قحطی اندیشه در تاریخ سیاسی ایران، کورش عرفانی - Gooya News

تاریخ ایران عمری چند هزارساله دارد، اما یکی از قطعات اصلی معاصر در آن غایب است: تفکر سیاسی. در تاریخ معاصر ایران اثری از یک اندیشه‌ی ساخته و پرداخته شده‌ی سیاسی برای ایران و ایرانی دیده نمی‌شود. نظراتی در قالب ایده و جستار در این سوی و آن سوی بوده است که از هیچ یک نمی‌توان به عنوان یک اندیشه‌ی نظام مند سیاسی یاد کرد. در نبود یک نظریه‌ی سیاسی ایرانی، کنشگران این سرزمین در طول بیش از یک قرن گذشته به هر پاره-فکر وارداتی چنگ انداخته تا برای کشور خود یک چارچوب نظری جهت کنش سیاسی پیدا کنند.

دوران مشروطیت

این عاریت گیری به طور مشخص در آستانه‌ی دوران مشروطیت آغاز شد. متفکران دوره‌ی مشروطیت همگی «بازتولیدگر» (reproducer) هستند و هیچ یک «تولیدگر» (producer) اندیشه‌ی سیاسی بومی نمی‌باشند. یکی از دلایل این امر البته ضعف آموزش و به ویژه آموزش عالی در ایران دوران قاجار است؛ زمانی که همزمان با رشد محافل آکادمیک در غرب، ایران قجری در یک قهقرای تمدنی دست و پا می‌زند. معدود روشنفکران ایرانی همان سفرکردگان به اروپا هستند که بعد از یادگیری دست و پاشکسته‌ی برخی نکات به میهن بازمی گردند و شروع به ارائه‌ی برخی از آموزه‌های خویش می‌کنند، بی خبر از آن ویژگی‌های تاریخی زادگاه این اندیشه‌ها، به کار بستن مکانیکی آنها در ایران را آسان نمی‌سازد.