جشنواره تئاترمقاومت به‌دنبال جریان‌سازی است نه تقابل گروه‌گرایانه

به گزارش خبرنگار مهر، هجدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت قرار است امسال در یک بازه زمانی چهار ماهه برگزار شود، اتفاقی که با شیوه مرسوم برگزاری دیگر جشنواره‌ها متفاوت است، از همین رو سیدوحید فخر موسوی دبیر جشنواره طی گفتگویی از کم و کیف این دوره از جشنواره گفت.

* چه شد که به ایده برگزاری یک جشنواره در بازه زمانی چهار ماه رسیدید؟

این دوره از جشنواره تمام تلاش خود را کردیم تا رویکردی مردم محور به شکلی کاملاً کاربردی داشته باشیم، به همین دلیل اولین مسأله‌ای که برای آغاز این جریان نیاز داشتیم عنصر مدت زمان برگزاری جشنواره بود که این عنصر زمان پیوندی کاملاً مشخص و مرتبط با مکان‌های انتخاب شده برای اجرا دارد، به این صورت که به امید خدا جشنواره هجدهم با پیاده روی عظیم اربعین از نجف اشرف، مسیر پیاده روی و کربلای معلی با اجرای شاخص آثار تعزیه، نقالی، پرده خوانی و خیابانی به زبان‌های عربی، فارسی و ترکی آغاز می‌شود و در ادامه مسیر خود پس از برگزاری یک ویژه برنامه در ایام هفته دفاع مقدس در دهه پایانی مهر که مزین به ایام پر خیر و برکت ربیع الاول است بخش رادیو تئاتر در یکی از استان‌ها برگزار می‌شود و پس از آن در ایام دهه اول آبان آثار خیابانی در یکی دیگر از استان‌ها اجرا می‌شوند و پس از آن هم بخش‌های نمایشنامه نویسی، تله تئاتر و صحنه‌ای به صورت همزمان در آغازین روزهای هفته بسیج مستضعفین میزبان دیدگان مخاطبان است.

این توضیح را دادم که بگویم این دوره از جشنواره بر مسیری حرکت کرده است که بتواند آثارش را در مقابل دیدگان مردم در نقاط مختلف کشور بگذارد، به همین دلیل در تمام جلسات هم فکری جشنواره برای‌مان مهم بود چگونه خودمان را حتی به اندکی بیش از گذشته به مردم نزدیک کنیم و شرایطی برای بهره‌مندی آنان از هنر اندیشه‌ورز تئاتر فراهم آوریم.

* چند سال است که جشنواره تئاتر مقاومت به صورت سراسری برگزار می‌شود حال چه شد که جشنواره امسال بین‌المللی شد؟

این نکته را باید بگویم که نگاه ما به بخش بین‌الملل نگاهی تعامل گرایانه و ۲ سویه است، ما برای اینکه بتوانیم جریانی مستمر و فعال در بخش بین‌الملل داشته باشیم برنامه‌های مختلفی را طرح‌ریزی کردیم که ۲ مورد آن را فعلاً در این دوره از جشنواره تئاتر مقاومت اجرایی کرده‌ایم، یکی حضور آثار ایرانی و یا آثار مشترک بین هنرمندان ایران و دیگر کشورهای اسلامی است و یکی بهره‌مندی از شرایط و اتفاقات بین‌المللی مانند پیاده روی عظیم اربعین است تا ضمن ادای احترام و اظهار ارادت هنرمندان به ساحت مقدس حضرت اباعبدالله الحسین (ع) بتوانیم با ارائه ای متفاوت با آثار هنری اصیل خود برای مردمان دیگر ملل که به این پیاده روی می‌آیند داشته باشیم.

در اینجا لازم است به این نکته اشاره کنم با توجه به تجمیع تمامی برنامه‌های انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس ذیل جشنواره تئاتر مقاومت، جشنواره سراسری سردار آسمانی در این دوره جز این برنامه‌ها است که در دی ماه سال جاری برگزار می‌شود، لازم به ذکر است به جهت بُعد بین‌المللی شخصیت شهید حاج قاسم سلیمانی، بخش بین‌الملل اول جشنواره مقاومت نیز همزمان با زمان ایام شهادت این قهرمان ملت برگزار می‌شود، پیش از این بنا داشتیم این بخش را در شهریور و مهر برگزار کنیم، اما در آخرین جلسه شورای طرح و برنامه جشنواره به این نتیجه رسیدیم که پیوند بخش بین‌الملل اول با بخش سردار آسمانی به لحاظ جریان سازی و نقش آفرینی هنری بهتر است.

* امسال به دلیل پایان یافتن محدودیت‌های کرونایی جشنواره‌های مختلفی دوباره برگزار می‌شوند، جشنواره مقاومت را در میان این جشنواره‌ها چگونه می‌بینید.

ببینید همه جشنواره‌ها سیاست‌ها و رویکردهای خودشان را دارند و در این مسیر حرکت می‌کنند، در میان آن‌ها جشنواره‌های وجود دارد که برای هنرمندان تازه کار است، جشنواره‌ای داریم تحت عنوان معلولین که ویژه معلولان عزیز است، جشنواره‌ای داریم عروسکی که برای هنرمندان عرصه عروسکی است و… خب به تبع یک سری هم پوشانی‌های محتوایی و حتی معرفی آثار از جشنواره‌ای به جشنواره دیگر نیز وجود دارد، اما باز هم مسئله اصلی این است که هر جشنواره‌ای درست یا غلط سیاست خودش را دارد و قرار نیست با متلک گویی، حاشیه سازی و یا نگاه‌های ساده‌لوحانه شرایطی را ایجاد کنیم که به جای پرداختن به ۲ اصل مهم یعنی هنرمندان تئاتر و مخاطبان تئاتر به فکر تلافی جویی از یکدیگر باشیم.

خوشبختانه جشنواره تئاتر مقاومت هم با رویکردی که دارد، شاید در ظاهر نام جشنواره که مرسوم است را یدک بکشد اما برنامه‌ریزی آن بر مبنای ایجاد شرایط مستمر اجرا برای هنرمندان و بهره‌مندی مخاطبان را دارد که خدا را هم شاکریم فراخوان و رویکرد امسال جشنواره باعث شده رگه‌های جریانی فرمی و حتی بخشی و محتوایی جشنواره مقاومت را در برخی جشنواره‌هایی که تاکنون فراخوان آنها منتشر شده و شاید در آینده منتشر شوند را ببینیم. این از آن نقطه‌هایی است که ما را خوشحال می‌کند که توانستیم پس از مدت‌ها جریان‌هایی را حتی به صورت مجزا از خود که هیچ ارتباط سازمانی هم با ما ندارند را مثلاً در اربعین فعال کنیم، واقعاً مسرت بخش است که می‌بینیم دیگر نهادهای متولی فرهنگی هم قصد دارند هم چون جریان تئاتر مقاومت در پیاده روی اربعین حضور داشته باشند و یا اینکه نگاهی فراتهران برای جشنواره خود متصور می‌شوند و یا اینکه تلاش دارند محتوای جشنواره آنها هم چون تئاتر مقاومت رنگ بوی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بگیرد.

* شما خودتان مایل به هم افزایی با دیگر جشنواره‌ها دارید؟

به شدت مایل هستیم و حاضریم در تمامی بخش‌های جشنواره این هم افزایی را داشته باشیم، باور کنید که تئاتر کشور آنقدر که امروز نیازمند در کنار هم بودن دارد هیچ زمان دیگری نداشته است، چه اشکال دارد ما به یاری مرکز هنرهای نمایشی برویم یا بالعکس، چه اشکال دارد ما با حوزه هنری یا بنیاد شهید مشارکت داشته باشیم، به اعتقاد من دوران بت سازی از لوگوها به اتمام رسیده و امروز هنرمندان و مردم بیش از آنکه به لوگوها نگاه کنند به کیفیت اثر در اشکال مختلف اهمیت می‌دهند. امیدوار هستم که جشنواره تئاتر مقاومت به پشتوانه اصیل، معتبر و حرفه‌ای خود بتواند حلقه وصل و نقطه گذار اولیه جریان هم افزایی و هم اندیشی میان نهادهای مختلف تئاتری باشد به شکلی کاربردی باشد.

* فکر می‌کنید این دوره از جشنواره می‌تواند جریان تئاتر مقاومت را هم چون گذشته پویا و فعال نماید؟

بدون شک در دوره‌های قبلی هم عزیزان متولی جشنواره تئاتر مقاومت تلاش داشته‌اند در راستای اعتلای تئاتر مقاومت گام بردارند و تا چه حد در این امر موفق بوده‌اند مسئله‌ای است که باید کارشناسان و منتقدان بررسی و اعلام کنند، اما باید گفت که در همه ادوار این جشنواره چه در دوره‌ای که نامش دفاع مقدس بوده چه دورانی که به تئاتر مقاومت تغییر نام داده است، همه دبیران و مدیران انجمن به دنبال بهترین اتفاقات بوده‌اند. آنچه هم که در این دوره برنامه‌ریزی کرده‌ایم برآیندی از تمام تجربیات این سال‌ها است که امیدواریم بتوانیم در بخش‌های مختلف به یاری نقش آفرینان اصلی آن یعنی هنرمندان تئاتر آثاری را شاهد باشیم که در وهله اول در میان مردم اعتبار و جذابیت محتوایی و فرمی داشته باشد و در وهله دوم آثارش جریان ساز و الگو باشد.

لازم می‌دانم در پایان اشاره‌ای کنم به بیانات رهبر معظم انقلاب که در رابطه با آفت گروه‌گرایی فرمودند «حرکت خطی، حرکت خوبی نیست. حرکت خطی، غیر از این است که انسان مواضعی را به طور مدون قبول کرده باشد. حرکت خطی، یعنی گروه‌گرایی؛ یعنی کسی را که داخل یک مجموعه است، قبول می‌کند؛ به صرف این‌که در این مجموعه قرار دارد.» این مطلب را نقل کردم که بگویم همه ما زیر پرچم نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران هستیم و در شرایط فعلی که دشمن به هر شکل که توانسته به دنبال ضربه زدن به ویژه در عرصه فرهنگی است ما باید با یکدیگر متحد شویم نه اینکه به خاطر سلایق شخصی و با نگاه‌های گروه گرایانه گل به خودی بزنیم، جشنواره تئاتر مقاومت به دنبال جریان سازی و هم افزایی است نه تقابل گروه گرایانه، نه گعده های بچگانه برای اختلاف افکنی، این کارها در زمان جنگی یعنی خیانت منافقانه و جای این تعصبات گروه گرایانه با برچسب زدن و تهمت زدن‌های کلیشه‌ای دیگر جایز نیست.

عکس از اختر تاجیک است.