رژیم کتو بهتر است یا رژیم مدیترانه ای؟

رژیم کتو رژیمی است که به کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها به اندکی کربوهیدرات در روز معروف است.

طرفداران کتو ادعا می‌کنند که این رژیم غذایی باعث کاهش اشتها، آب کردن چربی‌های شکم و افزایش تیزبینی ذهنی می‌شود؛ بررسی‌ها نشان داده اند کسانی که از رژیم کتو پیروی می‌کنند، شاهد کاهش قند خون، دست کم در کوتاه مدت بوده اند.

تحقیقات رژیم غذایی مدیترانه‌ای را با کاهش خطر ابتلا به دیابت، کلسترول بالا، زوال عقل، از دست دادن حافظه، افسردگی و سرطان سینه و همچنین کاهش وزن، استخوان‌های قوی تر، قلب سالم‌تر و عمر طولانی‌تر مرتبط دانسته اند.

یک کارآزمایی بالینی کنترل‌شده جدید، دو رژیم غذایی مذکور را با درخواست از ۳۳ فرد مبتلا به پیش دیابت یا دیابت برای پیروی هر دو رژیم، یکی پس از دیگری، به مدت سه ماه مقایسه کرد. در طول چهار هفته اول هر رژیم، شرکت‌کنندگان یکی از وعده‌های غذایی سالم را دریافت کردند. سپس برنامه‌های غذایی خود را دنبال کردند.

محققان وزن، سطح قند خون (گلوکز)، عوامل خطرزای قلبی عروقی و پایبندی به رژیم غذایی شرکت کنندگان را بررسی کردند.

بر اساس مطالعه‌ای که در مجله آمریکایی تغذیه بالینی منتشر شد، هنگامی که محققان تاثیر این دو رژیم غذایی را بر سطوح چربی خون که به بیماری قلبی کمک می‌کنند، بررسی کردند، رژیم غذایی مدیترانه‌ای برنده قاطع این مقایسه بود.

این مطالعه لیپوپروتئین با چگالی کم، معروف به کلسترول «بد» و تری گلیسیرید، نوع متفاوتی از چربی در خون را که باعث تصلب شرایین نیز می‌شود، ردیابی کرد.

دکتر فرانک هو، رئیس تغذیه در دانشکده بهداشت عمومی هاروارد گفت: این مطالعه نشان داد که جایگزینی محصولات لبنی پرچرب با روغن زیتون ممکن است خطر بیماری و مرگ را کاهش دهد.

محقق Hu Jintao نیز گفت: تفاوت بین این دو سیستم بسیار بزرگ و این ممکن است عواقب طولانی مدتی برای بیماری‌های قلبی عروقی داشته باشد. 

این مطالعه نشان داد که در حالی که هر دو رژیم غذایی، تری گلیسیرید را کاهش می‌دهند، رژیم کتو تاثیر بیشتری داشت؛ اما هو گفت که کاهش تری گلیسیرید به اندازه افزایش کلسترول LDL مهم نیست.

او توضیح داد: کلسترول LDL بالا نسبت به سطح تری گلیسیرید یک عامل خطر بسیار قوی‌تر و مهمتر برای بیماری‌های قلبی عروقی است؛ بنابراین در حالی که هر دو طرف در کنترل قند خون در کوتاه مدت بسیار موثر بوده اند، من فکر می‌کنم مسئله اصلی اثرات بالقوه طولانی مدت رژیم کتو بر بیماری‌های قلبی عروقی است.

طرفداران کتو می‌گویند که کتو با قرار دادن افراد در کتوزیس به موفقیت سریعی در کاهش وزن دست می‌یابد. حالتی که در آن بدن شروع به سوزاندن چربی‌های ذخیره شده به عنوان سوخت می‌کند؛ اما برای رسیدن به کتوز، کربوهیدرات‌ها به شدت به ۲۰ تا ۵۰ گرم در روز کاهش می‌یابد. یک فنجان برنج پخته شده حدود ۵۰ گرم است و خوردن کربوهیدرات اضافی شما را از حالت کتوز خارج می‌کند.

هو گفت: رژیم غذایی روزانه آمریکایی‌ها شامل ۵۰ درصد کربوهیدرات است؛ بنابراین کاهش مصرف آن به کمتر از ۵۰ گرم کاهش بسیار زیادی دارد و حفظ آن برای مردم دشوار است.

مردم اغلب کتو را به عنوان یک رژیم غذایی "گوشتی" می‌بینند و بشقاب‌های خود را با لبنیات پرچرب و سوسیس، بیکن و سایر گوشت‌های حاوی چربی اشباع شده پر می‌کنند که همگی می‌توانند به التهاب و بیماری‌های مزمن منجر شوند.

نویسنده این مطالعه، دکتر کریستوفر گاردنر، استاد پزشکی در مرکز تحقیقات پیشگیرانه استنفورد، گفت: در این مطالعه از یک رژیم غذایی کتوژنیک کامل استفاده شده است که مصرف پروتئین بالا را محدود و بر سبزیجات غیر نشاسته‌ای تاکید می‌کند.

گاردنر افزود: من سعی کردم به هر رژیمی بهترین شانس را بدهم؛ اما سعی نکردم آن را به رژیم کتوی بد و یا مدیترانه‌ای خوب یا مدیترانه‌ای بد و کتوی خوب تبدیل کنم. 

رژیم کتو هرگونه غلات، حبوبات و میوه‌ها را به جز تعداد انگشت شماری توت ممنوع می‌کند، اما رژیم مدیترانه‌ای بر پر کردن بشقاب خود با میوه ها، سبزیجات، لوبیا، عدس، غلات کامل، آجیل و دانه‌ها تاکید دارد.

دکتر شیوام جوشی، استادیار بالینی پزشکی در دانشکده پزشکی گروسمن دانشگاه نیویورک که در این مطالعه شرکت نداشت، گفت: علاوه بر کلسترول بد بالاتر، افرادی که در فاز کتو بودند، تیامین، ویتامین‌های B۶، C، D و E و فسفر و همچنین فیبر بسیار کمی دریافت کردند. 

او گفت: غلات کامل و میوه‌ها دارای مزایای سلامتی مثبتی هستند و حذف آن‌ها از گروه کتو نگرانی‌هایی را در مورد اثرات طولانی مدت سلامتی ایجاد می‌کند.

این مطالعه نشان داد که اکثر افراد پس از پایان تحقیقات رژیم کتو را متوقف می‌کنند.

پیام اصلی مطالعه چیست؟

جو هو گفت: پیام شماره ۱ برای من این است که محدودیت شدید برخی از کربوهیدرات‌های سالم برای بهبود کنترل قند خون و سلامت متابولیک قلب ضروری نیست. شما می‌توانید یک رژیم غذایی مدیترانیه‌ای یا رژیم غذایی معتدل با کربوهیدارت کم و با یک رژیم غذائی گیاهی سالم را انتخاب کنید؛ گزینه‌های مختلفی برای افراد با ترجیحات غذایی متفاوت وجود دارد.

منبع: CNN

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی کلينيک