ایجاد بحران سیاسی در عراق توسط جمهوری اسلامی برای نفوذ بیشتر

روزنامه بریتانیایی «گاردین» در گزارشی با اشاره به بحران‌های اخیر سیاسی در عراق، از تسلط دوباره جمهوری اسلامی بر این کشور و افزایش نفوذ جمهوری اسلامی در بغداد هشدار داد.

در این گزارش با اشاره به شرایط بحرانی عراق خاطرنشان شده، تجمع معترضان در پارلمان و درگیری‌ها بین جناح‌های عراقی و گروه‌های وابسته به جمهوری اسلامی، برای بسیاری از عراقی‌ها بحران جدیدی نیست.

با این وجود، شمار زیادی از ناظران بر این باور‌ند که در طولِ بیست سال تلاش برای استقرار حاکمیت دموکراتیک در عراق، این کشور هم‌اکنون با مشکلی پیچیده‌تر و طولانی‌مدت‌تر مواجه است.

این گزارش افزود، امیدها برای شکل‌گیری دولتی که منافع ملی و همگانی را درنظر بگیرد، در مناطق کردنشین شمال عراق تا استان انبار در غرب و همچنین جوامع شیعه‌مذهب در جنوب رو‌ به کاهش است.

بر اساس گزارش گاردین، پس از کارزار فرساینده جمهوری اسلامی در عراق، نشانه‌های زیادی وجود دارد که جمهوری اسلامی راه خود را در نهایت در بغداد باز کرده و کنترل بخش‌های کلیدی یک دولت ضعیف در این کشور را به‌دست خواهد گرفت.

این گزارش با اشاره به حملات اخیر موشکی جمهوری اسلامی به اربیل افزود، رهبران اقلیم کردستان به آرامی مواضع خود درباره آن‌چه که در آینده رخ خواهد داد را تغییر می‌دهند.

اقلیم کردستان عراق از جناح مقتدی صدر، روحانی عراقی که خواهان محدودیت نفوذ جمهوری اسلامی در این کشور است، حمایت می‌کند.

صدر پس از برگزاری انتخابات در اکتبر سال گذشته، درنظر داشت تا با ایجاد ائتلافی، دولتی را با همکاری احزاب سنّی این کشور تشکیل دهد.

به‌دنبال ناکامی در انتخاب نخست‌وزیر این کشور که اولین مرحله برای تشکیل دولت در عراق است، بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کردستان الگوی تشکیل یک کنفدراسیون غیرمتمرکز جدیدی در عراق را مطرح کرد.

این نوع حکومت‌داری می‌تواند منجر به کاهش قدرت بغداد شده و به کردها و دیگر گروه‌های قومیتی و مذهبی، قدرت بیشتری برای به‌دست گرفتن امور خود دهد.

بارزانی آوریل سال جاری به اندیشکده «چتم هاوس» که مقر آن در لندن است، گفته بود که ایجاد یک کنفدراسیون در عراق می‌تواند راه‌حلی برای تمام شهروندان عراقی باشد.

این اظهارات بارزانی نشانه واضحی از عدم پشتیبانی اقلیم کردستان از شیوه حکومت‌داری متمرکز در عراق است.

شیوه حکومت‌داری متمرکز، پس از سقوط صدام حسین تا چندی پیش توسط واشینگتن مورد حمایت قرار می‌گرفت.

العربیه بر اساس گزارش روزنامه گاردین نوشت، تمایل آمریکا برای دفاع از دموکراسی در عراق تا حد چشمگیری در سال اول ریاست‌جمهوری جو بایدن کاهش یافت.

این امر باعث شد که مقامات کرد در این کشور، به همسویی با منافع جمهوری اسلامی و در نهایت تشکیل دولت در بغداد فکر کنند.

یک مقام ارشد کرد در این زمینه گفته است، امتیازات جمهوری اسلامی در عراق در مقایسه با واشینگتن بیشتر است.

او در این زمینه تصریح کرد: «امر ثابتی وجود دارد که کماکان ادامه خواهد داشت و [بر حضور] آمریکایی‌ها پیشی خواهد گرفت. این امر قابل پیش‌بینی و پیش‌گیری بود و ۱۰ ماه طول کشید تا صدر آن را بپذیرد. [صدر] آن را استعفا خواند زیرا او مسئله‌ای را درک کرد که بسیاری آن را نمی‌پذیرند: جمهوری اسلامی اینجاست تا بماند.»

مقتدی صدر که پیروز اصلی انتخابات پارلمانی اکتبر سال گذشته در عراق بود، در بهار سال جاری به نمایندگان حزب خود گفت که از مناصب خود استعفا دهند. اما با این وجود، او همچنان برای مملو کردن خیابان‌ها از طرفداران خود، قدرتمندترین فرد در عراق است.

تظاهرات صدها نفر از طرفداران مقتدی صدر در روز چهارشنبه، به وضوح‌ یادآور قدرت او در این زمینه بود. هواداران او در جریان این تظاهرات، پس از حمله به منطقه سبز بغداد، در پارلمان این کشور رقصیدند و آواز سر دادند.

صدر طرفداران خود را تشویق کرد تا با حضور در خیابان‌ها، با نامزدی محمد السودانی برای منصب نخست‌وزیری این کشور مخالفت کنند.

السودانی که پیشتر یکی از وزرای این کشور بود، توسط یک گروه وابسته به ایران برای به‌دست گرفتن منصب نخست‌وزیری معرفی شده است.

با وجود این‌که صدر دیگر در پارلمان این کشور حضور ندارد، اما به‌نظر می‌آید این روحانی عراقی، به‌دنبال این است که نخست‌وزیر این کشور تعیین شود.

جناح‌های عراقی وابسته به ایران در انتخابات پارلمانی این کشور شکست سنگینی خوردند. این شکست قرار بود به کاهش نفوذ تهران در پارلمان و دیگر نهادهای عراقی منجر شود. از آن زمان تاکنون، نیروهای نیابتی ایران تلاش کردند تا جای پای خود را در عراق، به‌وسیله اعمال افشار علیه مخالفان به‌ویژه کردها به‌دست آورند.

مقامات اقلیم کردستان تلاش می‌کردند تا صنعت صادرات نفت و گاز مستقلی از بغداد را در این اقلیم ایجاد کنند.

حملات موشکی گروه‌های وابسته به جمهوری اسلامی، به صورت مداوم زیرساخت‌های گازی در کردستان را مورد هدف قرار می‌دهد.

اقدامی که به عنوان هشدار تلقی شده و هدف از آن برحذر داشتن مقامات کرد از «به‌دور رفتن» و بازگشت به میز مذاکرات در سطح ملی عنوان شده است.

یک مقام کرد در این زمینه خاطرنشان کرد: «پروژه گازی، روابط اقتصادی در خاورمیانه و خارج از آن را تغییر خواهد داد. چرا مقامات جمهوری اسلامی بدون این‌که توافقی با آن‌ها صورت بگیرد، اجازه دهند چنین روابط جدیدی شکل گیرد؟ می‌باید به صورت جدی با این موضوع برخورد کرده و با آن‌ها به توافقی دست پیدا کنیم.»