لقمانیان: رئالیتی‌شوها بدآموزی ندارد، بده بزنیم و «مهمونی» بدآموزی دارد؟

مهسا بهادری: «طهماسب مادر»، «ایرج»، «بده بزنیم» و.... جملاتی آشنا که قطعا آن‌ها را در برنامه «مهمونی» شنیده‌اید.

اما چه کسی به این‌ سه عروسک جان بخشیده؟ محمد لقمانیان. هنرمندی که پیش از این عروسک‌گردانی شخصیتی مانند فامیل دور در «کلاه قرمزی » را برعهده داشت و حالا هم در برنامه «مهمونی» عروسک‌های پشه، روحی و قیمه خانم را می‌گرداند.

به بهانه استقبال مخاطبان از شخصیت پشه و روحی سراغ این هنرمند رفتیم تا با او گفت‌وگو کنیم که در ادامه می‌خوانید:

بگذارید از اینجا شروع کنیم که عروسک‌ها چگونه زنده می‌شوند؟

ما به واسطه قوه تخیل، رویا پردازی و کودک درون، عروسک را زنده می‌کنیم و آن را زنده می‌پنداریم اگر این قوه تخیل نباشد، هیچ‌وقت نمی‌توانیم عروسکان را زنده کنیم یا حتی برنامه عروسکی بسازیم. پس بهتر است این‌گونه پاسخ دهم که چون ما قوه تخیل داریم، به خودمان اجازه می‌دهیم که وارد دنیای جادویی انیمشن و عروسک‌ها شویم و فکر کنیم این عروسک‌ها زنده هستند و این همان جادوی عروسک‌هاست.

یک دلیل دیگرش هم این است که یکسری افراد متخصص حوزه عروسک دور هم جمع می‌شوند و با لحاظ کردن مجموعه‌ای از عوامل مثل عروسک گردانی، صدا گذاری و حتی چهره آن، عروسک را باور پذیر می‌کنند و در ادامه هم هماهنگی و تمرین بین این افراد به عروسک جان می‌بخشد. این ارتباط هم این‌گونه است که عروسک‌گردان پس از آشنایی با لحن، ریتم و تمام اصطلاحات می‌تواند با تمرین کار را در بیاورد.

به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از عروسک‌های ما خیلی حرکات جزیی و عمیقی را انجام نمی‌دهند و بیش‌تر گفت‌وگو محور هستند، چرا در نمایش‌هایمان کمتر از این جزییات بهره می‌گیریم؟

من استفاده از تکنیک را صرفا به میمیک چهره عروسک‌ها معطوف نمی‌کنم. به طور مثال در «شهرک کلیله و دمنه»، یکی از عروسک‌ها، لیوانی به دست دارد که با استفاده از نی محتوای آن را بالا می‌کشد و تمام می‌کند. این یک تکنیک مهم است.‌ ما عروسکی مثل پشه را می‌سازیم که حالا دستی هم تکان می‌دهد و دقیقا چون می‌دانیم که این عروسک یک تیکه پارچه و اسفنج است از کارهایش حیرت‌زده می‌شویم.

درباره نوع چرخاندن عروسک هم باید به جنس آن‌ها اشاره کنم برخی از عروسک‌ها نرم است و به راحتی می‌توان تکانشان داد، اما برخی از عروسک‌ها بسیار سفت هستند و دامنه حرکاتشان کم‌تر است.

بیشتر بخوانید:

پشه «مهمونی» بدآموزی دارد؟

عروسک‌های تازه «مهمونیِ» ایرج طهماسب؛ از «کَته» تا «قیمه»/ عکس

هوتن شکیبا و چند هنرمند دیگر که ریشه خود را فراموش نکردند

حرکت دادن عروسکی مانند قیمه با پشه یکی نیست،(یکی با متانت، یکی پرجنب و جوش) چگونه این تفاوت را ایجاد می‌کنید؟

دست من به یک هوشی رسیده که خودش گزینه‌ها را بررسی می‌کند و حرکت‌هایی که تا کنون انجام شده و نتیجه داده است را روی عروسک پیاده می‌کند. در کل هم اگر بدانم که قیمه یک پیرزن آرام است، دیگر حرکت‌های تندی که برای پشه انجام می‌دهم را برای او انجام نمی‌دهم پس از رسیدن به نوع حرکت هر عروسک نیز، باید با دنیای صداپیشه آشنا شویم. مثلا هر قسمتی که با حضور روح ساخته می‌شد، ما را به شناخت بیشتری از دنیای بهادر مالکی می‌رساند.

محمد لقمانیان، عروسک‌گردان پشه، روح و قیمه خانم