همه قهرمانان دفاع مقدس/ زندگی «شبنم حیرانی» روایت می شود

قسمت اول برنامه ترکیبی «جان‌وتَن» به کارگردانی مهدی فراهانی‌صدر و تهیه‌کنندگی مهدی مستوفی که محصول مرکز مستند سوره و مرکز فرهنگی و رسانه‌ای نهضت است، قصه زندگی «شبنم حیرانی» را روایت کرد؛ معلمی که در زمان دفاع مقدس در پناهگاه پارک شیرین کرمانشاه با واقعه‌ای هولناک روبه‌رو می‌شود.

پخش این قسمت بهانه‌ای شد تا با شبنم حیرانی به گفتگو بنشینیم که در ادامه می‌خوانید.

وی در ابتدا با بیان اینکه پس از شهادت برادرش در آبان ماه سال ۵۸ و شروع جنگ تحمیلی از محل زندگی‌شان یعنی شهر اسلام‌آباد به شهر کرمانشاه کوچ کردند، گفت: کرمانشاه دائما زیر بمباران دشمن بود و ما مرتب به روستاهای اطراف کوچ می‌کردیم در حقیقت وضعیت سفید وجود نداشت و دائما وضعیت زرد و قرمز اعلام می‌شد.

این معلم ادامه داد: به دلیل شرایط جنگ دائما محل زندگی‌مان را تغییر می‌دادیم حتی اگر در روستا جایی برای زندگی پیدا نمی‌کردیم به مرغداری می‌رفتیم و در آنجا روزگار می‌گذراندیم. زمانی که پناهگاه پارک شیرین ساخته شد، همراه با ۸۰۰ نفر دیگر آنجا ساکن شدیم. نزدیک پناهگاه زیاد بمباران شد اما روزی خود پناهگاه را زدند که باعث تخریب آن شد و من مادر، پدر و برادر کوچکترم را از دست دادم.

حیرانی با اشاره به اینکه با وجود اتفاقاتی که به چشم دیده اما پس از جنگ تلاش کرد که درس بخواند و کار کند، عنوان کرد: تلاش کردم در جامعه فعال باشم برای همین درس خواندم و معلم شدم.

وی با بیان اینکه قصه‌ای که در برنامه «جان‌وتَن» برای مخاطبان تعریف کرده، در کتاب «پناهگاه بی‌پناه» آمده و برای اولین بار در تلویزیون بازگو شده است، مطرح کرد: این کتاب به قلم مهناز فتاحی خاطرات بازماندگان بمباران پناهگاه پارک شیرین کرمانشاه است. من زمانی که این کتاب را خواندم، متوجه شدم تنها بازمانده این اتفاق نبودم و برخی بازماندگان صدمه و آسیب‌هایی بیشتر از من دیدند. از نظر من امکان ساخت اثر سینمایی یا تلویزیونی از این اتفاق نیز وجود دارد.

این معلم با اشاره به اینکه بازگو کردن خاطرات دفاع مقدس از زبان مردم عادی بعضا تاثیرات بیشتری روی مخاطبان دارد، عنوان کرد: قهرمانان دفاع مقدس فقط افراد شناخته شده و فرماندهان جنگی نیستند بلکه کسانی که شهر را خالی نکردند و مقاومت کردند تا دشمن وارد خاک ایران نشود، قهرمان محسوب می‌شوند.

حیرانی افزود: فرزندان شهیدی در جامعه ما وجود دارند که در شرایط نامساعد زندگی می‌کنند و به راحتی می‌توان به آن‌ها پرداخت و درباره زندگی‌شان صحبت کرد. شاید صحبت از زندگی این افراد دیدگاه مردم را نسبت به اینکه همه فرزندان شهید از مقام پدران خود استفاده کردند و به جایی رسیدند، تغییر کند.

وی درباره تجربه حضور در برنامه «جان‌وتَن» گفت: زمانی که بچه‌ها کتاب آمادگی دفاعی را در مدرسه می‌خوانند، شاید با خود فکر کنند در تعریف فرماندهان جنگ بزرگنمایی اتفاق افتاده است اما من فکر می‌کنم ساخت این برنامه‌ها به نسل جدید کمک می‌کند تا با مفهوم جنگ و شهادت بیشتر آشنا شوند. بسیاری از مردم هنوز با عوارض جنگ و اینکه ممکن است بسیاری از خانواده‌ها حتی با صدای رعد و برق نیز بدنشان به لرزه بیفتد، آشنا نیستند.

این معلم ادامه داد: متاسفانه هر زمان که از جنگ صحبت به میان می‌آید، تنها درباره چند شهید شاخص روایت‌هایی مطرح می‌شود و تنها بحث جنوب به میان می‌آید. حتی نام کردستان که به میان می‌آید عده‌ای مردمانی شمشیر به دست را تصور می‌کنند که به دنبال کشتن دیگران هستند در حالی که اینگونه نیست. جنگ فقط برای یک گروه سردار و در منطقه‌ای خاص مثل جنوب نبوده است. نکته دیگر اینکه نسبت به خانواده‌های شهید یک گاردی وجود دارد که اگر قصه‌هایشان به گوش مردم برسد، نظر افراد تغییر می‌کند.

حیرانی در پایان خاطرنشان کرد: من جسارتی که برنامه ترکیبی «جان‌وتَن» برای روایت زندگی افراد ناشناخته‌ای به خرج داده و در حقیقت ریسک کرده و از اینکه برنامه‌اش مورد استقبال قرار نگیرد، نترسیده است، ستایش می‌کنم و آن را شایسته تقدیر می‌دانم.

۵۵۵۵