چین سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان را محکوم کرد و آن را «بسیار خطرناک» خواند. خانم پلوسی بلندپایه‌ترین سیاستمدار آمریکایی است که در ۲۵ سال گذشته به تایوان سفر می‌کند.

از نظر چین، تایوان یک استان خودمختار جدا شده از خاک اصلی چین است و نهایتا یک بار دیگر بخشی از این کشور خواهد شد.

ولی از نظر دولت تایوان، جزیره تایوان کشور مستقلی است که دارای قانون اساسی و رهبرانی است که به طور دموکراتیک انتخاب می شوند.

شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، گفته است که "اتحاد مجدد" با تایوان "باید محقق شود" - و استفاده احتمالی از زور برای رسیدن به این هدف را رد نکرده است.

سال پیش رخنه هواپیماهای جنگی چین به محدوده دفاع هوایی تایوان، باعث افزایش تنش در روابط چین و تایوان شد.

تایوان کجاست؟

جزیره تایوان که با سواحل جنوب شرق چین حدود۱۷۰ کیلومتر فاصله دارد، بخشی از مجمع الجزایر واقع درآبهای جنوب شرق آسیاست که سرزمین های دوست با آمریکا محسوب می شوند و برای سیاست خارجی این کشور اهمیت حیاتی دارند.

به عقیده شماری از کارشناسان غربی در صورت تصرف تایوان توسط چین، پروژه اعمال قدرت چین در منطقه غرب اقیانوس آرام با سهولت بیشتری عملی خواهد شد و چین خواهد توانست حتی پایگاه های نظامی آمریکا تا نقاط دورتر مانند گوآم و هاوایی را تهدید کند.

ولی چین اصرار می ورزد که اهدافش صرفا صلح آمیز است.

چرا تایوان از چین جداست؟

جدا شدن تایوان از چین پس از جنگ جهانی دوم بود یعنی موقعی که در خاک اصلی چین نیروهای دولت ناسیونالیست و حزب کمونیست چین با هم می جنگیدند.

در سال ۱۹۴۹ کمونیست ها پیروز شدند و مائوتسه تونگ، رهبر کمونیست‌ها کنترل را در پکن به دست پرفت.

در همین حال نیروهای حزب ناسیونالیست که به کومینتانگ، شهرت دارد به جزیره تایوان که در مجاورت خاک اصلی چین قرار داشت گریختند.

از آن موقع تا کنون کومینتانگ برای مدت قابل توجهی اداره تایوان را در دست داشته و یکی از احزاب مهم تایوان محسوب می شود.

در حال حاضر تنها سیزده کشور (به علاوه واتیکان) تایوان را به عنوان یک کشور مستقل به رسمیت شناخته اند.

ولی چین فشار دیپلماتیک زیادی به سایر کشورها وارد می کند تا از شناسایی تایوان یا هر اقدام دیگری که به معنی به رسمیت شناختن این کشور باشد خودداری کنند. وزیر دفاع تایوان گفته است که روابط تایوان با چین از ۴۰ سال قبل تاکنون هیچ وقت به این بدی نبوده است.

آیا تایوان قادر به دفاع از خود است؟

چین می تواند تلاش کند که بدون توسل به زور از راه های دیگر مانند تقویت مناسبات اقتصادی ادغام تایوان در خاک اصلی چین را امکان پذیر سازد.

ولی در صورت هر گونه برخورد نظامی، نیروهای تایوان به هیچ وجه توان مقاومت در برابر نیروهای مسلح چین را نخواهند داشت.

بودجه دفاعی چین بعد از آمریکا از هر کشور دیگری در جهان بیشتر است و دارای یک رشته توانایی های قابل توجه نظامی است، از نیروی دریایی گرفته تا فنآوری موشکی و حملات هوایی و سایبری.

بیشتر قدرت نظامی چین متوجه سایر نقاط جهان است است ولی به طور کلی و به عنوان مثال می توان گفت عدم توازن فاحشی بین پرسنل آماده به خدمت دو طرف وجود دارد.

برخی از کارشناسان غربی پیش بینی می کنند که در صورت رویارویی آشکار، حد اکثر کاری که تایوان می تواند انجام دهد این است که سعی کند از سرعت حمله چین بکاهد و از ورود نیروهای چین به خاک تایوان از راه دریا جلوگیری کند و در حالی که منتظر کمک از خارج است به حملات چریکی مبادرت ورزد.

این کمک می تواند از جانب آمریکا باشد که به تایوان اسلحه می فروشد، اگر چه سیاست رسمی واشنگتن "ابهام استراتژیک" است.

به عبارت دیگر سیاست آمریکا در باره این که در صورت یک حمله آیا و چگونه از تایوان دفاع خواهد کرد، عمداً روشن نیست.

در حال حاضر از لحاظ دیپلماتیک، آمریکا به سیاست "چین واحد" پایبند است که بر اساس آن فقط دولت چین -در پکن- را به رسمیت می شناسد و به جای تایوان با چین دارای روابط رسمی است.

آیا وضعیت وخیم تر می شود؟

در سال ۲۰۲۱، چین با فرستادن هواپیمای نظامی به محدوده دفاع هوایی تایوان، فشار بر تایوان را افزایش داد. تایوان این منطقه را رأسا محدوده دفاع هوایی اعلام کرده؛ تا به خاطر امنیت ملی هواپیماهای خارجی را شناسایی، وارسی و کنترل کند.

تایوان در سال ۲۰۲۰ داده های مربوط به رخنه هواپیماها را اعلام کرد.

با توجه به ۵۶ مورد تعرض به محدوده دفاع هوایی تایوان در ظرف تنها یک روز، شمار این گونه تعرض ها در ماه ۲۱اکتبر به رقم بی سابقه ای رسید.

دلیل اهمیت تایوان برای بقیه دنیا

اقتصاد تایوان بی نهایت مهم است.

بخش اعظم تجهیزات الکترونیکی روزمره دنیا- از تلفن گرفته تا لپ تاب، ساعت و بازیهای ویدیویی- توسط تراشه های کامپوتر که در تایوان ساخته می شود، کار می کنند.

کمپانی سمیکانداکتور تایوان، به تنهایی نیمی از بازار دنیا را در دست دارد.

این کمپانی سازنده تراشه هایی است که آن را مصرف کنندگان و مشتریان ارتشی طراحی می کنند. صنعت گسترده ای که تنها ارزش آن در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۰۰ میلیارد دلار بود.

چین با تصرف تایوان می تواند یکی از مهمترین صنایع دنیا را کنترل کند.

آیا مردم تایوان نگران هستند؟

بررسی ها نشان می دهد که با وجود تنش های اخیر بین چین و تایوان، بسیاری از تایوانی ها نسبتا نگران این مسئله نیستند.

در ماه اکتبر بنیاد نظرسنجی مردم تایوان از شهروندان تایوان پرسید که آیا فکر می کنند نهایتا بین چین و تایوان جنگ در خواهد گرفت؟ تقریبا دو سوم آنان پاسخ دادند که گمان نمی کنند.

بررسی های جداگانه حالی از این است که بیشتر مردم تایوان خود را تایوانی می دانند- یعنی هویتی که به طور مشخص متفاوت است.

بنا بر مطالعاتی که دانشگاه ملی چنگچی، از اوایل دهه ۱۹۹۰ انجام داده، نسبت کسانی که خود را چینی یا چینی و تایوانی، می شناسند کمتر شده و اکنون بیشتر مردم این جزیره خود را تایوانی می دانند.

چین سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان را محکوم کرد و آن را «بسیار خطرناک» خواند. خانم پلوسی بلندپایه‌ترین سیاستمدار آمریکایی است که در ۲۵ سال گذشته به تایوان سفر می‌کند.

از نظر چین، تایوان یک استان خودمختار جدا شده از خاک اصلی چین است و نهایتا یک بار دیگر بخشی از این کشور خواهد شد.

ولی از نظر دولت تایوان، جزیره تایوان کشور مستقلی است که دارای قانون اساسی و رهبرانی است که به طور دموکراتیک انتخاب می شوند.

شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، گفته است که "اتحاد مجدد" با تایوان "باید محقق شود" - و استفاده احتمالی از زور برای رسیدن به این هدف را رد نکرده است.

سال پیش رخنه هواپیماهای جنگی چین به محدوده دفاع هوایی تایوان، باعث افزایش تنش در روابط چین و تایوان شد.

تایوان کجاست؟

جزیره تایوان که با سواحل جنوب شرق چین حدود۱۷۰ کیلومتر فاصله دارد، بخشی از مجمع الجزایر واقع درآبهای جنوب شرق آسیاست که سرزمین های دوست با آمریکا محسوب می شوند و برای سیاست خارجی این کشور اهمیت حیاتی دارند.

به عقیده شماری از کارشناسان غربی در صورت تصرف تایوان توسط چین، پروژه اعمال قدرت چین در منطقه غرب اقیانوس آرام با سهولت بیشتری عملی خواهد شد و چین خواهد توانست حتی پایگاه های نظامی آمریکا تا نقاط دورتر مانند گوآم و هاوایی را تهدید کند.

ولی چین اصرار می ورزد که اهدافش صرفا صلح آمیز است.

چرا تایوان از چین جداست؟

جدا شدن تایوان از چین پس از جنگ جهانی دوم بود یعنی موقعی که در خاک اصلی چین نیروهای دولت ناسیونالیست و حزب کمونیست چین با هم می جنگیدند.

در سال ۱۹۴۹ کمونیست ها پیروز شدند و مائوتسه تونگ، رهبر کمونیست‌ها کنترل را در پکن به دست پرفت.

در همین حال نیروهای حزب ناسیونالیست که به کومینتانگ، شهرت دارد به جزیره تایوان که در مجاورت خاک اصلی چین قرار داشت گریختند.

از آن موقع تا کنون کومینتانگ برای مدت قابل توجهی اداره تایوان را در دست داشته و یکی از احزاب مهم تایوان محسوب می شود.

در حال حاضر تنها سیزده کشور (به علاوه واتیکان) تایوان را به عنوان یک کشور مستقل به رسمیت شناخته اند.

ولی چین فشار دیپلماتیک زیادی به سایر کشورها وارد می کند تا از شناسایی تایوان یا هر اقدام دیگری که به معنی به رسمیت شناختن این کشور باشد خودداری کنند. وزیر دفاع تایوان گفته است که روابط تایوان با چین از ۴۰ سال قبل تاکنون هیچ وقت به این بدی نبوده است.

آیا تایوان قادر به دفاع از خود است؟

چین می تواند تلاش کند که بدون توسل به زور از راه های دیگر مانند تقویت مناسبات اقتصادی ادغام تایوان در خاک اصلی چین را امکان پذیر سازد.

ولی در صورت هر گونه برخورد نظامی، نیروهای تایوان به هیچ وجه توان مقاومت در برابر نیروهای مسلح چین را نخواهند داشت.

بودجه دفاعی چین بعد از آمریکا از هر کشور دیگری در جهان بیشتر است و دارای یک رشته توانایی های قابل توجه نظامی است، از نیروی دریایی گرفته تا فنآوری موشکی و حملات هوایی و سایبری.

بیشتر قدرت نظامی چین متوجه سایر نقاط جهان است است ولی به طور کلی و به عنوان مثال می توان گفت عدم توازن فاحشی بین پرسنل آماده به خدمت دو طرف وجود دارد.

برخی از کارشناسان غربی پیش بینی می کنند که در صورت رویارویی آشکار، حد اکثر کاری که تایوان می تواند انجام دهد این است که سعی کند از سرعت حمله چین بکاهد و از ورود نیروهای چین به خاک تایوان از راه دریا جلوگیری کند و در حالی که منتظر کمک از خارج است به حملات چریکی مبادرت ورزد.

این کمک می تواند از جانب آمریکا باشد که به تایوان اسلحه می فروشد، اگر چه سیاست رسمی واشنگتن "ابهام استراتژیک" است.

به عبارت دیگر سیاست آمریکا در باره این که در صورت یک حمله آیا و چگونه از تایوان دفاع خواهد کرد، عمداً روشن نیست.

در حال حاضر از لحاظ دیپلماتیک، آمریکا به سیاست "چین واحد" پایبند است که بر اساس آن فقط دولت چین -در پکن- را به رسمیت می شناسد و به جای تایوان با چین دارای روابط رسمی است.

آیا وضعیت وخیم تر می شود؟

در سال ۲۰۲۱، چین با فرستادن هواپیمای نظامی به محدوده دفاع هوایی تایوان، فشار بر تایوان را افزایش داد. تایوان این منطقه را رأسا محدوده دفاع هوایی اعلام کرده؛ تا به خاطر امنیت ملی هواپیماهای خارجی را شناسایی، وارسی و کنترل کند.

تایوان در سال ۲۰۲۰ داده های مربوط به رخنه هواپیماها را اعلام کرد.

با توجه به ۵۶ مورد تعرض به محدوده دفاع هوایی تایوان در ظرف تنها یک روز، شمار این گونه تعرض ها در ماه ۲۱اکتبر به رقم بی سابقه ای رسید.

دلیل اهمیت تایوان برای بقیه دنیا

اقتصاد تایوان بی نهایت مهم است.

بخش اعظم تجهیزات الکترونیکی روزمره دنیا- از تلفن گرفته تا لپ تاب، ساعت و بازیهای ویدیویی- توسط تراشه های کامپوتر که در تایوان ساخته می شود، کار می کنند.

کمپانی سمیکانداکتور تایوان، به تنهایی نیمی از بازار دنیا را در دست دارد.

این کمپانی سازنده تراشه هایی است که آن را مصرف کنندگان و مشتریان ارتشی طراحی می کنند. صنعت گسترده ای که تنها ارزش آن در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۰۰ میلیارد دلار بود.

چین با تصرف تایوان می تواند یکی از مهمترین صنایع دنیا را کنترل کند.

آیا مردم تایوان نگران هستند؟

بررسی ها نشان می دهد که با وجود تنش های اخیر بین چین و تایوان، بسیاری از تایوانی ها نسبتا نگران این مسئله نیستند.

در ماه اکتبر بنیاد نظرسنجی مردم تایوان از شهروندان تایوان پرسید که آیا فکر می کنند نهایتا بین چین و تایوان جنگ در خواهد گرفت؟ تقریبا دو سوم آنان پاسخ دادند که گمان نمی کنند.

بررسی های جداگانه حالی از این است که بیشتر مردم تایوان خود را تایوانی می دانند- یعنی هویتی که به طور مشخص متفاوت است.

بنا بر مطالعاتی که دانشگاه ملی چنگچی، از اوایل دهه ۱۹۹۰ انجام داده، نسبت کسانی که خود را چینی یا چینی و تایوانی، می شناسند کمتر شده و اکنون بیشتر مردم این جزیره خود را تایوانی می دانند.