برنامه‌های بنیاد هدایت موجب ارتقاء جایگاه مساجد و محله‌ها می‌شود

خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه- فاطمه علی آبادی: ولایت الهی که عالم را پر کرده، حقیقتی از جنس «محبت» است. این نور از خدای متعال شروع و از طریق اولیا معصوم علیهم السلام و سپس نائبان برحق ایشان در جامعه منتشر می‌شود. ولایت الهی، ارتباط وثیق مردم با ولی خدا و با هم، برای خداست. رابطه طولی بین خداوند و بندگانش به شکل «اطاعت» و در رابطه عرضی بین مردم به شکل «خدمت» متبلور می‌شود و مسجد محور اتصال ولایت طولی و عرضی به یکدیگر است.

بنیاد هدایت مأموریت دارد که با تمرکز بر رشد امام مسجد، موجبات ارتقا مسجد و محله آن را برای نشر خدمت و محبت در جامعه فراهم آورد و امام را به مرور زمان از امام مسجد به امام محله تبدیل نماید. امامی که نقطه اتصال مردم محله با یکدیگر و با نایب صاحب الزمان (عج) است و با استفاده مناسب از سه پیوند «ایمانی»، «خانوادگی» و «همسایگی» خدمت و محبت را بین اهالی محله گسترش می‌دهد.

در این نگاه مسجد محل نشر افکار و ایده‌ها و تقسیم مسوولیت‌های اجتماعی بین مردم است و به عنوان مهمترین رکن خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی در گام دوم انقلاب اسلامی محسوب می‌گردد.

بنیاد هدایت این مهم را با استفاده از شبکه راهیاری و به کارگیری ابزار رشد و توانمندسازی امام انجام می‌دهد. بر همین اساس برای بررسی عملکرد و مأموریت بنیاد هدایت با حجت الاسلام سیدناصر میر محمدیان مدیر عامل بنیاد هدایت به گفتگو پرداختیم که حاصل آن در ادامه تقدیم مخاطبان می‌شود:

حجت الاسلام سیدناصر میرمحمدیان مدیر عامل بنیاد هدایت در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره علت تأسیس و نوآوری بنیاد هدایت اظهار داشت: از آنجا که حجت الاسلام قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی توجه ویژه‌ای به مسئله امامت و وضعیت مساجد داشتند، زمینه شکل گیری بنیاد هدایت را فراهم کردند؛ ابتدا به عنوان قرارگاه تحول اجتماعی مسجد محور راه اندازی شد و در نهایت حدود یک سال بعد به عنوان بنیاد هدایت فعالیت خود را ادامه داد.

وی به مأموریت‌های بنیاد هدایت اشاره و تصریح کرد: بنیاد هدایت مأموریت دارد که با تمرکز بر رشد امام مسجد، موجبات ارتقا مسجد و محله آن را برای نشر خدمت و محبت در جامعه فراهم آورد و امام را به مرور زمان از امام مسجد به امام محله تبدیل کند. امامی که نقطه اتصال مردم محله با یکدیگر و با نایب صاحب الزمان (عج) است و با استفاده مناسب از سه پیوند «ایمانی»، «خانوادگی» و «همسایگی» خدمت و محبت را بین اهالی محله گسترش می‌دهد.

میرمحمدیان با بیان اینکه مسجد محل نشر افکار و ایده‌ها و تقسیم مسئولیت‌های اجتماعی بین مردم است و به عنوان مهمترین رکن خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی در گام دوم انقلاب اسلامی محسوب می‌شود، گفت: بنیاد هدایت این مهم را با استفاده از شبکه راهیاری و به کارگیری ابزار رشد و توانمندسازی امام انجام می‌دهد.

مدیر عامل بنیاد هدایت با اشاره به اینکه ما کشور را به ۱۰ منطقه تقسیم بندی کردیم که هر منطقه یک راهیار و هر استان نیز یک راهیار استانی دارد، تصریح کرد: راهیار کسی است که تجربه امامت دارد و بحث امامت محله نمره قابل قبولی را داشته است. راهیاران وظیفه دارند با سرکشی مستمر در میدان از نزدیک با امامان محله در ارتباط باشند و با تقویت پیوند برادری بین خود، سعی می‌کنند که امام را رشد دهند؛ به این صورت که نقاط ضعف و قدرت او را به عنوان یک ناظر بیرونی می بیند و درصدد تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف برمی‌آید.

وی افزود: برای این کار راهیار هم از تجربیات خود استفاده می‌کند و هم سعی می‌کند از ظرفیت‌های خود شبکه امامت استفاده کند؛ به این شکل که هر چند وقت یک بار امامانی که به لحاظ موقعیت مکانی نزدیک به یکدیگر هستند را گرد هم جمع می‌کند و در قالب برگزاری «گعده» تجربیات و ظرفیت‌های خود را به اشتراک می‌گذارند. بنابراین مأموریت ویژه و نقطه تمرکز عملیاتی بنیاد هدایت، تعالی شبکه امامت در همه زیست بوم‌های فرهنگی کشور است. با توجه به اینکه حدود ۸۰ هزار مسجد-محله در کشور وجود دارد، اجرای طرح مزبور در سه گام الگوسازی، گفتمان سازی و جریان سازی طراحی شده است.

میرمحمدیان با تاکید بر اینکه در گام نخست، بنیاد هدایت با انتخاب ۳ هزار ۵۰۰ مسجد در مناطق روستایی و هزار مسجد در مناطق شهری و ۳۵۰ مسجد در مناطق حاشیه شهر و آسیب دیده، اقدام به ارتقا امامان این مساجد کرد گفت: در اثر این فعالیت‌ها زمینه ارتقا مسجد و محله‌های این امامان از پراکندگی مناسبی در بوم‌های مختلف برخوردارند، فراهم می‌شود. این مساجد در مدت زمان معینی قابلیت الگو شدن برای سایر مساجد بوم خود را پیدا خواهند کرد.

مدیر عامل بنیاد هدایت درباره گفتمان سازی اظهار داشت: گام که گفتمان سازی است، با کمی فاصله و به موازات گام اول، آغاز شد. در این مرحله بنیاد هدایت با استفاده از ابزار رسانه، سعی می‌کند تا «تحول محله با محوریت امام مسجد» را به صورت یک گفتمان عمومی درآورد. با برجسته سازی و ارائه فعالیت‌های امامان برتر، سعی می‌شود افکار عمومی علاقه‌مند به داشتن امام شوند و نیز اغلب مبلغین تمایل به امام شدن پیدا کنند. در این زمینه نیز الحمدلله نمونه‌های بسیار خوبی داریم؛ فقط کافی است شما کلید واژه «امام محله» را در مروگرها جستجو کنید، تا نمونه‌های موفقی از امامان محله را مشاهده کنید که رسانه‌ها و خبرگزاری‌های مختلف، فعالیت‌های آنان را پوشش داده اند.

وی جریان سازی را سومین گام برشمرد و گفت: پس از طی مراحل فوق، آرام آرام برخی از محله‌ها که مخاطب بنیاد هدایت نبوده اند ولی در فضای گفتمانی بوجود آمده قرار گرفته و این مدل را پذیرفته اند، شروع به ارتقا می‌کنند. به این منظور بنیاد هدایت با شناسایی مساجد فعال، به ایجاد شبکه امامان مساجد محله محور اقدام می‌کند. در نتیجه یک جریان همه جانبه نخبگانی، رسانه‌ای و مردمی در جامعه به راه خواهد افتاد. جریانی که الگویی «تحول محله با محوریت امام مسجد» را به عنوان یک پدیده شایع و همه فهم مطرح خواهد کرد و به لطف الهی آن را تا افق مشارکت همه محله‌های صاحب مسجد ادامه خواهد داد.

مدیر عامل بنیاد هدایت ادامه داد: به عنوان مثال یکی از کارهای بزرگی که در این راستا انجام شد، برگزاری «مهرواره اوج» بود؛ پس از اینکه رهبر معظم انقلاب فرمودند که باید نهضت مواسات و خدمت رسانی با محوریت مساجد، مجدداً اوج بگیرد، بلافاصله شبکه امامت پای کار آمدند و به این فرمان حضرت آقا لبیک گفتند؛ بنیاد هدایت با استفاده از این ظرفیت فراخوان داد و از ائمه جماعات سراسر کشور خواست که بیایند و در این مهرواره مشارکت و فعالیت کنند و موج جدیدی را برای ارتقای نهضت خدمت رسانی و حل مسائل مردم در بستر مساجد ایجاد کنند. بیش از ۲۲ هزار امام جماعت از اقصی نقاط کشور در این مهرواره شرکت کردند و هر کسی به سهم خود تلاش کرد، تا با پای کار آوردن مردم و استفاده از ظرفیت‌های بومی، گره یا گره‌هایی را از زندگی مردم باز کنند.

میرمحمدیان گفت: افزون بر معاونت راهبری و مرکز گفتمان‌سازی و رسانه، بخش دیگری با عنوان مرکز توانمندسازی وجود دارد که عمده فعالیت‌های این مجموعه آموزش امامان ارائه خدمات مشاوره‌ای است. در عرصه‌های مختلفی که امام نیاز دارد آموزش ببیند، این مجموعه دوره‌های آموزشی مختلفی را به صورت مجازی و حضوری برگزار می‌کند؛ همچنین در موضوعات مختلف اگر امامی نیاز به مشاوره داشته باشد، می‌تواند با این مرکز تماس بگیرد و از ظرفیت کارشناسان و اساتید مجرب استفاده کنند.

وی افزود: در معاونت برنامه ریزی و توسعه نیز یک واحد پژوهش وجود دارد؛ یکی از اهداف این دفتر انجام پژوهش‌های بنیادین در حوزه‌هایی است که بنیاد هدایت به آن‌ها نیازمند است. مبانی‌ای در طرح تحول مسجد محور و نظام امت امامت داریم که باید پژوهش‌های ویژه ای در این زمینه صورت بگیرد. فعالیت‌های پژوهشی در حوزه امامت منتج به تنظیم بیش از ۱۰ اثر شده است؛ بخشی از فعالیت‌های ما هم مربوط به اهداف راهبردی می‌شود؛ بحث گعده داری و یا سیستم ارتقای امامان با استفاده از مدل توانمندسازی راهیاری منتج به تألیف دو کتاب «آشنایی با گعده داری در بنیاد هدایت» و «آشنایی با راهیاری در بنیاد هدایت» شد که اینها اهداف راهبردی ما را تفصیل و توضیح داده و آن‌ها را به میدان انتقال می‌دهند.

مدیر عامل بنیاد هدایت به تألیف سه کتاب از سوی بنیاد هدایت اشاره و عنوان کرد: سه جلد کتاب هم با عنوان «طرح تحول اجتماعی مسجد محور» تألیف شده که در آن به مبانی، و سیاست‌ها و ساختار عملیاتی بنیاد هدایت پرداخته می‌شود.

میرمحمدیان با بیان اینکه در کنار شبکه امامت، شبکه شریکة الامام نیز با هدایت و مدیریت واحد بانوان بنیاد هدایت، راه اندازی شده است گفت: طرح شریکه الامام ویژه همسران امامان محله است که در آن امام محله و همسرش به‌صورت زوج ترکیبی برای رفع مشکلات محله و ارتقا فرهنگ منطقه فعالیت می‌کنند. شریکة الامام در واقع فردی است که می‌تواند از نزدیک‌ترین نقطه، ناظر بر مسائل امام محله می‌باشد و بر عواطف و فعالیت‌های اجتماعی امام تأثیر فوق‌العاده‌ای بگذارد همچنین باید به این نکته توجه داشت که بانوان تأثیر عمیقی بر همسران و فرزندان خود دارند بنابراین بانوان می‌توانند با کمک مردم زمینه توسعه، حل مسائل و مشکلات محله را فراهم کنند.

وی افزود: اعضای هیأت امنا همگی با دغدغه و جدیت پیگیر فعالیت‌های شبکه امامت و بنیاد هدایت هستند. همدلی ایشان در این زمینه به خاطر توجه ویژه‌ای است که این بزرگواران به اهمیت جایگاه مسجد و کارکردهای آن دارند و به همین دلیل نیز دعوت ما را برای عضویت در هیأت امنای بنیاد هدایت پذیرفتند. اعضای هیأت امنا همگی از اساتید و صاحب نظران این حوزه هستند که با مشارکت و حضور فعال و مستمر خود در جلسات و زحماتی که بنیاد هدایت برای بزرگواران دارد، موجب قوام گفتمان این مجموعه شده و اشکالات و نقاط ضعفی که در دل کار پیش می‌آید با تذکر و هدایت ایشان اصلاح و بهینه‌سازی می‌شود.

مدیر عامل بنیاد هدایت در پایان به اعضای هیأت امنای بنیاد هدایت اشاره و خاطرنشان کرد: آیات عظام موسوی جزایری، مهدوی، میرباقری و حجج اسلام والمسلمین رحیمیان، عابدینی، مشهدی آقایی، ماندگاری، عالی، رفیعی، نظافت، پناهیان، برادران، حسینی اراکی، قمی، میرمحمدیان و همچنین محمد مهدی دادمان اعضای هیأت امنای بنیاد هدایت هستند.