کارآزمایی درمان سرطان مقاوم به درمان با سلول ایمنی غیرخویشاوندی

دکتر مرضیه ابراهیمی مسئول کارگروه سرطان پژوهشگاه رویان و مسئول زیر گروه پژوهشی سلول‌های بنیادی سرطان این پژوهشگاه به خبرنگار مهر درباره پروژه درمان تومورهای مغزی مقاوم به درمان با استفاده از سلول‌های ایمنی از دهنده غیرخویشاوند گفت: نزدیک پنج سال است که برای دستیابی به فناوری سلول درمانی به واسطه سلول‌های کشنده طبیعی برای درمان بیماران تومور مغزی در حال پژوهش هستیم.

وی افزود: خوشبختانه مراحل آزمایشگاهی، پیش بالینی و کارآزمایی بالینی فاز ۱ این پژوهش با موفقیت طی سال‌های قبل انجام شده است.

ابراهیمی با بیان اینکه طی این سال‌ها توانستیم به توسعه سلول‌هایی بپردازیم که می‌توانند سلول‌های توموری را شناسایی کنند و از بین ببرند، گفت: در اولین کارآزمایی بالینی، سلول‌های مورد نظر از دهنده خویشاوند بیمار دریافت می‌شد، با این وجود پیدا کردن دهنده سالم در همه خانواده‌ها به راحتی امکانپذیر نیست و برای انتخاب بهترین دهنده سلول نیز زمانی حدود یک ماه لازم است.

به گفته مسئول کارگروه سرطان پژوهشگاه رویان، این امر منجر به از دست دادن زمان برای بیماران تومور مغزی و پیشرفت تومور آنها می‌شود از این رو در صدد برامدیم که به ایجاد یک بانک سلول‌های ایمنی آلوژن اقدام کنیم.

وی درباره این بانک گفت: در این بانک سلول‌های ایمنی از فردی سالم بدون هیچ بیماری زمینه ایی جدا شده و در دمای ۱۸۰- نگهداری می‌شود. به این ترتیب در هرزمان که بیمار به این سلول‌ها نیاز داشته باشد بدون هیچ اتلاف زمانی در اختیار وی قرار خواهد گرفت.

ابراهیمی گفت: علاوه بر هدررفت زمان در پروسه درمان این بیماران، هزینه‌های بالا برای سلول گیری و فرایند جداسازی سلول وجود داشت.

وی ادامه داد: به عبارت بهتر مطالعات کارآزمایی بالینی در حوزه سلول درمانی بسیار گرانقیمت است و برای انجام آنها دقت زیادی مورد نیاز است لذا برای تأمین بخشی از هزینه‌های درمانی پویش مردمی در راستای حمایت از کارآزمایی های بالینی به راه انداختیم.

وی ادامه داد: با این اقدام توانستیم هزینه سلول درمانی ۳ بیمار را از کمک‌های مالی آنها تأمین کنیم. امید که با توجه مسولان، کمک خیرین و نیکوکاران بتوانیم به توسعه این خدمات درمانی برای همه بیماران سرطانی بپردازیم.

ذخیره ۳ میلیارد سلول آلوژن برای درمان بیماری و اجرای پروژه‌های پژوهشی

وی با بیان اینکه در حال حاضر در بانک آلوژن که توسط یک شرکت دانش بنیان مستقر در مرکز رشد رویان و همکاری پژوهشگاه رویان ایجاد شده است حدود ۳ میلیارد سلول از افراد داوطلب سالم ذخیره شده است، عنوان کرد: برای آنکه بفهمیم این سلول‌ها، قادر به از بین بردن تومور مغزی هستند و آسیبی به بیمار مبتلا به سرطان ایجاد نمی‌کنند، کارآزمایی بالینی برای ۱۰ بیمار (۳ تا ۱۳ سال) مبتلا به تومورهای مغزی مقاوم به درمان را آغاز کردیم.

وی با اشاره به این تحقیقات گفت: نتایج نشان داد که تزریق این سلول‌های آلوژن به بیماران ایمن بوده و هیچ عارضه‌ای برای آنها ایجاد نکرده است.

وی تاکید کرد: البته که تا پایان سال می‌توانیم نتیجه قطعی را مشخص کنیم که به چه میزان در درمان این بیماران تأثیر دارد.

ابراهیمی افزود: امیدواریم با تعدد تزریق‌های سلولی که داشتیم به پاسخ‌های خوبی برسیم؛ اگرچه شواهد خوبی از درمان بدست آمده است ولی برای تصمیم گیری نهایی باید منتظر گذشت زمان باشیم.

هر فرد سالم اهداکننده سلول بنیادی است

وی در خصوص بانک آلوژن گفت: هر فرد سالمی می‌تواند داوطلبانه با اهدای خون اقدام به اهدای سلول ایمنی در بانک الوژن کند. به این ترتیب هر فردی می‌تواند در درمان بیماران سرطانی کمک کند.

ابراهیمی با اشاره به اینکه بانک آلوژن در سایر کشورهای دنیا همچون آمریکا، المان، ژاپن و چین نیز راه اندازی شده و آنان نیز در حال تحقیق بر این نوع سلول به منظور درمان سرطان هستند.