وزیر ارتباطات ایران می‌گوید «هنوز چیزی به نام طرح صیانت تصویب نشده است»

در وضعیتی که کاربران اینترنت در ایران از اخلال و محدودیت‌های بیشتر در دسترسی به اینترنت گلایه دارند، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات در دولت سیزدهم به خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا)، گفت در کنفرانسی با عنوان «امنیت و تاب‌آوری شبکه ملی اطلاعات»، ظرفیت‌های ایران در حوزه سخت‌افزار و نرم‌افزار بررسی شده تا به گفته او «فضایی امن برای کسب و کارها فراهم شود».

او راه‌اندازی شبکه ملی اینترنت در ایران را تکذیب کرد و مدعی شد که چیزی به این نام وجود ندارد.

زارع پور در باره طرح صیانت که محدودیت‌های بیشتری برای دسترسی کاربران شبکه اینترنت در ایران ایجاد می‌کند هم گفت که این طرح هنوز تصویب نشده است.

طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» که بعداً به طرح «نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» تغییر نام پیدا کرد، سال گذشته به‌رغم مخالفت‌های فراوان، براساس اصل ۸۵ قانون اساسی که اجازه تفویض برخی طرح‌ها به کمیسیون تخصصی را داده، به‌صورت محرمانه و دور از انظار عمومی در مجلس به بررسی‌ گذاشته شد. در صورت تصویب و اجرای این طرح، هر نوع خدمات اینترنتی خارجی از جمله سرویس‌های گوگل، اینستاگرام، لینکدین، واتس‌اپ، گوگل پلی و پلی استور، آپدیت‌های ویندوز، لینوکس و آپدیت‌های گوشی‌های تلفن‌های همراه، در داخل کشور مسدود خواهد شد.

زارع پور افرادی که از اجرای محدود این طرح خبر داده‌اند را به «جوسازی» متهم کرد و افزود: «یک عده بالاخره جوسازی می‌کنند، بازی می‌کنند، نان می‌خورند و اِلا چیزی تصویب نشده است که بخواهد اجرایی شود.»

تصویب و اجرای رسمی طرح صیانت هم‌اکنون در رفت و آمد میان نهادهای حکومتی متوقف شده است. اما برخی از کارشناسان معتقدند که بخش‌هایی از این طرح به‌صورت «چراغ خاموش» در حال اجراست. وبسایت فکت‌نامه در گزارشی درباره فعال شدن «قفل کودک» برای کاربران ایرانی نوشته است که «این اقدام را می‌توان یکی از نشانه‌های جدی‌تر شدن “طرح صیانت” در ایران دانست؛ طرحی که اجرای آن هنوز به صورت رسمی اعلام نشده اما نشانه‌های مختلفی در زمینه اجرایی‌شدن آن دیده می‌شود؛ طرحی که به بهانه حفاظت از کاربران، عملا محدودیت و کنترل بیشتر اینترنت در ایران را به همراه خواهد داشت.»

به خبرنامه زمانه بپیوندید تا به مطلب‌های ما همیشه دسترسی داشته باشید:

منتخبی از گزارش‌ها و تحلیل‌های زمانه را هر هفته از طریق ایمیل دریافت کنید. اگر اتصال جهانی اینترنت در ایران قطع شود، به احتمال زیاد ایمیل شما کماکان در دسترس خواهد بود. خبرنامه زمانه اکنون هفتگی است اما در مواقع بحرانی می‌تواند به خبرنامه روزانه نیز تبدیل شود.
برای عضویت در خبرنامه زمانه مراحل زیر را دنبال کنید:
۱- اینجا را کلیک کنید و ایمیل خود را وارد کنید. گزینه‌ مورد نظر خودتان را انتخاب و در پایان دکمه مشترک شوید را لمس کنید. اگر در زمان عضویت از VPN یا فیلترشکن استفاده می‌کنید، مرحله تایید کاربری (من ربات نیستم!) را انجام دهید و مشترک لیست شوید.
۲- به اینباکس ایمیل خود بروید و عضویت خود را با لمس «بله، من را در این لیست مشترک کنید» تایید کنید. ممکن است این ایمیل تایید را در پوشه اسپم خود بیابید!

غلامرضا نوری قزلجه، نماینده بستان آباد در مجلس شورای اسلامی نیز چندی قبل گفته بود که بخش‌هایی از این طرح به صورت چراغ خاموش در حال اجرا شدن است. به گفته نوری قزلجه برخی موارد این طرح مانند «محدود شدن دسترسی‌ها، کنترل پهنای باند و ابزاری که در طرح صیانت برای کنترل فضای مجازی و محدود شدن آن در نظر گرفته شده بود»، اجرا می‌شوند.

قزلجه گفته بود که این طرح از خارج به مجلس شورای اسلامی تحمیل شد و اما در هر کجا که مطرح شود، «تصویب نخواهد شد» چون به گفته او «چارچوب فکری مناسبی ندارد».

در طرح صیانت همچنین اختیارات گسترده‌ای درباره سیاستگذاری‌های فضای مجازی به یک شورا که اکثریت آن را نمایندگان نهادهای نظامی و امنیتی تشکیل می‌دهند، واگذار شده است.

همچنین محدود کردن پهنای باند و فیلترینگ گسترده برای دسترسی به وب سایت‌های خارج از ایران یا آن دسته از سایت‌های داخلی که با سیاست‌های حکومت همسو نیستند، در نظر گرفته و استفاده از فیلترشکن برای عبور از فیلترینگ جرم‌انگاری شده است.

نوری قزلجه در انتقاد از این طرح گفته بود: «طرح صیانت با محدودسازی، مسدودسازی، محدود کردن دسترسی‌ها و جرم انگاری‌ها شکل گرفته است. امروز اگر بخواهند درباره حوزه فضای مجازی طرحی ارائه کنند، باید در آن دسترسی به اینترنت آزاد و کم هزینه که جز حقوق اساسی مردم است، به رسمیت شناخته شود.»

این نماینده مجلس یازدهم گروه‌های خارج از مجلس را مسئول این طرح که دولت سیزدهم هم بر تصویب و اجرای آن پافشاری دارد، دانسته بود.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز در آغاز سال ۱۴۰۱ بر ایجاد محدودیت و کنترل بیشتر بر فضای مجازی تأکید کرده بود. او تیر ماه امسال نیز بار دیگر به مسئولان قوه قضاییه دستور دارد با ولنگاری در فضای مجازی برخورد کنند. خامنه‌ای به مسئولان قضایی گفته بود «اگر قانون ندارند، سریع تهیه کنند».

بنا بر گزارش نهادهای ناظر بر وضعیت اینترنت، در دو ماه اخیر بارها دسترسی کاربران به این شبکه مختل شده است و سرعت شبکه در برخی مناطق به شکل چشمگیری کاهش یافته است.

وب‌سایت radiozamaneh.com  در تلاش است تا اثر سانسور را کاهش دهد. تلاش زمانه بر این متمرکز است که محتواهای تازه را حتی تحت شرایط سانسور ارائه دهد.  اکنون ما در وب‌سایت زمانه از تکنولوژی تازه و منحصر به‌فردی استفاده می‌کنیم که تنها با یکبار استفاده از وی‌پی‌ان در بازدید نخست، در دفعات دیگر برای بازدید از سایت نیازی به فیلترشکن ندارید.
پس از اینکه از وب‌سایت ما بازدید کنید، برخی از راهنماهای مهم ما برای ارتباط برقرار کردن هنگام قطعی اینترنت، حتی در صورت محو شدن اینترنت نیز قابل دسترس باقی خواهند ماند. شما می‌توانید مقاله‌ها را برای اینکه آفلاین در دسترس باقی بمانند، نشان‌گذاری (بوکمارک) کنید. همچنین می‌توانید از ویژگی «به اشتراک‌گذاری نزدیک» استفاده کنید که اجازه می‌دهد محتوای وب‌سایت را با افراد نزدیک به خودتان مشترک شوید، بدون اینکه نیاز به اتصال به اینترنت داشته باشید. از دیگر تلاش‌های ما در این بخش تهیه یک چک لیست امنیت و گذر از سانسور است. در این بخش زمانه چند سرویس کارآمد برای عبور از سانسور را به شما معرفی خواهد کرد. از جمله نگاه کنید به «پس‌کوچه»، «توشه» و «سایفون» در وبسایت زمانه.