ میلیون نفری را صادر کرده است.

دولت سریلانکا ۵۱ میلیارد دلار بدهی خارجی دارد که از بازپرداخت آن ناتوان است و در آوریل ۲۰۲۲ اعلام کرد برای نُکول بدهی خود با صندوق بین‌المللی پول مذاکره می‌کند.