حمایت از تئاتر شهرستان در حد شعار است/ انتظار برای یک خوش‌آمدگویی

مجتبی رستمی فر کارگردان نمایش «مرثیه‌ای بر مرگ ژولیوس سزار و چند مرغ از سیمرغ» که بعد از حاشیه‌های فراوان بالاخره از چند روز قبل اجرای خود را در تماشاخانه ایرانشهر آغاز کرده است در این باره به خبرنگار مهر گفت: بعد از لغو اجرای ما در سالن اصلی تئاتر شهر و بداخلاقی‌هایی که از مجموعه دیدیم نمایش توانست با همکاری تماشاخانه ایرانشهر در این مجموعه اجرا بگیرد. با توجه به تجربه قبلی که برای اجرای نمایش «تاکسیدرمی» در تالار مولوی داشتم تصورم این بود که روال کار به همان ترتیب است چون به دلیل اینکه گروه من ساکن اهواز هستند ما بعد از گرفتن مجوز متن، فیلم نمایش را برای شورای نظارت ارسال کردیم و بعد از بازبینی و گرفتن مجوز، یک روز قبل از آغاز اجرای عمومی بازبینی زنده رفتیم. زمانی هم که فیلم کار را ارائه دادم تعهد داده بودم که براساس همان فیلم اجرا خواهم رفت. برای اجرای این نمایش هم همان روند را در پیش گرفتیم که متأسفانه اتفاقات دیگری افتاد و مدیریت تئاترشهر بدون اطلاع دادن به گروه، نمایش دیگری را جایگزین کار کرد و دلیلش را هم طولانی شدن روند دریافت مجوز عنوان کرده بود.

وی ادامه داد: البته در نهایت من دلیل این همه فشار و حساسیت‌های بی‌مورد درباره این نمایش را درک نکردم. در ادامه من همان فیلم اجرای جشنواره را برای بررسی به تماشاخانه ایرانشهر ارائه دادم که همین جا از مدیریت و پرسنل این مجموعه برای همراهی با گروه سپاسگزاری می‌کنم. تماشاخانه ایرانشهر با توجه به اتفاقاتی که افتاده بود یک بازه زمانی برای آماده سازی نمایش برای ما در نظر گرفت و در نهایت قرار شد کار از ۶ تا ۳۱ شهریور در سالن ناظرزاده کرمانی به صحنه برود. رستمی فر درباره دیر باز شدن صفحه فروش اگر من می‌توانستم از یک هفته قبل بلیت فروشی‌ام را باز و تبلیغات نمایش را شروع کنم از همان روز اول می‌شد مخاطبان زیادتری را به سالن بکشانم و کار با تبلیغ دهان به دهان تماشاگر بیشتر فروش می‌کرد چون با این هزینه‌های سرسام‌آور ما امکان تبلیغات کمی برای نمایش داریم بلیت نمایش توضیح داد: برای اجرا در ایرانشهر، شورای نظارت به صورت حضوری کار را دیدند و یکی دو مورد اصلاحی را به کار وارد کردند که درباره‌اش صحبت کردیم و حل شد. در نهایت برای ما آرزوی موفقیت کردند و به ما گفتند که می‌توانید صفحه فروش بلیت نمایش را باز کنید که ما نیز این کار را انجام دادیم. اما باید از طرف اداره کل هنرهای نمایشی دستور باز شدن فروش بلیت به تیوال اعلام شود و دیگر دست گروه نیست.

رستمی‌فر گفت: این فرایند همان روز انجام نشد که البته مساله مهمی نبود و با یک تماس تلفنی یا یک ایمیل از طرف نماینده اداره کل هنرهای نمایشی به سایت تیوال حل شدنی بود اما چون با تعطیلی آخر هفته روبرو شدیم سایت فروش بلیت باز نشد تا اینکه روز شنبه ۵ شهریور ماه من دوباره به اداره کل هنرهای نمایشی مراجعه کردم و بعد از امضای دوباره مواردی که باید در اجرا اصلاح می‌شد، قرار شد سامانه فروش بلیت باز شود که این اتفاق تا ساعت ۱۱ شب امکان پذیر نشد در حالی که روز بعدش ۶ شهریور اولین اجرای نمایش بود و من تازه اجازه تبلیغات گرفته بودم.

این کارگردان خوزستانی با گلایه از اینکه چون گروه نمایش از فاصله دوری برای اجرا به پایتخت آمده بودند، می‌شد تعامل بهتری برای اجرای نمایش با آنها صورت گیرد، بیان کرد: گلایه من این است آیا وقتی شرایط گروه من را می‌بینند و اینکه من ۴۰ نفر آدم را از اهواز به تهران آوردم که حاصلش هزینه‌های خیلی زیادی مانند خرج رفت و آمد و خورد و خوراک، گرفتن پانسیون و هزینه حمل دکور نمایش که با کامیون ۱۸ چرخ به تهران منتقل شده و بسیاری از هزینه‌های جانبی دیگر می‌شود، برداشته شدن چنین موانعی از جلوی پای گروه می‌تواند تا اندازه‌ای استرس را از روی دوش بچه‌ها بردارد. اولین اجرای ما در ایرانشهر در واقع اجرای ژنرال نمایش محسوب می‌شد که البته همین تعداد محدود تماشاگران هم از دیدن کار راضی بودند اما با توجه به هزینه‌هایی که متحمل شدم یک روز هم برای من یک روز است و چه بسا اگر من می‌توانستم از یک هفته قبل بلیت فروشی‌ام را باز و تبلیغات نمایش را شروع کنم از همان روز اول می‌شد مخاطبان زیادتری را به سالن بکشانم و کار با تبلیغ دهان به دهان تماشاگر بیشتر فروش می‌کرد چون با این هزینه‌های سرسام‌آور ما امکان تبلیغات کمی برای نمایش داریم.

رستمی‌فر متذکر شد: مگر چقدر این امکان برای تئاتر شهرستان‌ها فراهم می‌شود که گروهی نمایشش را در تهران اجرای عمومی ببرد آن هم نمایشی که برگزیده جشنواره تئاتر فجر شده است. این اتفاق نیاز به همراهی مسئولان اداره کل هنرهای نمایشی و حتی مسئولان استان خوزستان دارد. با توجه به شعار حمایت از تئاتر استان‌ها، ما نیاز به همراهی و رفع موانع داریم. گروه من به عنوان نماینده تئاتر استان‌ها به پایتخت آمده است آیا اداره کل هنرهای نمایشی در شهر به این بزرگی نمی‌توانند محلی برای اسکان بچه‌ها فراهم کند. ما که از آنها هتل ۵ ستاره نخواستیم بلکه تنها انتظار یک جای خواب و یک وعده غذایی داریم.

کارگردان «تاکسیدرمی» با اشاره به شعار حمایت از تئاتر استان‌ها که چندسالی است روی آن مانور داده می‌شود، گفت: وقتی شعاری را مطرح می‌کنیم باید همه جوانبش را در نظر بگیریم وگرنه در نهایت تبدیل می‌شود به شعاری که هیچ سودی برای کسی نخواهد داشت و به سرخوردگی و خستگی گروه می‌انجامد. من اگر همین فشارها بخواهد ادامه پیدا کند دیگر سمت تئاتر نخواهم آمد. مگر چقدر می‌توانم از جیب خودم، خانواده ام و بسیاری موارد دیگر هزینه کنم و در نهایت هم بیلان کاری‌اش برای کسانی که شعار حمایت از تئاتر شهرستان‌ها را داده‌اند؛ حساب شود. حداقل انتظاری که ما داشتیم این بود که یک خیرمقدم از مسئولان تئاتر دریافت کنیم تا دلخوشی باشد برای این ۴۰ جوانانی که از یک شهر دور برای اجرا به تهران آمده‌اند.

وی درباره ویژگی‌های این اثر نمایشی متذکر شد: این نمایش اقتباسی از «ژولیوس سزار» و «منطق الطیر؛ حکایت سیمرغ» عطار است. وقتی اقتباسی از ادبیات کلاسیک و کهن خارجی و ایرانی صورت می‌گیرد این ریسک هم وجود دارد که چقدر از مخاطبان نمایش با این داستان‌ها آشنا هستند از این رو باید همه تماشاگران را در نظر گرفت. من از همان ابتدا می‌دانستم برای روایت این ۲ داستان که یکی از آنها از ادبیات کهن ایرانی و دیگری از ادبیات کلاسیک غرب نشأت می‌گیرد باید در فرم، رنگ، موسیقی و دکور نمایش از جلوه‌های بصری نیز بهره بگیرم و برای مخاطب جذابیت‌هایی ایجاد کنم تا همین ویژگی‌ها باعث شود تماشاگری که مثلاً «حکایت سیمرغ» را نخوانده بعد از اجرا در ذهنش علامت سوال‌هایی شکل بگیرد و برود داستان را بخواند چون در نهایت رسالت منِ هنرمند فرهنگ سازی هم است.

وقتی شعاری را مطرح می‌کنیم باید همه جوانبش را درنظر بگیریم وگرنه در نهایت تبدیل می‌شود به شعاری که هیچ سودی برای کسی نخواهد داشت و به سرخوردگی و خستگی گروه می‌انجامد این کارگردان تئاتر خوزستانی یادآور شد: تلاش ما این بود که به معنای واقعی کلمه یک تئاتر روی صحنه ببریم و مطمئناً هر اثر نمایشی نقاط ضعف خودش را دارد و هر گروه خودش بیشتر از بقیه به نقاط ضعفش واقف است و نمایش من هم از این قاعده مستثنی نیست و مطمئناً این نمایش هم نقاط ضعف خودش را دارد. من در تلاش هستم برای فرهنگ‌سازی و اینکه نگاه‌های خاصی را که به تئاتر شهرستان‌ها وجود دارد، دور کنم و ثابت کنم می‌شود در استان‌ها هم نمایش‌هایی با پروداکشن بزرگ کار کرد. متأسفانه ما در استان خودمان سالن نمایش و امکانات نور و سخت افزاری و پلاتو نداریم اما با همه مشکلات و دغدغه‌هایی که داریم، تلاشمان را می‌کنیم اما اگر در زمان اجرای عمومی هم با مشکلاتی اینچنینی روبرو باشیم دیگر چیزی جز یاس و ناامیدی برایمان نمی‌ماند.

رستمی فر در پایان صحبت‌هایش اضافه کرد: من فرزند این آب و خاک هستم. ما در خوزستان ۸ سال برای این مملکت جنگیدیم و هنوز بعد از این همه سال با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کنیم. ما در ثروتمندترین استان کشور با بیشترین کمبود امکانات سر می‌کنیم. تنها دل خوشی امثال من به همین تئاتر کار کردن و استفاده از استعدادی است که خداوند در اختیارمان قرار داده است اما در این راه نیاز به حمایت داریم. چون منِ نوعی با پشتوانه شعار حمایت از تئاتر استان‌ها نمایشم را برای اجرا در تهران ارائه کردم اما با این همه مشکل مواجه شدم و در تأمین هزینه‌هایم مانده‌ام. اگر بخواهیم نمایش را تمدید کنیم یا کار را در سالن دیگری به صحنه ببریم دیگر از عهده مخارج گروه برنخواهم آمد.

نمایش «مرثیه‌ای بر قتل ژولیوس سزار و چند مرغ از سیمرغ» نوشته رضا گشتاسب و کارگردانی مجتبی رستمی فر تا ۳۱ شهریور ماه ساعت ۱۸ در سالن ناظرزاده تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه است. از این کارگردان نمایش «تاکسیدرمی» نیز در پردیس تئاتر شهرزاد هر شب ساعت ۲۱:۳۰ به صحنه می‌رود.