جشنواره ونیز با نمایش فیلمی از جعفر پناهی که در چالش با حکومت ایران است، به پایان نزدیک شد

تبلیغ بازرگانی بهار ۱۴۰۱ و تماشاگرانی که حضور از راه دور محمد رسول‌اف، داور برلیناله را به‌تماشا نشسته‌اند AP - Tobias Schwarz

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، پناهی که تاکنون موفق به کسب جایزه در بسیاری از جشنواره‌های بزرگ جهانی شده، همراه با دوست و همکارش محمد رسول‌اف، در ایران زندانی است. در غیاب او اما فیلمش «خرس نیست» برای کسب شیر طلایی قدیمی‌ترین جشنواره سینمایی جهان رقابت می‌کند.

 

خرس نیست، همچون آینه‌هایی تودرتو، وضعیت دشوار خالقش را که در ایران محبوس است، منعکس می‌کند.

در نمایشی که برای اهالی رسانه اختصاص یافته‌بود، فیلم این کارگردان ۶۲ ساله ایرانی با تشویقی کم‌نظیر مواجه شد. بخشی از داستان فیلم، حکایت خود فیلم‌ساز است، هنرمندی که باوجود مشکلات و وسوسه ترک میهنی که در آن مورد آزار و ستم قرار می‌گیرد، همچنان به کار خود ادامه می‌دهد.

در خرس نیست، پناهی در یک روستای مرزی ایران، از بازیگرانی ایرانی که در آن سوی مرز پناهنده‌ هستند، بازی می‌گیرد و آن‌ها را از طریق ویدئوکنفرانس، برای ایفای نقش در ترکیه، هدایت می‌کند.

غیبت جعفر پناهی و حمایت از او در ونیز ۲۰۲۲ AP - Domenico Stinellis

پناهی که در ماه ژوئیه، برای اعتراض و پی‌جویی از وضعیت دو فیلم‌ساز دیگر، محمدرسول‌اف و مصطفا آل‌احمد به زندان رفته‌بود، همان‌جا بازداشت شد و سپس حکمی که سال‌ها پیش‌تر در موردش صادر شده و معلق مانده‌بود، به‌اجرا درآمد. او به‌اتهام «تبليغ عليه نظام» به شش سال زندان محکوم شد.

جعفر پناهی در سال‌های گذشته با فیلم‌های بادکنک سفيد، دايره و تاکسی، در جشنواره‌هایی بسیار در خارج از ايران، درخشیده‌است.

او و همکارش محمد رسول‌اف، در حین تحمل حبس، نامه‌ای را تهیه و در بدو شروع جشنواره به ونیز ارسال کردند. این دو فیلم‌ساز برجسته جهانی، در آن نوشته حکومت ایران را متهم کردند که فیلم‌سازان مستقل را «مجرم» قلمداد می‌کند.

 این دو در نامه‌شان که به‌صورت بیانیه‌ای منتشر شد، نوشته‌اند: آثاری که ما خلق می‌کنيم سفارشی نيست، در نتيجه از نگاه حکومت مجرم تلقی می‌شويم. برخی از کارگردان‌ها اجازه فيلم‌سازی ندارند و برخی ديگر را مجبور به مهاجرت و يا کاملا منزوی کرده‌اند. با اين همه، اميد به خلق آثار جديد، دليل زندگی است.

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، تاریخ سینمای ایران، به‌طور متوالی شاهد حضور کارگردانانی مستقل است که برای بقای هنر سینما و با اعمال سانسور مبارزه کرده‌اند. در این میان برخی ممنوع از کار، و برخی دیگر ناگزیر از ترک وطن و تبعیدی ناخواسته شده‌اند.

در جشنواره کنونی، وحید جلیلوند، دیگر کارگردان ایرانی که با "شب، داخلی، دیوار" در بخش مسابقه حضور دارد، حمایت خود را از این دو فیلم‌ساز اعلام کرد.

وحید جلیلوند در هفتادو نهمین جشنواره فیلم ونیز AP - Domenico Stinellis

او روز پنج‌شنبه به خبرگزاری فرانسه گفت: هیچ هنرمند یا روشنفکری چه در ایران و چه در هر کجای جهان، نباید زندانی باشد.

در حالی‌که شرایط در ایران پیش‌تر به‌گونه‌ای بود که پناهی و دیگر فیلم‌سازها می‌توانستند با دورزدن دولت، درخفا یا بدون مجوز، فیلم خود را بسازند، اما اکنون با حبس پناهی، شرایط دگرگون نشان می‌دهد و شکلی دراماتیک‌تر به‌خود گرفته‌است.

آلبرتو باربرا، دبیر هنری جشنواره ونیز، در یادداشتی با عنوان «جعفر را آزاد کن!» که روز جمعه منتشر شد، نگرانی‌اش را از سرنوشت پناهی ابراز کرد. او با اشاره به‌ این‌که رژیم ایران همیشه به‌وسیله اقدام‌های تهاجمی با پناهی مقابله کرده، گفت که همگی از آن‌چه ممکن است که حکومت بر سر پناهی بیاورد، بیم‌ناک هستند.

مسئولان برگزاری جشنواره ونيز که به موسترا موسوم است، به‌نشانه هم‌بستگی با پناهی، يک صندلی خالی را به او اختصاص داده‌اند.

حمایت از فیلم‌سازان زندانی در هفتادونهمین دوره جشنواره فیلم ونیز AP - Domenico Stinellis

دقیقا پیش از نمایش رسمی خرس نیست، عصرگاه جمعه در حدود صد نفر به‌حمایت از پناهی و رسول‌اف روی فرش قرمز جشنواره حاضر شدند.

امسال در ونیز، علاوه بر برخی از عوامل فیلم‌های پناهی و جلیلوند، گروه‌‌های سازنده فیلم‌های "جنگ جهانی سوم" اثر هومن سیدی و "بی رویا" ساخته آرین وزیر دفتری، در ونیز حضور دارند.

اما از میان سینماگران ایرانی پرشمار حاضر در این دوره از جشنواره، فقط مینا کاوانی و رضا حیدری، بازیگران فیلم خرس نیست، در مراسم برشمرده حضور یافتند.

شرکت‌کنندگان، از جمله آلبرتو باربرا، دبیر هنری جشنواره، جولیان مور، رئیس هیات داوران این دوره، سالی پاتر، فیلم‌ساز بریتانیایی و آدری دیوان، کارگردان شناخته‌شده فرانسوی، با به‌نمایش درآوردن پلاکاردهایی خواستار آزادی فیلم‌سازهای بازداشت‌شده در سراسر جهان، از جمله محمد رسول‌اف، جعفر پناهی و همچنین "بیمان ما‌ئن" تهیه‌کننده و "سیگدم متر" روزنامه‌نگار و تهیه‌کننده ترک، شدند.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

آبونه شوید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

منبع خبر: آر اف آی

اخبار مرتبط: جشنواره ونیز با نمایش فیلمی از جعفر پناهی که در چالش با حکومت ایران است، به پایان نزدیک شد