امکان گذار دموکراتیک در ایران، محمد برزنجه - Gooya News

واقعیت این است که پیش بینی دقیق چگونگی گذار از جمهوری اسلامی کار آسانی نیست و شاید دهها گروه و حزب سیاسی و افراد مستقل در فکر این هستند که چگونه این گذار را ممکن سازند، اما این بدان معنی نیست که هیچ راه حلی وجود ندارد. در واقع اگر قرار بر این باشد که همه چیز را بدست حوادث بسپاریم، سیاست را باید تعطیل کرد، در حالیکه کارکرد اصلی سیاست یافتن راه حل‌های سیاسی برای موانع ومشکلات جامعه و حکومت است.
یکی از واژه هایی که در سالهای اخیر در میان فعالین و تحلیگران سیاسی بیشتر استفاده میشود واژه گذار است، اما به نظر میرسد که هر کس و هر گروهی تعریف متفاوتی از این واژه دارد. مهمترین نکته‌ای که در رابطه با این واژه اهمیت دارد این است که گذار وقتی معنی پیدا میکند که انرا در یک کانسپت دموکراتیک تعریف کنیم. در واقع تعریف دقیق آن همان گذار دموکراتیک است و تعاریف دیگر در مقوله دموکراسی قرار ندارند و بیشتر به معنی تغییر رژیم است، بدون انکه نتیجه آن مشخص باشد.
در میان نیروهای سیاسی بخشی معتقد هستند که گذار باید از طریق اصلاحات صورت گیرد و بخش دیگر اعتقاد دارند که گذار فقط میتواند از طریق انقلاب موفق شود. به لحاظ تئوری امکان گذار دموکراتیک هم از طریق اصلاحات و هم از طریق انقلاب ممکن است، اما با این وصف گذار دموکراتیک دقیقاً معادل هیچکدام از اینها نیست. همین انعطاف در پروسه گذار است که انرا میتوان متفاوت از انقلاب‌های کلاسیک و اصلاحات تعریف کرد.
ساموئل هانتینگتون، دانشمند علوم سیاسی آمریکایی، سه موج اصلی دموکراتیزاسیون را شناسایی کرد. اولین موج که از سالها ۱۸۲۶ تا ۱۹۲۶ به طول انجامید که با گسترش حق رأی، عمدتاً در اروپای غربی و ایالات متحده و کانادا همراه بود.