پرتره «مظفر‌الدین شاه قاجار» متعلق به کاخ گلستان است

۲۲ سال پیش در حراجی کریستیز، تابلویی از چهره مظفرالدین شاه قاجار به قیمت ۴۴ هزار و ۶۵۰ پوند انگلیس فروخته شد که امروز شائبه خروج و سرقت این تابلو از کاخ گلستان مطرح شده است. اما حالا پس از ۲۲ سال، ادعا‌هایی درباره خروج این تابلو از کاخ گلستان و فروش آن در حراجی کریستیز مطرح شده است.

مرتضی، ادیب زاده، مدیرکل موزه‌های وزارت صنایع دستی، گردشگری و میراث فرهنگی در زمینه پرتره «مظفر‌الدین شاه قاجار» اثر استاد کمال‌الملک نکاتی را کرد:

به منظور شفاف‌سازی موضوع در خصوص پرتره «مظفرالدین شاه» و بررسی چگونگی خروج این اثر از کاخ گلستان و متعاقب آن، فروش در حراج کریستیز لندن در سال ۲۰۰۰، به اطلاع می‌رساند طی روز‌های اخیر بررسی جامعی بر روی دفاتر اموالی کاخ گلستان متعلق به سال‌های ۱۳۱۲، ۱۳۱۷ و ۱۳۶۱ صورت گرفت و بر این اساس و در نتیجه این بررسی‌ها، ذکر چند نکته را ضروری می‌دانم:

نکته اول: نام تابلو و مشخصات دقیق آن از جمله ابعاد (همراه با قاب) در دفتر سال ۱۳۱۲ ثبت شده است، اما جزو اموال بنای موسوم به خوابگاه (اندرونی ناصرالدین شاه) ثبت شده است و نه کاخ اصلی و تالار برلیان.

نکته دوم: به نظر می‌رسد پیش از سال ۱۳۱۲ تابلو‌های شاهان قاجار در اوایل دورهٔ پهلوی اول از تالار برلیان خارج شده و به بنای خوابگاه منتقل شده‌اند.

نکته سوم: در دفتر سال ۱۳۱۷ مجدداً این تابلو جزو اموال انتقالی از خوابگاه به کاخ گلستان ثبت شده است.

نکته چهارم: در دفاتر سال ۱۳۶۱ که مربوط به وزارت فرهنگ و هنر وقت است، هیچ نشانی از نام تابلو مذکور نیست.

نکته پنجم: قطعا تابلو متعلق به کاخ گلستان است و در فاصله سال‌های ۱۳۱۷ تا ۱۳۶۱، از مجموعه کاخ خارج و بعد‌ها از طریق قاچاق به خارج از کشور منتقل و به فروش رفته است.

نکته ششم: کارشناسان حراج کریستیز می‌بایست قبل از برگزاری حراج، این تابلو را از ایران استعلام می‌کردند.

نکته هفتم: در حال حاضر، آنچه حائز اهمیت است، خروج غیر قانونی اثر است. از این رو این اداره کل بر اساس وظیفه ذاتی خود و مطابق با قوانین بین‌المللی، اقدام لازم جهت بازگرداندن اثر مذکور را در دستور کار قرار داده است.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری