اوکراین، تایوان و برجام؛ سه بحرانی که گریبان بایدن را گرفته‌ است

به گزارش خبرگزاری مهر، «تریتا پارسی» ستون‌نویس سایت شبکه تلویزیونی «ام.اس.ان.بی.سی» تحلیلی در زمینه بحران‌های سه گانه پیش روی آمریکای بایدن نوشته‌است. او در تحلیل خود به پیامدهای مخرب کمک مالی-تسلیحاتی به کی‌یف، تنش‌زایی در دعوای چین و تایوان و در پایان، نتیجه‌بخش نبودن مذاکرات هسته‌ای با ایران پرداخته‌است که در ادامه بخش هایی از آن را می‌خوانیم؛

آمریکایی‌ها خود نیز دیگر از این وضعیت خسته شده‌اند. آنان در داخل کشور با اختلافات بی‌شماری مواجه هستند و با این اوصاف دیگر به هیچ‌وجه تحمل درگیری‌های خارجی را ندارند. با این وجود اما خطر رخداد سه فاجعه فراروی ایالات‌متحده قرار دارد.

واشنگتن به طور بالقوه با جنگ در اوکراین که اینک برای زمان زیادی به طول انجامیده روبه‌رو ‌است؛ جنگی که خطر درگیری مستقیم ایالات‌متحده و روسیه را به همراه می دارد.

از طرفی، فروپاشی توافق هسته‌ای ایران موسوم به «برنامه جامع اقدام مشترک» یکی دیگر از این سه موقعیت خطرناک محسوب می‌شود که ممکن است منجر به وقوع جنگ با قدرت‌های خلیج فارس شود.

سومین موقعیت مربوط به رخداد درگیری با پکن بر سر تایوان است که به دلیل سفر نادرست «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایپه ایجاد شد. ایجاد این بحران به شدت غیرضروری و قابل پیشگیری بود.

دولت بایدن هنوز هم فرصت این را دارد که از یکی از این بحران‌های احتمالی جلوگیری کند. این فرصت همان توافق هسته‌ای با ایران است.

در بحران اوکراین هیچ پیروزی یا نتیجه خاصی در کوتاه‌مدت و میان‌مدت به دست نخواهد آمد. ایالات‌متحده و متحدان آن در یک طرف و همچنین روس‌ها در حال آماده‌سازی خود برای جنگی طولانی هستند؛ استقامت و تعهد نتیجه این جنگ را تعیین می‌کند بایدن در حال حاضر با دو بحران خودساخته خارجی در اوکراین و نیز تنش با چین در مسئله تایوان مواجه است اما هنوز هم برای جلوگیری از وقوع بحران سوم یعنی شکست در مذاکرات هسته‌ای با ایران دیر نیست.

با این حال، «باری بوزان» استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل بر این باور است که حتی پس از تامین منابع بیشتر در این جنگ، بازهم محتمل‌ترین نتیجه «یک جنگ طولانی، خونین و در نهایت غیرقابل توصیف» خواهد بود.

دولت بایدن در این جنگ بیش از ۵۰ میلیارد دلار کمک نظامی به اوکراین ارسال کرده‌است. بعید است که کاخ سفید قبل از انتخابات میان دوره‌ای بسته حمایتی دیگری را به اوکراین ارسال کند؛ با این اوصاف درگیری طولانی‌تر می‌شود و در ادامه خطر تشدید درگیری‌ها بیشتر است. بنابراین در این تشدید نه تنها امکان استفاده از سلاح‌های هسته‌ای بلکه احتمال درگیری مستقیم ایالات‌متحده در جنگ نیز وجود دارد.

درست است که ایالات متحده نمی‌تواند یک راه‌حل دیپلماتیک برای فروکش جنگ روسیه دیکته کند اما دست‌کم می‌تواند و باید به ایجاد شرایط دیپلماسی کمک کند. تاکنون به ویژه با توجه به ضرورت اجتناب از درگیری مستقیم ایالات‌متحده و روسیه بازهم دیپلماسی بسیار کمی در این بحران وجود داشته‌است.

ایجاد بحران تایوان نیزکاملا غیرضروری و قابل پیشگیری بود. دولت بایدن می‌توانست در وهله اول با به تعویق انداختن سفر پلوسی از این بحران جلوگیری کندایجاد بحران تایوان نیزکاملا غیرضروری و قابل پیشگیری بود. دولت بایدن می‌توانست در وهله اول با به تعویق انداختن سفر پلوسی از این بحران جلوگیری کند. درست است که وی حق سفر به تایپه را دارد اما سوال این است که آیا چنین سفری از نظر استراتژیک عاقلانه است و آیا این امر منافع ایالات‌متحده را تحقق می‌بخشد یا خیر؟

ابعاد کامل این بحران هنوز کاملا مشخص نیست اما به باور «مایکل سوئین» نویسنده و متخصص آمریکایی مطالعات امنیتی چین و همکار ارشد «کارنگی» در اوقاف صلح بین‌المللی، این وضعیت با توجه به روابط مملو از تنش ایالات‌متحده و چین و توانایی‌های نظامی بسیار پیشرفته چین، می‌تواند به یک نسخه حتی بدتر از بحران تایوان در سال‌های ۱۹۹۵-۹۶ تبدیل شود.

اگرچه بایدن فرصت خود را برای جلوگیری از ظهور بحران در همان ابتدا از دست داد اما او هنوز هم می تواند در مکانیسم‌های مربوط به جلوگیری از رویارویی با پکن سرمایه‌گذاری کند.

سومین مورد توافق هسته‌ای با ایران است که احتمالاً دور نهایی مذاکرات در وین پایتخت اتریش است. با این حال، هیچ نشانه‌ مثبتی برای دستیابی به توافق و مصالحه وجود ندارد. بدون شک در صورت فروپاشی برجام هر دو طرف تصمیم به تشدید تنش دارند.

تیم بایدن اینگونه برآورد کرده‌ است که در صورت شکست توافق و تشدید تنش، مردم آمریکا، ایران و ترامپ را مقصر این فاجعه خواهند دانست زیرا ترامپ از توافق خارج شد اما نظرسنجی‌های اخیر، خلاف محاسبات تیم بایدن را ثابت می‌کند. این نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که رای دهندگان آمریکایی ها به ۲ دسته تقسیم می شوند؛ ۳۳ درصد آنان بایدن و ۳۴ دیگر ترامپ را مقصر این ناکامی می‌دانند.