میانبر‌های گریز از تله درآمد متوسط و رسیدن به جهش اقتصادی

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، روح الله کهن هوش نژاد به عنوان مهمان جلسه نشست شورای گروه‌های علمی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده نگری مطالعه خود را با عنوان "هنر جهش اقتصادی و میانبر‌های توسعه" ارائه نمود.
کهن، دانش آموخته رشته اقتصاد از دانشگاه امام صادق (ع) در ابتدای این نشست ضمن تعریف کلمه جهش گفت: عدم تقلید از کشور‌های پیشرو و استفاده از راه‌های میانبر از ویژگی‌های اصلی جهش به شمار می‌رود.
وی ضمن بررسی نظریات مختلف در خصوص راه‌های رسیدن به رشد اقتصادی ادامه داد: کشور‌هایی که رشد پایین داشتند با استفاده از مدل‌هایی توانستند با نهاد سازی‌های درست به رشد‌های اقتصادی بالایی دست پیدا کنند. با این وجود اگر کشوری بتواند از تله درآمد متوسط عبور کند، جهش در عرصه اقتصادی را می‌تواند تجربه کند.
این پژوهشگر ضمن بیان نگاه خود در خصوص نو آوری ادامه داد: در این بین نو آوری می‌تواند کشور‌ها را از تله درآمد متوسط رها کند. در بحث نو آوری، صنعت و دانشگاه دو مقوله اصلی به شمار می‌روند. در کشور‌های کمتر توسعه یافته، دانشگاه در برج آج می‌نشیند و منتظر است تا صنعت به دنبال آن بیاید مثال این کشور‌ها را می‌توان در آمریکای لاتین جست و جو کرد. اما نقطه مقابل، کشور‌های جنوب شرق آسیا هستند که دانشگاه ابزار صنعت می‌شود.
کهن افزود: در واقع ایجاد نظام ملی نوآوری لازمه شکل گیری یک رابطه صحیح بین دانشگاه و صنعت است. این نظام باید فاصله شناختی صنعت و دانشگاه را درست کند و از شکست سیستم فرار کند. در واقع جهش اقتصادی به معنای تحقق یک نظام درست نوآوری است که بتواند در افق طولانی مدت کار کند.
این دانش آموخته اقتصاد با بیان مثال‌های مختلف در خصوص ساز و کار نظام ملی نوآوری در کشور‌های مختلف بر اهمیت شکل گیری این مدل تاکید کرد و گفت: کشور‌ها به منظور عبور از تله درآمد متوسط باید به سمت ایجاد ساز و کار نظام نوآوری گام بردارند و این امر منجر به تحقق جهش در کشور‌ها خواهد شد.
وی در خصوص توضیح شکست بازار در اصل تحقیق و توسعه خاطر نشان کرد: دو نوع شکست از نوع قابلیت و اندازه همواره می‌تواند رهزن توسعه باشد شاید برخی از شرکت‌ها اصلا قابلیت تحقیق و توسعه را نداشته باشند لذا باید مراقب بود که دچار شکست از نوع قابلیت نشویم.
دکتر کهن افزود: بنگاه‌های کوچک لزوما رابطه‌ای با رشد اقتصادی ندارند. حال آنکه شرکت‌های بزرگ تاثیر مستقیم بر رشد اقتصادی دارند، استقلال فناورانه مزیت اصلی است که می‌بایست مورد توجه قرار گیرد؛ لذا با تقلید امکان جهش وجود ندارد. برای رسیدن به جهش نیازمند خلق یک مسیر جدید هستیم.
وی در خصوص راه‌های میانبر در خصوص دستیابی جهش گفت: میانبر اول عدم درگیر شدن در یک نظام سفت و سخت مالکیت معنوی است و همچنین میانبر دوم حرکت به سمت فناوری‌ها با چرخه عمر کوتاه است و سپس حرکت به سمت فناوری‌های با عمر طولانی است.
وی در ادامه راه‌های میانبر دیگری را بیان کرد و گفت: میانبر سوم حرکت نکردن به سمت ایجاد کل زنجیره ارزش به طور کامل است.
در ادامه این نشست کارشناسان مرکز ضمن بررسی ارائه انجام شده و طرح سوالات خود بر اصل غیرنهاد گرایی بودن این ارائه تاکیدکردند و به تبادل نظر در خصوص این ارائه پرداختند.