گوش‌های کاملاً بسته قدرت: مراسم تحلیف رئیس جمهوری سریلانکا به‌رغم اعتراضات مردمی برگزار شد

رانیل ویکرمسینگه، نخست‌وزیر پیشین سریلانکا روز پنچ‌شنبه ۲۱ ژوئيه/۳۰ تیر به عنوان هشتمین رئیس‌جمهوری این کشور در مراسم تحلیف خود در پارلمان سریلانکا سوگند یاد کرد.

مراسم روز پنجشنبه در کلمبو، پایتخت سریلانکا در حضور دو تن از همتایان سابق ویکرمسینگه یعنی ماهیندا راچاپاسکا و مایتریپالا سیریسنا برگزار شد.

پارلمان سریلانکا پیشتر در روز چهارشنبه رانیل ویکرمسینگه را که بارها در مقام نخست‌وزیر بخشی از قدرت حاکم در این کشور بوده، با ۱۳۴ رأی به عنوان رئیس جمهوری معرفی کرده بود. ویکرمسینگه ۷۳ ساله که دو ماه قبل و پس از افزایش اعتراضات خیابانی در کلمبو به سمت نخست‌وزیری گماشته شد، تاکنون شش بار این سمت را برعهده گرفته اما به‌رغم تلاش‌های مکرر هرگز نتوانسته بود از طریق آرای عمومی به مقام ریاست جمهوری برسد.

https://www.radiozamaneh.com/723209

او جانشین موقت گوتابایا راجاپاکسا شد که در مواجهه با اعتراضات چندماهه برخاسته از بحران فلج کننده اقتصادی از کشور فرار کرد و ابتدا به مالدیو و سپس به سنگاپور گریخت. راجاپاکسا پیش از این‌که اعلام کناره‌گیری کند و مصونیت قانونی خود را از دست بدهد از کشور خارج شد اما سرانجام هفته گذشته در سنگاپور استعفای خود را اعلام کرد.

در رای‌گیری روز چهارشنبه دولاس آلاهاپروما، رقیب اصلی ویکرمسینگه که از حمایت احزاب اپوزیسیون برخوردار بود، ۸۲ رأی به دست آورد و آنورا کومارا دیسانایاکا، نامزد حزب چپ فقط سه رای را از آن خود کرد.

ناظران بر این باورند که ماهیندا راجاپاکسا، پدرسالار خاندان راجاپاکسا و برادر بزرگ گوتابایا راجاپاکسا، از جمله کسانی است که ویکرمسینگه را متقاعد کرده که طبق آن‌چه تحلیل‌گران می‌گویند: «از در پشتی» و برای محافظت از راجاپاکساها وارد پارلمان شود. علاوه بر تحلیل‌گران، معترضان هم ویکرمسینگه را بخشی از طبقه حاکمی که باید کنار برود و قدرت را واگذار کند، می‌دانند و معتقدند که او برای حفظ خانواده راجاپاکسا در قدرت، با رئیس دولت مستعفی و حزب حاکم معامله کرده تا نقطه عطفی در زندگی او به‌عنوان یک «مُرده سیاسی» رقم زده شود.

ویکرمسینگه پس از اشغال ساختمان‌های دولتی از سوی معترضان، وعده کرده بود از مقام خود کناره‌گیری کند. او اما ماند و با در پیش‌گرفتن مسیری که راجاپاکسا پیشتر پیموده بود، وضعیت فوق‌العاده اعلام کرد و بالگردهای نظامی را بر فراز کاخ ریاست‌جمهوری که در اشغال معترضان است، به پرواز درآورد.

ویکرمسینگه پیش از رسیدن به مقام ریاست جمهوری هشدار داده بود که با جنبش اعتراضی عمدتاً مسالمت‌آمیزی که «آراگالایا» (مبارزه) خوانده می‌شود و پس از مواجهه سریلانکا با کمبود شدید برق، سوخت، ارز و سایر اقلام ضروری آغاز شد، «قاطعانه» برخورد خواهد کرد و گفته بود:

«اگر می خواهید دولت را سرنگون کنید، دفتر رئیس جمهور و دفتر نخست وزیری را اشغال کنید، این دموکراسی نیست. این غیرقانونی است. طبق قانون قاطعانه با آنها برخورد خواهیم کرد.»

این نگرانی در میان معترضانی که از ۹ آوریل خیابان‌های کلمبو را ترک نکرده‌اند و مطالبه واگذاری قدرت از سوی طبقه سیاسی فاسد حاکم را از دست‌رفته می‌بینند وجود دارد که او برای سرکوب جنبش اعتراضی‌شان به زور متوسل شود.

پس از ادای سوگند رانیل ویکرمسینگه در مقابل رئيس دستگاه قضائی سریلانکا در پارلمان، کابینه وزیران منحل خواهد شد و قرار است او به‌زودی نخست‌وزیر و کابینه خود را معرفی کند.

کارو جایسوریا، رئیس سابق پارلمان، که زمانی معاون ویکرمسینگه بود می‌گوید تمرکز فوری او باید بر اجرای اصلاحات بسیار مورد نیاز باشد. او در توییتر نوشت:

«وظایف فوری رئیس‌جمهور جدید: اصلاحات قانون اساسی مشابه، تسهیل یک دولت موقت چندحزبی، اجرای حداقل برنامه اقتصادی مشترک، سازوکار برای نظرات شهروندان و خواسته‌های جوانان در حکومت‌داری، و آغاز پیش‌نویس قانون اساسی جدید».

سریلانکا دست‌کم ۵۱ میلیارد دلار بدهی خارجی دارد و با بحران کمبود سوخت و ذخائر ارزی مواجه است.