چین به دنبال مدل «یک کشور دو نظام» در تایوان است

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: بسیاری از کارشناسان سیاسی معتقدند که بزرگ‌ترین صحنه تقابل در دنیای کنونی شرق آسیا است چرا که چین به عنوان یک قدرت بزرگ اقتصادی پتانسیل لازم برای کنار زدن آمریکا از محوریت نظام جهانی را دارد. آمریکا نیز با علم به این مسئله در چند سال اخیر با کاهش حضور در غرب آسیا بیشترین تمرکز خود را بر شرق آسیا گذاشته است. در این میان تایوان به کارت بازی آمریکا برای فشار بر چین تبدیل شده است. چین نیز با تاکید بر حاکمیت خود بر تایوان هر گونه تلاش برای جدایی این جزیره را محکوم کرده است. سفر اخیر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان بار دیگر این جزیره را در کانون مسائل بین الملل قرار داد. در روزهای اخیر نیز گروهی از نمایندگان کنگره آمریکا با سفر جنجالی و تحریک آمیز خود به این جزیره، بر خشم سران پکن افزوده اند. با نگاهی به تحولات فوق الذکر، این فرضیه مطرح و تقویت می‌شود که آمریکا و چین در مسئله تایوان و شرق آسیا ممکن است به رویارویی محدود نظامی روی بیاورند.

اهمیت این مسئله باعث شد که خبرگزاری مهر در پرونده‌ای تحت عنوان «نبرد عقاب و اژدهای زرد» ۱۳ مطلب در قالب‌های مختلف منتشر کند. همچنین در این راستا، نشستی با حضور دکتر «حامد وفایی» استاد دانشگاه تهران، دکتر «ثمانه اکوان» پژوهشگر مسائل آمریکا و دکتر «عزیزالله حاتم زاده» پژوهشگر اندیشکده ایران یوریکا برگزار شد تا دورنمای تقابل آمریکا و چین در شرق آسیا مورد واکاوی قرار گیرد.

پیشتر بخش نخست نشست منتشر شد و بخش دوم و نهایی آن در ادامه خواهد آمد؛

* نظر دوستان بر این بود که سخت است گزینه حمله نظامی چین را متصور شویم اما به طور خاص در این میان جنگ اوکراین به نظر ادراکی را برای چین ایجاد کرد مبنی بر اینکه در آن دام و زمین بازی که آمریکا طراحی می‌کند، بازی نکند. چرا که عده‌ای معتقدند روسیه در این دام گرفتار شد و دقیقاً همان کاری را کرد که آمریکایی‌ها می‌خواستند. بایدن از چند ماه قبل از حمله اوکراین مطرح می‌کرد که روسیه به اوکراین حمله می‌کند و به نوعی شرایط را فراهم کردند که این جنگ اتفاق بیفتد. جنگ اوکراین چه تأثیراتی در نگاه چینی‌ها داشته و اینکه آیا سفر اخیر خانم نانسی پلوسی به تایوان برای سنجش تاب آوری پکن بوده یا اهدافی دیگر داشت؟

اکوان: نکته اول اینکه با توجه به اتفاقاتی که رخ داد، آمریکا به این نتیجه رسید روسیه به اوکراین حمله می‌کند؛ حمله‌ای که در پی تحریکات ناتو انجام گرفت و آنها از اینکه روسیه از نظر نظامی ضعیف بشود هم خوشحال بودند. حمله نظامی به اوکراین، فرستادن تسهیلات مختلف، ایجاد ائتلاف غربی علیه روسیه با تحریم‌ها، درسی برای چین بود که به تایوان حمله نکند و یا حلقه محاصره تایوان را بیشتر از این تنگ نکند اما اتفاقاً برخلاف این درسی که آمریکا قصد داشت به چین بدهد، درس برای تایوان شد. چون تایوان دید اگر قرار باشد با چین مقابله کند یا بخواهد به تحریکات آمریکا ادامه دهد، کشور خودش نابود می‌شود.

اوکراین به رغم رویارویی نظامی با روسیه، با دیپلماسی تلاش کرده که غلات خود را صادر کند. اوکراین از نظر نظامی همچنان ضعیف است. در گزارشی پنتاگون اعلام کرده بود از تمام کمک‌های نظامی و نقدی که آمریکا به اوکراین کرده، یک سوم آن به اوکراین رسیده و در این میان مفاسد اداری و مفاسدی که در خود پنتاگون و ارتش وجود دارد، همان بلایی را ایجاد کرد که یک زمانی در افغانستان مشاهده کرده بودند. آنهایی که برای گزارش درباره فساد در افغانستان فرستاده بودند، خودشان هم دچار فساد شدند. چیزی حدود ۸ -۹ میلیارد دلاری که برای تجهیزات نظامی و کمک مالی برای اوکراین فرستادند، ۳ میلیارد دلار رسیده و بایدن به تازگی دوباره اعلام کرد که می‌خواهد ۴ میلیارد دلار دیگر کمک کند؛ مسئله‌ای که برای تایوان درس عبرت شد.