حمایت مادی و معنوی از شاعران جهان اسلام را در دستور کار قرار دهیم

به گزارش خبرنگار مهر، حیدر باقری، استاد دانشگاه در نشست هم‌اندیشی «تشکیل مجمع جهانی شاعران ترک زبان اهل بیت (ع)» پیش از ظهر امروز سه‌شنبه، ۲۳ تیرماه در خانه معماری شهر تبریز برگزار شد، با بیان این‌که در دوران حکومت پهلوی عالمان و مداحان در مراثی و منبرها، احیاگر زبان ترکی بوده‌اند، گفت: ضرورت دارد به زبان ترکی توجه شود. همواره ضرورت برگزاری چنین کنگره‌ها و نشست‌هایی احساس می‌شد و به نظر کنگره شعر غدیر، قدم محکم و متقنی در این راه برداشته است و امیدواریم این مسیر ادامه پرقدرت ادامه داشته باشد.

وی با تأکید بر ایجاد چنین مجمعی، افزود: می‌خواهیم اگر ممکن باشد، شاعران ترکی زبان که در خارج از ایران هستند، بیشتر در این نشست‌ها حضور به هم برسانند. ما در ایران امکانات زیادی داریم اما خواستار این هستیم که از اعضای خارجی بیشتری استفاده شود تا ارتباط و تعامل بیشتری با یکدیگر داشته باشیم. حتماً هم نباید این جلسات به صورت سالانه باشد زیرا ما امکان ارتباط اینترنتی داریم و اصلاً چه اشکالی دارد که در سال شاعران ایرانی و خارجی ترک‌زبان یک جا جمع بشوند و سیاست‌گذاری‌های لازم را انجام دهند؟

باقری با تأکید بر لزوم آسیب‌شناسی کنگره گفت: اگر لازم باشد باید انجمن ادبی با عنوان شعر ترکی غدیر تشکیل شود تا شاعران یک جا جمع بشوند و در جریان تولیدات ادبی قرار بگیرند. همچنین ما باید به تربیت شاعران توجه داشته باشیم تا استعدادهایی را که وجود دارد، کشف کنیم.

در ادامه نشست حسین حسنی، شاعر و محقق با بیان این‌که زبان شعر یکی از موهبت‌های الهی برای ما بوده است گفت: این هم‌اندیشی‌ها نباید منحصر به سالی یک‌بار شوند. بلکه باید در طول سال نیز این نشست‌ها را برگزار کنیم. شاعران ترک‌زبان حتی در کشورهای همسایه درباره اهل بیت (ع) کارهای بسیاری کرده‌اند، البته شاعران فارسی‌زبان نیز تلاش‌های بسیاری داشتند که قدردان آن‌ها هستیم.

وی افزود: شاعران بزرگ آذربایجان که مسیر شعر اهل‌بیت (ع) گام گذاشته‌اند مسیر را برای ما هموار کرده‌اند. این شعر به سادگی‌ها به دست ما نرسیده است، ما نیز تلاش می‌کنیم تا این شعر را به نسل‌های آینده برسانیم. مساله شعر اهل بیت با مساله غدیر خم شروع شده است. ما باید این واقعه را ارج بدهیم و بر روی آن کار کنیم. هر شاعر با هر قدرت و توانایی می‌تواند یک بیت شعر یا مقاله داشته باشند.

این شاعر با اشاره به اهمیت خطبه غدیر و خطبه فدک، گفت: متأسفانه بر روی این خطبه‌ها کم کار شده است و اگر بیشتر کار می‌شد ما مسیر دیگری را طی می‌کردیم و یا در مسیر دیگری قرار می‌گرفتیم. درباره خطبه غدیر شعرهای ترکی به صورت غزل یا قصیده کم حجم نوشته شده است اما باید توجه داشته باشیم که پیامبر (ص) در ۱۲ فراز، خطابه غدیر داشته است اما شاعران نکات برجسته آن را برداشته و ارائه کرده‌اند. پیام اکرم (ص) تاکید داشت که این خطبه را حاضران به غایبان برساند و پدران به فرزندانشان بگویند و این مسیر را ادامه بدهند. به نظرم ما در این زمینه کوتاهی کرده‌ایم و اگر مساله غدیر روشن شود، سایر مسائل نیز حل خواهد شد. ما باید بر روی مساله غدیر و خطبه فدک بیشتر تلاش کنیم بخصوص در زبان آذربایجانی.

حسنی با بیان این‌که خود او نیز درباره خطبه غدیر کار کرده است اظهار کرد: اما در تبریز از این موضوع استقبال نشد.

وی در پایان سخنان خود بر تشکیل مجمع برای ارائه شعر شاعران در این مجمع تأکید کرد.

در ادامه محمدرضا بحری دبیر کنگره شعر غدیر نیز در سخنانی گفت: اگر شاعران ترک‌زبان جهان اسلام اقدامات هماهنگی در زمینه شعر داشته باشند، منشاء اثر و برکت خواهند بود. اولین مرحله برای اقدامات هماهنگ، تشکیل مجمع است، باید این مجمع با حضور چند نفر تشکیل و سپس اعضای آن منصوب شوند. و در ادامه ببینیم نگاه و رویکرد ما نسبت به ماجرا چیست؟ اصلا مجمع را تشکیل دادیم، خب بعدش؟ یکی از نقاط شروعمان باید، ایجاد یک مقر دائمی برای این مجمع باشد تا در طول سال نیز جلسات متعددی را بررگزار و ارتباط‌مان را با حلقه‌های ادبی و فرهنگی کشورهای دیگر حفظ کنیم.

وی افزود: یکی دیگر از مسائل‌مان باید حمایت مادی و معنوی از شاعران جهان اسلام باشد. همچنین ما باید به برگزاری نشست و کارگاه‌های آموزشی مبادرت داشته باشیم. درست است که شعر قابل آموزش نیست ولی قابل تربیت است و ما می‌توانیم شاعرانی را با مشرب فکری‌مان که شعر علوی است، تربیت کنیم. چاپ و نشر آثار شاعران نیز یکی دیگر از مسائل ما خواهد بود. ما باید تلاش کنیم شعرهای شاعران را که در کشورهای دیگر چاپ می‌شود، بتوانیم در مجموعه‌ای در داخل کشور چاپ کنیم و این رفت‌وآمد فرهنگی و شعری شکل بگیرد.

محمدرضا بحری با تأکید بر این‌که باید جلسات هم‌اندیشی به صورت مستمر و متناوب برگزار شود، گفت: بررگزاری این جلسات حتما نباید در مقر اصلی اتفاق بیفتد، می‌تواند در شهرها و کشورهای دیگری باشد و بین شاعران رفت و آمد و ارتباط برای تعامل دانش شعری شکل بگیرد. ما رویکرد مشخصی داریم این‌که کلام و مرام‌مان را در قالب شعر و زبان هنر به اشتراک بگذاریم.این کنگره آغاز مسیر پرسنگلاخی است که امیدواریم بتوانیم نظر امیرالمونین (ع) را جلب کنیم.

در ادامه نشست ولایت آیتن، شاعر استانبولی حاضر در این نشست نیز گفت: اینکه در برنامه‌ای به نام امام علی (ع) و کسانی که در خدمت امام علی (ع) هستند، حاضر شدم، مایه خوشبختی و مباهات است. غدیر امر خداوند است که به پیامبر خود گفت که به امتش بگوید بعد از من علی ولایت خواهد داشت.

وی با مقایسه واقعه غدیر خم با فرمان خداوند برای سجده به حضرت آدم (ع) گعت: خداوند فرمود کسانی که به آدم سجده نکنند، در مقابل من ثرار دارند. این اتفاق برای حضرت علی (ع) هم افتاد و پیامبر گفت اگر کسانی که ولایت علی را نپذیرند، در مقابل من قرار دارند. ابلیس بر آدم سجد نکرد و کنار گذاشته شد اما در ماجرای غدیر بودند که منافقانه عمل کردند و در ظاهر بیعت کردند. در حکم قرآن، منافق بدتر از کافر است.

در ادامه نشست رجبعلی‌پور، شاعر گفت: برگزاری این نشست لازم بود. حرکتی است که باید زودتر انجام می‌شد اما امیدواریم این موضوع نیز ادامه‌دار باشد و به صورت مستمر برگزار شود. امروز در ابتدای جلسه یکی از شاعران گفت: من ۵۰ سال است درباره اهل بیت می‌نویسم اما جایی نداشتم که شعرهایم را بخواهم و این نشست جایی است که شاعران می‌توانند شعرهای خود را بخوانند. ما فکر می‌کردیم که چهار تا پنج شاعر داشته باشیم اما در این نشست ۴۵ شاعر داریم و از این موضوع خیلی خوشحال هستم.

در ادامه پوررضوی شاعر گفت: شاید حرف‌های من تلخ باشد. چون این نشست به نام اهل بیت است و درباره اهل بیت هم نباید تعارف داشته باشیم. ما قبل از برگزاری مجمع و حتی تشکیل مجمع باید نشست آسیب‌شناسی داشته باشیم. اگر قرار است این مجمع هم مانند کنگره باشد به نتیجه‌ای نخواهیم رسید.

وی با تاکید بر این‌که چگونگی تشکیل این مجمع اهمیت بیشتری دارد، گفت: این حقیقت تلخ وجود دارد که شاعران ترک زبان کنار هم نیستند، حتی نتوانستند این سالن ۵۰ نفره را نیز پر کنند. نمی‌دانم این موضوع بر تشکیل مجمع تاثیرگذار خواهد بود یا نه؟

پوررضوی گفت: ما باید جلوی ضررها را بگیریم تا اگر خیرمان به اهل بیت نمی‌رسد، حداقل ضررمان به ایشان نرسد. ما باید با این واقعیت تلخ روبه‌رو شویم. ما چه کسی را داریم که بتواند با شاعران آذربایجان و ترکیه و شاعران سایر مناطق ترک زبان ارتباط قوی داشته باشد؟ آیا فقط عشق نسبت به اهل بیت می‌تواند این مجمع را جلو ببرد یا نیاز به سخت افزارهایی داریم؟

وی بر نشست آسیب‌شناسی مقدم بر هر چیزی تأکید کرد.

رنجی دیگر شاعر حاضر در این جلسه گفت: نگاه ما به این جشنواره و کنگره‌ها باید نگاه ریشه‌ای باشد. همان‌طور که دیگر دوستان گفتند ما متاسفانه تعاملی با کشورهای دیگر نداریم. در کنگره سراسری از شاعران کشورهای همجوار دعوت می‌کنیم که حضور داشته باشند اما هیچ‌گاه تعامل فرهنگی با آن‌ها نداشته‌ایم. چرا نزدیک به برگزاری جشنواره یا کنگره که می‌شود یادمان می‌افتد که شاعرانی را در کشورهای همسایه داریم.

وی افزود: چرا دبیرخانه شعر فعالی در بنیاد بین‌المللی غدیر فعال نداریم که در طول سال این‌موضوع را پیگیری کند. این‌هفته که می‌شود، می‌خواهند همه کارها را انجام دهند. یک شاعر نداریم که در این سال‌ها حکمی گرفته باشد، همه کارها تشریفاتی است.

رنجی گفت: ما می‌توانیم از ظرفیت کشورهای دیگر استفاده کنیم تا این کنگره به صورت گسترده‌تر برگزار شود. لازم است دست اندرکاران برای آینده چنین کنگره‌هایی، برنامه‌های درستی داشته باشند. ما به مقر دائمی و برنامه‌های مکتوبی نیاز داریم که اگر مدیران عوض شدند، دنباله‌رو همان ایده باشند.

وی در آسیب‌شناسی کنگره شعر تاکید کرد و گفت: ما نباید سعی کنیم که ضعف‌هایمان را بپوشانیم و بگوییم کارهای خوبی انجام داده‌ایم اما ضعف‌هایی هم داشتیم.

بلاغی، رئیس حوزه هنری استان آذربایجان شرقی نیز در پایان هم‌اندیشی گفت: هنوز مجمعی شکل نگرفته، این جلسه برای هم‌اندیشی تشکیل این مجمع است. ما دنبال بایکوت کسی نیستیم و نمی‌خواستیم جشنواره دولتی داشته باشیم، اگر نه می‌توانستیم ۱۰ مدیر را در این جلسه دعوت کنیم. این جلسه، جلسه خود شاعران بود تا از میان آن‌ها مدیر اجرایی انتخاب شود و منابع و امکانات را فراهم کنیم. ما نمی خواستیم که برگزاری چنین نشست و کنگره‌هایی به نفع یک گروه و یا جریان مصادره به نفع شود.

وی توضیحاتی درباره نحو تدوین اساسنامه و رویکردهایی که وجود دارد، داد.