وزارت ارشاد ادبیات و فرهنگ ما را رها کرده است

افشین شحنه‌تبار، مدیر و موسس انتشارات شمع و مه ایران و انگلستان در برنامه «گفت‌و‌گوی فرهنگی» از رادیو گفت‌وگو درباره بازار نشر کشور گفت: درباره وضعیت قدرت بازار نشر کشورمان باید دو مقوله را بررسی کنیم، یکی بحث قدرت قلم نویسندگان است که بدون شک این توانمندی از سوی آن‌ها وجود دارد. درباره قدرت اقتصادی و اجرایی ناشرانمان باید گفت که به تعداد ناشرانی که در ایران وجود دارد، این توانمندی وجود ندارد.

شحنه‌تبار گفت: این ناتوانی ناشران ما هم به دو دلیل باز می‌گردد. یکی اینکه خود ناشران توانمندی‌شان را ندارند، دوم بجز تعداد محدودی از ناشران مطرح کشورمان، بقیه ناشران دید جهانی ندارند. از طرفی، ناشران تمام تمرکز خود را بر روی بازار داخلی گذاشته‌اند که در این عرصه هم موفق نیستند.

موسس انتشارات شمع و مه با بیان اینکه جهانی شدن در حوزه صنعت نشر به یک یا دو ناشر برنمی‌گردد و عزم ملی را می‌طلبد، گفت: با این حال در هیچ دوره‌ای شاهد این عزم ملی نبودیم. به عنوان مثال، یک ناشر خارجی به راحتی می‌تواند با کشور همسایه‌اش ارتباط بگیرد. چون این کشور‌ها باهم قرابت زبانی و فرهنگی دارند.

به گفته شحنه‌تبار، درحالی که یک ناشر ایرانی با موانع روبه‌رو می‌شود. از دریافت ویزا برای رفتن به یک نمایشگاه عادی گرفته تا قانون کپی‌رایت و کنوانسیون برن. وضعیت اقتصادی هم ثبات ندارد و امروز کاغذ با این مبلغ فروخته می‌شود، فردا قیمت کاغذ این مبلغ می‌شود. شاید این عوامل در ظاهر عادی باشند، ولی ناشر را در دست‌انداز می‌اندازد.

مدیر انتشارات شمع و مه گفت: دولت‌ها از وضعیت بازار نشر حمایت نمی‌کنند. البته شاید در طرح گرند حمایت شویم، ولی به نسبت کشور ۸۵ میلیونی که دهه‌ها از بازار نشر عقب افتاده، بودجه تخصیص یافته بی‌نهایت کم است. فکر می‌کنم که بهترین شرایطی که بازار نشر ایران داشت، بین سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ بوده است. چراکه شرایط خوبی بین ناشران داخلی و خارجی وجود داشته است.

افشین شحنه‌تبار گفت: ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی خارج از کشور حوزه‌های موفقی را داشت و بار‌ها به عنوان مهمان ویژه در روسیه، پکن دعوت بودیم و آن‌ها هم در ایران حضور پیدا می‌کردند؛ بنابراین آن زمان یک مقدار دید خارجی‌ها به ایرانی‌ها جدی شد. ولی دوباره می‌خواهیم به همان فضای قبل برگردیم. صنعت نشری که راکد شده و هیچ صدایی از آن در نمی‌آید. وزارت فرهنگ هم خودش را درگیر تامین مسئله کاغذ کرده است.

به گفته موسس انتشارات شمع و مه، تامین کاغذ مرتبط با وزارت ارشاد نیست و یک وظیفه صنفی است. وزارت ارشاد اصل کار را که ادبیات و فرهنگ ما است، رها کرده و خواسته و ناخواسته مدیران ارشدمان درگیر مشکل کاغذ شدند. الان از هر ناشری مشکل صنف را می‌پرسیم به کاغذ اشاره می‌کند. این موضوع در هیچ‌جا دنیا دیده نمی‌شود. آن‌ها معتقدند که وظیفه خرید کاغذ با ناشر است. آن‌ها زمینه را مهیا می‌کنند تا کشورشان بتواند پلی برای اتصال به فرهنگ‌های دیگر شود.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری رادیو تلویزیون