وزارت علوم عراق اطلاعات کافی از ظرفیت دانشگاه‌های ایران ندارد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، عبدالله معتمدی، رئیس دانشگاه علامه طباطبائی یکی از چالش های اصلی دانشگاه را بودجه عنوان کرد و افزود: پایه پولی دانشگاه از سال های گذشته بسیار پایین بوده است و سال ۱۴۰۱ رشد اعتبارات هزینه ای نسبت به سال گذشته تقریبا در بین دانشگاه های کشور استثنایی است. یعنی متوسط رشد اعتبارات هزینه ای دانشگاه‌ها حدود ۳۰ درصد است اما رشد هزینه دانشگاه علامه ۵۰ درصد است.

وی یادآور شد باوجود این رشد، هزینه اعتبارات در سطحی نیست که تحرک لازم را برای فعالیت های پژوهشی، فرهنگی پاسخگو باشد. بیشتر اعتبارات هزینه ای این دانشگاه صرف حقوق و دستمزد هیئت علمی و کارکنان رسمی، شرکتی و حجمی می شود که این ناشی از پایه پولی ضعیفی است که از قبل داشتیم و امسال هم باوجود رشد خوبی که بودجه دانشگاه داشت اما هنوز پاسخگوی نیازها نیست و باعث شده با تنگناهای مالی جدی روبرو شویم.

معتمدی افزود: امیدواریم در لایحه بودجه سال آینده با کمک دولت این مشکل رفع شود و پایه پولی دانشگاه به حدی برسد که نگران پرداخت حقوق کارکنان و هزینه های جاری نباشیم. دانشگاهی که مسئولیت های فرهنگی، پژوهشی برعهده دارد، نمی تواند فقط به پرداخت حقوق و دستمزد اکتفا کند بنابراین یکی از چالش های بزرگ دانشگاه علامه تامین بودجه است که امیدواریم با کمک دولت پایه پولی دانشگاه را به حدی برسانیم که در سال آینده از این تنگنا خارج شویم. در تلاش هستیم امسال با کمک های دریافتی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دیگر دستگاه‌ها و همچنین از محل درآمدهای اختصاصی دانشگاه، بخشی از مشکلات بودجه ای را حل کنیم.

وی یکی دیگر از مشکلات دانشگاه را بدهی‌های مالی سال‌های قبل دانشگاه عنوان کرد و افزود: بدهی به پیمانکار، اعضای هیئت علمی در حوزه‌های پژوهشی و حق التدریس و بدهی های دیگر وجود دارد که نتوانستیم آنها را تسویه کنیم و این نگران کننده است.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی تصریح کرد: شهریه ای که از دانشجویان دریافت می کنیم هیچ تناسبی با هزینه های دانشگاه ندارد. به عنوان مثال هزینه یک پرس غذا بین ۶۰ تا ۷۰ هزارتومان است و مبلغی که از دانشجوی نوبت دوم دریافت می کنیم حتی برای تامین هزینه تغذیه او کافی نیست چه برسد به بخش آموزش و دیگر فعالیت ها. بنابراین با توجه به تغییراتی که در قیمت ها رخ داده است، مشکلات ما بیشتر شده است.

زمینه فعالیت های پژوهشی را باید برای دانشجویان فراهم کنیم

وی در ادامه درباره برگزاری کلاس های حضوری دانشگاه علامه طباطبائی گفت: غیرحضوری شدن کلاس های درس دانشگاه شرایط خاصی بود که آن را پشت سرگذاشتیم و درحال حاضر به دلیل بالا رفتن سطح سلامت مردم و کمرنگ شدن بیماری کرونا امکان حضوری شدن کلاس ها دانشگاه ها بوجود آمده است.

معتمدی با بیان این که اصل آموزش نمی تواند غیرحضوری باشد، گفت: حضور استاد و دانشجو در کلاس درس و در تعامل با همدیگر ضروری است چرا که تجربه حضور در فضای دانشگاه سازنده است. همچنین قرار گرفتن دانشجویان با قومیت های مختلف کنار هم، در ایجاد فضای تعاملی، بسیار موثر و هدفمند است و می تواند در رشد شخصیت دانشجویان اثر بخش باشد.

وی ادامه داد: مشکلاتی که به دلیل برگزاری حضوری کلاس ها پیدا می کنیم بیشتر از لحاظ حمایتی و فعالیت های فرهنگی است. دانشجویان، علاقه مند به فعالیت در کانون های فرهنگی و علمی هستند و این کار نیاز به حمایت دانشگاه ها دارد در صورتی که اعتبار دانشگاه‌ها پاسخگوی ایجاد تحرک در فعالیت‌های پژوهشی و فرهنگی نیست. امیدواریم با کمک دولت این مشکلات را پشت سر بگذاریم.

امسال مانند سال گذشته حدود ۳ هزار دانشجو پذیرش می شود

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی همچنین درباره ظرفیت پذیرش دانشجوی سال جدید تحصیلی این دانشگاه گفت: دانشگاه علامه طباطبائی بیش از ۱۵ هزار نفر دانشجو دارد و به طور معمول هرسال حدود سه هزار دانشجو از تحصیل فارغ می شوند. بنابراین به همین نسبت هم جایگزین می‌کنیم البته از این سه هزار نفر دانشجو ۷۵ درصد آنها دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد و ۲۵ درصد در دوره‌های کارشناسی تحصیل می کنند.

وی با بیان اینکه در دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجوی روزانه و نوبت دوم داریم، افزود: در دوره های کارشناسی ارشد و دکتری از طریق پردیس خودگردان نیز دانشجویانی جذب می کنیم. بنابراین ظرفیت امسال دانشگاه نیز همانند سال گذشته همان حدود ۳ هزار نفر است که امیدواریم در فرایند انتخاب رشته، دانشجویان مستعد را جذب کنیم.

۳۰۰ دانشجوی خارجی در دانشگاه علامه در حال تحصیل هستند

معتمدی درباره تعداد دانشجویان بین‌المللی در حال تحصیل در این دانشگاه اعلام کرد: اکنون نزدیک به ۳۰۰ دانشجوی خارجی در دانشگاه علامه طباطبائی در حال تحصیل هستند که بیشتر آنها از کشورهای افغانستان و عراق هستند. البته از کشورهای اروپایی، آفریقایی و همچنین از هند، بنگلادش هم دانشجو داریم اما با توجه به ظرفیتی که داریم این تعداد دانشجویان خارجی مناسب نیست. بنابراین یکی از برنامه‌های جدی دانشگاه این است که دانشجویان خارجی بیشتری جذب کند.

یکی از ماموریت های اصلی دانشگاه علامه تحول در علوم انسانی است

وی با تاکید بر ضرورت تحول در علوم انسانی، گفت: یکی از ماموریت های اصلی این دانشگاه تحول در علوم انسانی است. دانشگاه علامه طباطبائی، دانشگاه علوم انسانی است و انتظار اصلی این است که در حوزه تحول علوم انسانی نقش آفرین باشد. بنابراین از سال گذشته که مسئولیت دانشگاه را برعهده گرفتم برنامه راهبردی را تدوین کردیم که نشان دهد در افق ۱۴۰۵ دانشگاه علامه طباطبائی می خواهد به چه اهدافی برسد و چه خط و سیری را دنبال کند. در طراحی این برنامه راهبردی از ظرفیت استادان دانشکده های مختلف کمک گرفتیم و برنامه راهبردی سال ۱۴۰۱ را به دانشکده‌ها ابلاغ کردیم که این برنامه حول تحول در علوم انسانی است.

علوم انسانی باید در پاسخ به مشکلات، اثربخشی داشته باشد

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی بیان کرد: یکی از موضوهات جدی این است که در این دانشگاه کاری کنیم تا علوم انسانی در پاسخ به مشکلات اثربخشی و نقش آفرینی خوبی داشته باشد. همچنین نشان دهیم کسی که در دانشگاه علامه طباطبائی در رشته های مختلف دانش آموخته می شود در رشته تخصصی خود توانمند است و این به عنوان یکی از محورهای ذیل تحول در علوم انسانی است.

وی با بیان اینکه بومی سازی یکی از اهداف جدی در حوزه تحول علوم انسانی است، افزود: علوم انسانی فعلی که در دانشگاه ها وجود دارد بیشتر مبانی نظری و تئوریک است و زمینه پژوهش آنها حاصل تحقیقاتی است که در غرب اتفاق افتاده یا بهتر بگویم از غرب آمده است. علوم انسانی ما باید متناسب با بوم و شرایط اجتماعی- فرهنگی ایران باشد.

معتمدی تاکید کرد: تحول در علوم انسانی را به عنوان هسته اصلی فعالیت های آموزشی، پژوهشی و بین المللی این دانشگاه قرار داده ایم. تعریف انسان در مکتب اسلام با تعریفی که امروز دنیا از انسان می کند، متفاوت است. یعنی نگاه ما به انسان یک نگاه مادی نیست که انسان فقط موجودی است که به دنیا می آید و بعد از مدتی از دنیا می رود و دیگر تمام می شود و هیچ ویژگی معنوی و روحانی دیگری ندارد. ما به انسان نگاه ارزشی اسلامی داریم.

تحول در علوم انسانی محور همه فعالیت های دانشگاه است

وی با اشاره به اینکه تحول در علوم انسانی، محور همه فعالیت های دانشگاه علامه طباطبائی است، افزود: یکی دیگر از محورهای مهم تحول علوم انسانی، تولید علوم انسانی اسلامی است. البته این کار بسیار دشوار است ولی امیدواریم با کمک ظرفیت استادان این دانشگاه و استادانی که در این حوزه سرآمد هستند، این ماموریت را به خوبی پیش ببریم.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی ادامه داد: ما حتی موضوع روزآمدی در تحول در علوم انسانی را با فعالیت های بین المللی گره زده‌ایم. بخشی از فعالیت های بین المللی این دانشگاه در جهت فهم کارهای انجام شده در دنیا در رشته های مختلف است. بنابراین فهم اینکه اکنون لبه علم کجاست و مرزهای علم تا کجا پیشرفته است را در جهت تحول در علوم انسانی می دانیم. تحول در علوم انسانی یعنی اینکه علومی که در دانشگاه ها تدریس می شود، علوم به روز و منطبق با دانش روز دنیا باشد تا بتوانیم به دانش روز اضافه کنیم.

بودجه دانشگاه بر اساس سند راهبری تنظیم می‌شود

وی همچنین درباره سند راهبردی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: این سند یکی از ابتکارات و سندهای متفاوت با سندهای معمولی است که شنیده و گفته شده است. زمانی که موضوع تهیه سند راهبردی را در دانشگاه مطرح کردیم برخی گفتند از این برنامه ها پیش از این هم تا دلتان بخواهد بوده است و مقاومت‌هایی در این زمینه وجود داشت. این برنامه، سندی از بالا به پایین نیست و برنامه‌ای نیست که از بالا کار دانشکده‌ها را مشخص کنیم، بلکه سندی از پایین به بالا است.

معتمدی یادآور شد سند راهبردی دانشگاه علامه طباطبائی با کمک گروه های آموزشی و استادان این دانشگاه در گروه‌های آموزشی در جهت ماموریت اصلی دانشگاه تا افق ۱۴۰۵ تدوین شده است. بنابراین برنامه راهبردی دانشگاه چشم انداز و ماموریت‌هایی برای دانشگاه قائل است و تعیین می کند در جهت تحول در علوم انسانی هر کدام از گروه ها و اعضای هیئت علمی ما چه کاری انجام می دهند و چه مسئولیتی برعهده می‌گیرند. بودجه دانشگاه نیز متناسب با برنامه ای که از دانشکده ها رسیده، تنظیم شده است.

ساخت خوابگاه متاهلی از ضروریات است

وی درباره ساخت خوابگاه های متاهلی دانشجویان، گفت: یکی از مشکلات دانشگاه علامه طباطبائی در این زمینه نداشتن خوابگاه متاهلی است. این دانشگاه یکی از دانشگاه های برتر کشور است که خوابگاه متاهلی ندارد در صورتی که داشتن خوابگاه متاهلی یک ضرورت است. برای ساخت خوابگاه متاهلی برنامه ریزی کرده ایم که به طور قطع ساخت این خوابگاه ها به سال تحصیلی۱۴۰۲- ۱۴۰۱ نمی رسد و به احتمال زیاد این مشکل را همچنان خواهیم داشت ولی امیدواریم در سال های بعد مشکل را حل کنیم.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با تاکید بر ضرورت حمایت از ساخت خوابگاه های متاهلی، افزود: تلاش کرده ایم با تعامل با بانک ها و استفاده از تسهیلات بانکی و همینطور گفت و گو با خیرین و استفاده از امکانات آنها شرایط ساخت خوابگاه متاهلی را فراهم کنیم. خوابگاه متاهلی نه تنها به دانشجویان کمک می کند تا خیالشان راحت باشد و بهتر درس بخوانند، می تواند انگیزه‌ای برای دانشجویان مجرد باشد که ازدواج را به تاخیر نیندازند و احساس کنند که در دوره دانشجویی هم می توانند متاهل شوند.

وی همچنین درمورد ازدواج دانشجویی بیان کرد: به دلیل محدودیت هایی مالی خیلی نتوانستیم در این زمینه به دانشجویان کمک کنیم اما در حد توان، کلاس های آمادگی فکری در امر ازدواج را از طریق مرکز مشاوره برای آنها برگزار کردیم.

معتمدی درباره استقلال مالی دانشگاه نیز گفت: چشم اندازهایی وجود دارد که در آینده این اتفاق بیفتد. در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ به دانشگاه ها اجازه داده شده بتوانند شرکت های سرمایه گذاری داشته باشند و این موضوع شاید به دانشگاه ها کمک کند تا از محل درآمدهای این شرکت ها استفاده کنند.

وی یکی از برنامه های آینده این دانشگاه را، راه اندازی صندوق نیکوکاری عنوان کرد و گفت: تلاش می کنیم از محل درآمد این صندوق، بخشی از نیازهای مالی را پاسخگو باشیم.

بیشترین درآمد دانشگاه از محل دانشجویان شهریه پرداز است

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی افزود: در حال حاضر بیشترین محل درآمد اختصاصی این دانشگاه، دانشجویان شهریه پرداز مانند دانشجویان نوبت دوم و پردیس هستند. امکان این که بتوانیم از این دارایی ها به شکل مولد استفاده کنیم، وجود دارد.
وی ادامه داد: اگر ظرفیت های قانونی از دانشگاه ها حمایت کنند، این امکان وجود دارد که دانشگاه ها از دارایی ها به شکل مولد استفاده کنند و بخشی از نیازهای مالی را خودشان پاسخگو باشند.

فعالیت مرکز دانشجویان بین‌الملل در دانشگاه علامه طباطبائی

معتمدی در ادامه درباره پذیرش دانشجویان بین الملل گفت: یکی از برنامه‌هایی که انجام دادیم ایجاد مرکز دانشجویان بین‌الملل یا غیرایرانی در دانشگاه بود که این مرکز امور مربوط به پذیرش دانشجو، کنسولی و تحصیل آنها را پیگیری می کند. این مرکز با موسسات و نهادهای دانشجویی که در دنیا فعال هستند در ارتباط است. البته با بعضی از آنها نیز وارد گفت و گو شدیم تا بتوانیم در سال تحصیلی جدید تعدادی از دانشجویان بین‌الملل را جذب کنیم.

وزارت علوم عراق اطلاعات کافی از ظرفیت دانشگاه های ایران ندارد

وی درباره غیرمعتبر خواندن بعضی از دانشگاه‌های ایران از جمله دانشگاه علامه طباطبائی توسط وزارت علوم عراق گفت: این اعلام ناشی از اطلاع نداشتن آنها از ظرفیت دانشگاه‌های ایران به ویژه این دانشگاه بود. دانشگاه علامه طباطبائی تنها دانشگاه تخصصی علوم انسانی کشور و جزو دانشگاه‌های برتر ایران است. بعضی از رشته‌های این دانشگاه رتبه اول انتخاب دانشجویان علوم انسانی را دارد و در بعضی رشته های دیگر بین چهار اولویت داوطلبان است.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه وزارت علوم عراق اعلام کرده بود که ما براساس رتبه بندی شانگهای و تایمز دانشگاه هایی را که تا رتبه هزار هستند، پذیرش کردیم، گفت: این دانشگاه به دلیل نداشتن رشته های فنی و علوم پایه، دانشگاه جامع محسوب نمی شود و بیشترین سهم تولید مقالات در مجلات بین المللی هم با دانشگاه های جامع است.

وی ادامه داد: دانشگاه های جامع که علوم پایه، مهندسی، فیزیک و شیمی دارند، به راحتی می توانند مقالات خود را در مجلات علمی بین المللی چاپ کنند و رتبه دانشگاه را بالا ببرند اما رتبه این دانشگاه در رتبه بندی های شانگهای و تایمز پایین است و این هم ناشی از شرایط دانشگاه علامه طباطبائی است که فقط در حوزه علوم انسانی فعالیت می کند.

معتمدی خاطرنشان کرد: البته نامه ای به سفارت عراق در ایران نوشتیم و مراتب اعتراض خود را اعلام کردیم و نامه‌ای هم به وزارت علوم ارسال کردیم. معاون بین الملل وزارت علوم با سفیر عراق در ایران نشستی برگزار کرد و در آن نشست به این موضوع تاکید شد. همچنین به دنبال دیدار و گفت و گو با وزیر علوم عراق هستیم تا ظرفیت‌های دانشگاه علامه طباطبائی را بیان کنیم.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی در پاسخ به این سوال که پس از غیرمعتبر اعلام شدن مدرک دانشگاه علامه، توسط وزارت علوم عراق آیا واکنشی از سوی دانشجویان عراقی در حال تحصیل در این دانشگاه شاهد بودید، گفت: بعد از اعلام وزارت علوم عراق تاکنون گزارشی از نگرانی دانشجویان عراقی درحال تحصیل در این دانشگاه مبنی بر معتبر نبودن مدرک خود در کشورشان یا این که مدارک آنها با سختگیری مواجه شده است، دریافت نکرده ایم البته برای آینده باید این مشکل را برطرف کنیم تا نگرانی دانشجویان جدید کمتر شود.

نیازمند تعامل با حوزه های علمیه هستیم

وی درباره ارتباط دانشگاه و حوزه هم اظهار کرد: در برنامه راهبردی که برای دانشگاه تدوین کرده‌ایم یکی از موضوعات، تولید علوم انسانی با رویکرد اسلامی است. ما برای تولید علوم انسانی با رویکرد اسلامی نیازمند شناخت کامل علوم اسلامی هستیم که البته بعضی از همکاران این دانشگاه تحصیلات حوزوی دارند و با مبانی دین آشنا هستند ولی با این حال نیازمند اشتراک و تعامل با حوزه هستیم.

معتمدی ادامه داد: در این جهت دیداری‌هایی با آیت الله اعرافی رئیس حوزه‌های علمیه کشور، رئیس موسسه پژوهشی امام خمینی(ره)، رئیس و هیئت رئیسه پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و دیگر بزرگان حوزه داشته ایم تا بتوانیم از ظرفیت حوزه در تحول علوم انسانی استفاده کنیم.

وی افزود: یکی از برنامه های این دانشگاه که از مهرماه امسال اناجم می شود، ایجاد کرسی مبنایی است تا صاحب نظران در حوزه تحول علوم انسانی، بویژه با رویکرد دینی با حضور در این کرسی نظریه های خود را بیان کنند. اندیشمندان در دانشگاه علامه طباطبائی نظرات خود را بیان می کنند و در معرض نقد و نظر استادان و دانشجویان قرار می دهند تا این به عنوان یک ادبیات پژوهشی به ما برای تولید علم و تحول علوم انسانی کمک کند.