چالش‌های خوانندگی در آلبومی که چند سال بعد ارزشمند می‌شود

به گزارش خبرنگار مهر، آیین رونمایی از آلبوم «نواحی اشک ۲» تازه‌ترین مجموعه منتشر شده مدیریت موسیقی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران روز سه شنبه ۲۲ شهریور با حضور عوامل این اثر و تعدادی از هنرمندان در فرهنگسرای ارسباران تهران برگزار شد.

به گفته دست‌اندرکاران پروژه هدف از تولید این آلبوم بازسازی نواهای مذهبی- آئینی مرتبط با واقعه عاشورا و ارج‌گذاری به هنر اصیل آواز خوانی مبتنی بر ردیف آوازی موسیقی دستگاهی ایران است.

چالش‌های ارزشمند آقای تنظیم‌کننده در یک آلبوم عاشورایی

آرمان مهربان تنظیم‌کننده آلبوم موسیقی نواحی اشک در ابتدای این برنامه گفت: خیلی از این آثار آهنگساز مشخصی ندارد و قطعاتی هستند که از دل تاریخ به‌صورت سینه به سینه منتقل شدند. اتفاقاً دلیل ارزشمندی این قطعات هم همین است که ریشه در دل تاریخ دارند و این مهم‌ترین چالش من برای تنظیم آلبوم بود. من هم تصمیم گرفتم بر اساس ملودی‌های زیبایی که وجود دارند تلاش کنم هنرنمایی تکنیکال خودم را در اثر جدید پیاده سازی کنم. گرچه در این زمینه تلاش کردم فقط در خدمت این ملودی‌ها باشم تا شنونده بدون مزاحمت فضای حسی شعر و ملودی را به خوبی درک کند و امیدوارم در این کار موفق بوده باشم.

وی افزود: یکی از دوستان خبرنگار از من تشکر می‌کرد که چه کار با کیفیتی در این زمینه عرضه شده و از من می‌پرسد چنین کیفیتی از کجا آمده است؟ من هم پاسخ دادم اولین گام این عرصه مجموعه سفارش‌دهنده چنین آثاری است که اگر به حوزه موسیقی اشراف داشته باشند قطعاً آن پروژه موسیقی به سرانجام درستی می‌رسد. بنابراین بسیار خوشحالم معاونت امور هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با اشراف کاملی که روی موسیقی داشت تمام همت خود را به کار برد تا کار با کیفیت خوبی ارائه شود. این در حالی است که متین رضوانی پور به عنوان پژوهشگر پروژه هم همراهی خوبی در کنار خوانندگان با من داشتند که همگی روح تازه‌ای را به این ملودی‌های ناب اعطا کردند و امیدوارم این پروژه قدم موثری برای زنده نگه داشتن ملودی‌های آیینی باشد. البته آن چیزی که دل من را به درد می‌آورد و دغدغه من در این سال بوده‌اند، هدایت این موسیقی‌ها به سمت موسیقی پاپ است که آنچنان در شان این موسیقی‌ها نیست. موسیقی‌هایی که هراز چندگاهی هم به سمت موسیقی بیت باکس می‌رود که واقعاً دل هنرمندان را به درد می‌آورد. این موسیقی‌ها باید به اصل خودشان بازگردند و ما باید تلاش کنیم در احیا وزنده نگه داشتن آنها کوشا باشیم.

ارزشمندی پروژه نواحی اشک چند سال بعد مشخص می‌شود

سید محسن حسینی یکی از خوانندگان آلبوم «نواحی اشک ۲» درباره حضورش در این اثر موسیقایی توضیح داد: بنده اعتقاد دارم اگر ما در کار تیمی به یکدیگر اعتماد کنیم قطعاً شاهد خروجی مناسبی خواهیم بود و به نظر من در آلبوم نواحی اشک ۲ نشان داد که کار گروهی چه قدر می‌تواند در معرفی هرچه بهتر اثر کارکرد داشته باشد. و چه خوب که ایده آلبوم نواحی اشک یک منجر به تولید پروژه دوم این اثر موسیقایی شد. این آلبوم ترکیبی از آیین‌های قدیمی و ملودی‌های ناب مرتبط با حضرت سیدالشهداست که آرمان مهربان به عنوان تنظیم کننده آن را با زبان مخاطب امروز به‌روز رسانی کرد.

وی ادامه داد: انتشار آلبوم نواحی اشک دو شاید این روزها به چشم نیاید اما قطعاً سال‌ها بعد می‌تواند به عنوان یک سرمایه هنر و مرجع موسیقایی نقش ایفا کند. من هم خوشحالم که در این اثر موسیقایی به عنوان یکی از خوانندگان حضور داشتم و توانستن در کنار دوستان سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نقش کوچکی را ایفا کنم.

آلبوم «نواحی اشک ۲» شامل ۱۰ قطعه «شده فصل عزا»، «این دل تنگم عقده‌ها دارد»، «‌ای سپرده در خرابه جان»، «ساقی لب تشنگان»، «طفلان مسلم»، «حضرت قاسم (ع)»، «حضرت علی اصغر (ع)»، «شه زاده اکبر (ع)»، «حضرت ابالفضل (ع)» و «عزیمت به شام» است. ضمن اینکه آهنگساز این آثار آرمان مهربان و خوانندگان این آلبوم متین رضوانی پور، مهدی محمدی، سید محسن حسینی و سبحان منکشف (خواننده نوجوان) هستند.

آقای مسئول لطفاً این نوشته‌ها را بخوانید

مهدی محمدی یکی دیگر از خوانندگان آلبوم نواحی اشک ۲ نیز در این برنامه اظهار کرد: امسال توفیق این را داشتم که در پروژه حضور داشته باشم و خیلی خوشحالم که کارهای به بهترین شکل اجرا شده است. اما لازم است از امیرحسین سمیعی معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تشکر کنم که در این آلبوم نهایت همکاری و تلاش را انجام داد.

متین رضوانی‌پور مدرس و پژوهشگر موسیقی نواحی ایران که در پروژه موسیقی نواحی ۲ به‌عنوان پژوهشگر حضور داشته نیز در بخش دیگری از این مراسم ضمن ارائه توضیحاتی درباره این پروژه موسیقایی بیان کرد: پژوهش‌های این کار از سال ۱۳۸۳ آغاز کردم و تلاش کردم در تمام مراکز و برخی از روستای استان‌ها حضور پژوهشی داشته باشیم. در این چارچوب چندین هزار نوحه ضبط کردم که نغمات متفاوتی هم دارند. نوحه‌هایی که پیرمردهای هشتاد ساله‌ای بودند که اگر ضبط نمی‌شد این نغمات به آن دنیا برده می‌شد. البته من با نیت نوحه کارها را شروع کردم اما در اثنای کار به گوشه‌ها و نغمات متفاوتی رو به رو شدم که دربر گیرنده اذان‌ها متفاوت، تلاوت‌های متفاوت و مناجات‌های متفاوت بودند اما خیلی متاسفم از اینکه بسیاری از هنرمندانی که چنین نغماتی را می‌خوانند از دنیا رفته‌اند.

وی افزود: متاسفانه مسئولی را ندیدم درکی از آنچه من برای انجام آن اصرار می‌کنم داشته باشد. این نغمات در حال نابودی است که فقط موفق به ضبط ۱۰ درصد آنها شدم. این نوحه‌ها دنیای بی نظیری دارند که با یکدیگر بسیار متفاوت و دربرگیرنده گستردگی فرهنگی هستند. ما در ایران بزرگترین دایره المعارف موسیقی دنیا را داریم. امیدوارم حرف من را یکی از مسئولین بخواند تا شاید حمایتی شود تا این پژوهش‌ها چه توسط من و چه عزیزان دیگر گردآوری شود. اینها نمونه‌های بی نظیر از معیارهای موسیقی ایرانی و موسیقی نواحی ایران است که امیدوارم روزی شاهد این باشیم که چنین فرهنگ عظیمی که می‌تواند تمام دنیا را مقهور شکوفایی خود کند در شکل درستی تدوین و گردآوری شود

انتقاد از مداحان سرشناسی که ملودی‌های سخیف استفاده می‌کنند

محمد سعدی یکی از مجریان پروژه موسیقایی نواحی اشک ۲ نیز در این مراسم گفت: آن چیزی که بنده سال‌های سال دغدغه داشتم و همیشه می‌دانستم نواهای قدیمی مرتبط با حضرت سیدالشهدا در سیره پیرغلامان ما وجود دارد. آثاری هستند که آنگونه که باید ثبت و ضبط نشده است. این نقیصه به هر حال وجود دارد و لازم است در این زمینه کارهای زیادی انجام شود. البته بنده افتخار داشتم که در این پروژه حضور داشته باشم. اما بر این باورم ما بسیاری کارهای ناکرده ای داریم که باید هرچه زودتر به مرحله اجرا برسد.

وی افزود: اکنون مداحان سرشناسی داریم که متاسفانه از ملودی‌های بسیار سخیفی استفاده می‌کنند که چون مخاطبان از این کارها استفاده می‌کنند صرفاً شور کاذبی ایجاد می‌کند که ما را به یاد موسیقی‌های متال می‌اندازد. این اتفاق بسیار ناگواری است و من بسیار خوشحالم که در پروژه مهمی چون نواحی اشک ۲ حضور دارم و امیدوارم گام کوچکی در راه اعتلای ارائه آثار درست موسیقیی در حوزه ایام سوگواری محرم و صفر باشیم.

نوحا رحیمی شاعر و یکی دیگر از مجریان پروژه نواحی اشک ۲ نیز در این برنامه اظهار کرد: زمانی که به من پیشنهاد حضور در این پروژه را دادند بسیار خوشحال شدم و امیدوارم چنین کارهایی مرتب تکرار شوند. این روزها اتفاق بدی در حوزه موسیقی محرم افتاده و کسانی که تسلط کافی روی خوانش آثار مذهبی ندارند دست به تولید کارهایی می‌زنند که اصلاً زیبنده فضای موجود نیست در این راه لازم است چنین کارهایی معرفی بهتری شوند تا خوانندگان مطرح‌تر نیز در این راه حضور پیدا کنند.

بزرگ‌ترین نوحه خوانان ما بهترین خوانندگان زمان خود بودند

امیرحسین سمیعی معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز در بخش پایانی مراسم ضمن ابراز خرسندی از تولید چنین پروژه‌ای و گرامیداشت اربعین حسینی بیان کرد: به لطف حضرت سیدالشهدا و حمایت هنرمندان سفره نواحی اشک گسترده‌تر شد و جلوه‌ای پیشروتر از این پروژه را به مخاطب نشان داد. آلبومی که رونمایی می‌شود فقط بخشی از پروژه‌های موسیقایی ما در حوزه محرم است. البته جا داشت که ما مجموعه‌های منسجم‌تری در حوزه اربعین و ایام سوگواری محرم در نظر بگیریم اما هرچه هست اقدامی ارزشمند از طرف همکاران بنده در این حوزه است که می‌دانم می‌تواند دربرگیرنده اتفاقات خوبی باشد.

وی افزود: فاصله گرفتن از نگاه هنرمندانه معضل اساسی آثار موسیقایی مرتبط با محرم است و بسیار مفتخریم که به واسطه همراهی هنرمندان تلاش شده این فاصله کمتر شود. ما باید به خاطر بیاوریم که بزرگترین نوحه خوانان ما خوانندگان بزرگ زمانه خود بودند و این نظام یکپارچگی هنر عاشورایی ما با هنر آواز خوانی داشت متاسفانه از تیررس مصون نمانده و موسیقی آیینی ما را در برگرفته است در این راه پروژه‌هایی که از سال ۱۳۹۹ در اتاق فکری تدوین شد به نوعی حمایت از هنر و عنصر نکاه هنرمندانه در هنر عاشورایی است. شاید به خاطر سهل انگاری که در این حوزه داشتیم باعث شده که بیشتر تحت تاثیر ضدفرهنگ ها قرار بگیریم.

معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تصریح کرد: حضور هنرمندان شاخص در پروژه‌های موسیقایی به نوعی ورود ما به اتمسفر هنر است که با مسئولیت پذیری و نگاه درست به هنر آیینی شرایطی را فراهم سازیم که تمام آیین‌ها و مناسک ما از هنر خالی نباشند. این نوع نگاه در پروژه‌های کاتبان سوگ و نواحی اشک در قالب یک پروسه همزمان وجود داشت و امیدوارم بتواند استمرار داشته باشد.

این پروژه موسیقایی به صورت صوتی و کلیپ در روزهای اول تا دهم محرم به صورت مجازی و عمومی منتشر شد.