خبرنگار و عاشورا؛ چرا کربلا در کربلا نماند؟

نزدیک به ۱۴ قرن از حماسه حسینی سپری می‌شود اما این حماسه نه تنها در کربلا و عاشورای ۶۱ هجری قمری نماند بلکه تاریخ را درنوردید وهمه نسلها در همه عصرها دربرابر عظمت آن سر تعظیم فرود آوردند و شعله های فروزان آن به راه آزادگان جهان روشنایی بخشید. تقارن روز خبرنگارباعاشورا فرصت مغتنمی است تا نگاهی رسانه ای به چرایی جاودانگی کربلا داشته باشیم.

۱_از منظر رسانه ای ارزش های خبری حماسه عاشورا دراوج است؛
"دربرگیری" نخستین ارزش خبری است که عاشورا در قله آن قرار دارد؛"رویداد هنگامی دارای ارزش دربرگیری است که بر روی تعداد زیادی از افراد جامعه تاثیری در زمان حال یا آینده داشته باشد"عاشورا پس از امتناع امام از بیعت بایزید و دعوت بزرگان کوفه و حج ناتمام امام رخ داد بنابراین در زمان خود همه مردم عراق وعربستان و حاجیان دیگر بلاد حاضر در مکه را به نوعی تحت تاثیر قرار داد و به سبب تاثیر معنوی در تاریخ جریان یافت .
دومین ارزش خبری" شهرت'" است؛ "اشخاص حقیقی و حقوقی و حتی برخی از اشیا هرگاه بخاطر فعالیت ها و معروفیت شان در جامعه ملی و فراملی شناخته شده باشند ارزش خبری دارند" شخصیت های دوطرف عاشورا در اوج شهرت مثبت و منفی هستند؛ از یک‌سو امام حسین علیه السلام مظهروشهره همه خوبی هاست و در دیگر سو یزید نماد همه پلیدی ها قرار دارد.

ارزش خبری دیگر از منظر رسانه "برخورد، اختلاف ها، درگیری ها و منازعه ها"ست؛" این گونه رویدادها حاوی برخورد، اختلاف، کشمکش و درگیری میان افراد، گروه ها و ملت هاست.این برخوردها ممکن است به صورت جسمانی_ فیزیکی_ یا فکری و ایدئولوژیکی باشد."کربلا در این ارزش خبری نیز در نهایت کمال است؛ تفکر حق و باطل با مرزبندی کاملاً شفاف در برابر یکدیگر صف‌آرایی کرده‌اند و اختلاف فکری به درگیری های بزرگ‌ می انجامد. ارزش خبری بعدی" استثناو شگفتی" است؛ "رویدادهای غیر عادی، استثنایی و عجیب که برخلاف پیش‌بینی و انتظار اتفاق می افتداز ارزش خبری فوق‌العاده‌ای برای رسانه برخوردار است."

حماسه حسینی سرشار از این استثناها و شگفتی هاست ؛حج ناتمام ،حرکت با همه اهل بیت به سوی کوفه، حصر آب برای خاندان پیامبر،توبه حر_ کسی که آب را بر روی کاروان حسینی بست_ شهادت علی اصغر ششماهه تا حبیب ابن مظاهر ۸۰ ساله ، قطعه قطعه شدن بدن علی اکبرتا اسب راندن بر پیکر شهیدان، خاموشی شب عاشورا برای بازگشت یاران مردد وجدا کردن سر فرزند پیامبر با قصد قربت !لحظه‌لحظه وقایع کربلا و عاشورا در اوج استثنا و شگفتی است. ارزش خبری پنجم؛" بزرگی و فراوانی تعداد و مقدار است که به اعداد و ارقام مربوط می شود"در عاشورااز یکسو لشکر چند هزار نفری یزید و دیگر سو سپاه ۷۲ نفره امام قرار دارند که همه این سپاه به شهادت میرسند اما پیروز میدان نبرد هستند. ارزش دیگر خبری"مجاورت" است که از نظر جغرافیایی ،کربلا در مجاورت کوفه است که امام را دعوت کردندو پیمان شکستند.عاشورابا همه مخاطبان زمان خویش و همه عصرها مجاورت معنوی دارد و بالاخره "زمان و تازگی رویداد"آخرین ارزش خبری است که حماسه عاشورا رادرقله می نهد. رویدادی که هم از نظر سنگدلی و بیرحمی در همه زمان هاتازگی دارد هم از منظر شجاعت و مظلومیت امام .
اهالی رسانه در قرون متمادی و متناسب با دوران خویش ارزش‌های خبری دراوج حماسه عاشورا را روایت کردند.

۲_رمز دیگر ماندگاری کربلا،خبرنگاران عاشورا هستند.جاودانگی عاشورا را باید در شخصیت خبرنگاران بزرگ عاشورا حضرت امام سجاد(ع)،و حضرت زینب کبری (س)و دیگر خبرنگاران اهل بیت و راویان حماسه و مقتل نویسان دانست. حضرت زینب (س) در مقاطع مختلف زیبایی حماسه را به زیباترین کلام ترسیم کرد و با موثرترین واژه ها در تاریخ ثبت نمود.

۳_ عامل دیگر مانایی عاشورا"عزاداری و روضه خوانی " است که به مثابه رسانه ای تاثیر گذارومتناسب با ویژگی مخاطبان هر زمانه ای عاشورارا با زبان غم و باران اشک روایت کرد. امسال روز خبرنگار مقارن با عاشورای حسینی است و روزنامه‌نگاران ،خبرنگاران ،عکاسان ،اهالی رسانه وفعالان فضای مجازی باید این تقارن را برای بازخوانی رسالت خویش مغتنم شمارند.
قلم خود را به ارزش های عاشورایی متبرک کنند تا اگر عاشورائیان کاری حسینی کردند آنهادر استمرار جاودانگی عاشورا برای تبیین حماسه کربلا به دوراز هرگونه بدعت و تحریف کاری زینبی کنند.

* منتشر شده در روزنامه خراسان/ سه‌شنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۱