سفر وزیر خارجه ایران به مسکو: سامانه پرداخت ایران و روسیه به‌زودی ادغام می‌شوند

خبرگزاری تاس روسیه گزارش داد که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه پس از گفت‌وگو با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی از ادغام سامانه‌های پرداخت ایران و روسیه خبر داد و گفت:

«مذاکرات اساسی در سطح بانک‌های مرکزی در مورد ادغام و استفاده متقابل از سامانه میر روسیه و سامانه شتاب در ایران در حال انجام است. آن‌ها در ماه ژوئیه ارتباط برقرار کردند و در مورد استراتژی لازم تصمیم گرفتند که ما را به این هدف برساند و مطمئن هستم که به‌زودی این ادغام رخ خواهد داد.»

امیرعبداللهیان نیز گفت توافق‌های محکمی در مورد جنبه‌های فنی یکپارچه‌سازی سامانه پرداخت دو کشور به‌دست آمده است.

سامانه پرداخت میر از سوی سیستم پرداخت اس‌پی‌اف‌اس (SPFS) روسیه پشتیبانی می‌شود و به‌عنوان جایگزینی برای سوئیفت (SWIFT) یا «جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی» عمل می‌کند.

ایران و روسیه تحت تحریم‌های غرب قرار دارند و این تحریم‌ها دسترسی دو کشور به بخش‌های کلیدی زیرساخت مالی جهانی را مسدود کرده است. از ۲۴ فوریه سال جاری میلادی که حمله روسیه به اوکراین آغاز شد، چندین بانک روسی از سامانه سوئیفت خارج شدند.

هادی تیزهوش تابان، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه نیز گفته است نخستین مرحله همکاری جدید، امکان تراکنش‌های مالی ایران و روسیه از طریق سامانه میر خواهد بود.

او افزود این امکان وجود دارد که ایران در مراحل بعدی بتواند از طریق این سامانه به سایر کشورهای عضو نیز پول انتقال دهد. این موضوع شامل اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) می‌شود که ایران با آن‌ها قرارداد تجارت آزاد دارد و افزون بر روسیه شامل ارمنستان، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان نیز می‌شود. این کشورها همه به سامانه میر متصل هستند.

چنین ادغامی همچنین بر تجارت ایران با تاجیکستان، ترکیه و ازبکستان که از سامانه میر نیز استفاده می‌کنند، و ویتنام که سیستم پرداخت FTA EAEU دارد و میر را هم می‌پذیرد، تأثیر خواهد داشت. ونزوئلا و کوبا نیز از سامانه میر استفاده می‌کنند.

روسیه اخیراً به سازمان همکاری شانگهای که پایگاه قوی در آسیای مرکزی و کشورهای عربی دارد، نزدیک شد تا سیستم پرداخت اس‌پی‌اف‌اس خود را به این کشورها نیز متصل کند.

بر اساس آمار گمرک فدرال روسیه، حجم مبادلات تجاری ایران و روسیه در سال ۲۰۲۱ به ۴,۰۳۵ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال قبل از آن ۸۱,۷ درصد افزایش داشته است.

این آمار نشان می‌دهند که از آغاز سال ۲۰۲۲ تا به امروز، صادرات روسیه به ایران به ۳,۰۶۸ میلیارد دلار رسیده است که ۲,۲ درصد افزایش را نشان می‌دهد. واردات روسیه از ایران نیز با ۲۱,۴ درصد افزایش به ۹۶۷,۳ میلیون دلار رسیده است.

استفاده از کارت بانکی میر در سال ۲۰۱۴ در روسیه آغاز شد. رسانه‌های روسی می‌گویند میر می‌تواند جایگزین ویزا و مسترکارت شود.

پیش از این، قربان اسکندری، مدیرکل دفتر امور بانکی و بیمه وزارت اقتصاد گفته بود زیرساخت‌‌های فنی برای دسترسی به سامانه میر در ایران وجود دارد. او افزوده بود:

«چند ماه پس از انجام مذاکرات و موافقت دو طرف، ایران می‌‌تواند به سامانه میر متصل شود.»