سناریوسازی رسانه‌های حکومتی برای معترضان

خیزش مردمی که در واکنش به قتل حکومتی مهسا امینی از ۲۶ شهریور آغاز شد، شامگاه دوم مهر برای هشتمین شب پیاپی ادامه یافت.

حکومت با هدف جلوگیری از اطلاع‌رسانی، شبکه اینترنت را مختل کرده است. خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، قطع کامل اینترنت در اشنویه، واقع در استان آذربایجان غربی، که شامگاه یکم مهر خبرهای تأیید نشده‌ای مبنی بر خروج نیروهای امنیتی از آنجا منتشر شد، را تأیید کرد و نوشت «اینترنت اشنویه هم‌اکنون قطع است.»

در دیگر شهرها نیز از آغاز اعتراضات دسترسی کاربران به اینترنت محدود شده است و به همین دلیل ویدئو و تصاویر کمتری از اعتراضات مردمی در مناطق مختلف ایران مخابره می‌شود.

حکومت برای سومین روز پیاپی همراهانش را به تجمع فراخوانده است. دو تجمع پیشین طرفداران حکومت کم‌شمار بود. یکشنبه سوم مهر، همزمان با مراسم سوگواری مذهبی در بسیاری از شهرهای ایران، قرار است طرفداران حکومت تجمع کنند.

در دو تجمع پیشین، خطیبان جمعه و برخی نمایندگان مجلس، معترضان را «اغتشاش‌گر»، واژه‌ای که جمهوری اسلامی برای معترضان استفاده می‌کند، خواندند و خواستار برخورد با آنها شدند.

زمینه‌چینی برای توجیه کشتار

همزمان با تداوم اعتراض گسترده در سراسر ایران، مسئولان حکومتی و رسانه‌های وابسته به حکومت، معترضان را «اغتشاشگر» و «تخریبگر اموال عمومی» خواندند و وزیر کشور قتل معترضان را به آنچه که «گروهک‌های مخالف نظام» خواند، نسبت داد.

احمد وحیدی، شامگاه جمعه یکم مهر در شبکه دو تلویزیون جمهوری اسلامی بدون اینکه شمار کشته شدگان را اعلام کند، تأیید کرد در جریان اعتراضات چند تن کشته شده‌اند. او اما ادعا کرد «به نیروهای انتظامی ابلاغ شده بود، کسی همراه خودش سلاح نبرد و تیراندازی توسط نیروی انتظامی گزارش نشده است».

وحیدی همچنین مدعی شد که «مردم عادی یا اغتشاش‌گران»، واژه‌ای که جمهوری اسلامی برای توصیف معترضان به کار می‌برد، و «گروهک‌های غرب و شمال غرب» که به احزاب کرد اشاره دارد، «مردم عادی» و «ماموران پلیس و نیروهای امنیتی» را «کشته و در آنجا [محل اعتراض‌ها] رها کرده‌اند».

رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم به خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، گفت: «ردپای حزب کوموله» در اعتراضات اخیر دیده می‌شود.

جمهوری اسلامی تا به حال چند مرتبه اعتراضات در کردستان را به احزاب کردی مستقر در اقلیم کردستان نسبت داده است و در روز گذشته به مناطقی از اقلیم کردستان را توپ‌باران کرد. کومله و دیگر احزاب کردستانی در بیانیه‌های جداگانه و مشترک ادعای جمهوری اسلامی را «غیرواقعی» که با هدف «پرونده‌سازی و سرکوب شدید» معترضان مطرح می‌شود، خواندند.

خبرسازی «فارس» و «همشهری»

همسو با سخنان وزیر کشور، خبرگزاری فارس و سایت روزنامه همشهری که به سپاه پاسداران و شهرداری تهران وابسته هستند، در گزارش‌های جداگانه معترضان را «اغتشاش‌گرانی» خواند که «اموال عمومی» را «تخریب» یا «سرقت» کرده‌اند.

فارس در پیوند با رویدادهای شامگاه جمعه در اشنویه ادعا کرد «دو بانک و یک فروشگاه زنجیره‌ای» به آتش کشده است و برخی از «اغتشاش‌گران به سلاح های سرد و گرم مجهز بودند».

این رسانه وابسته به سپاه پاسداران همچنین مدعی شد معترضان در ارومیه «یک پایگاه بسیج را در یک مسجد به آتش کشیده‌اند.»

علیرضا قیطاسی، دبیر شورای هماهنگی بانک‌های دولتی ایران هم در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس مدعی شد معترضان ۱۱ شعبه بانکی را آتش زده‌اند و از دو بانک «سرقت کردند».

به گفته او از آغاز خیزش شهریور ماه معترضان «شیشه ۲۴۰ شعبه بانکی را شکستند، دستگاه‌های خودپرداز ۲۱۹ شعبه بانکی را تخریب کردند و ۱۳۴ دوربین نصب شده در بیرون بانک‌ها را از بین بردند».

«همشهری آنلاین» هم با انتشار چند ویدئو مدعی شد در رشت «پنج زن به صورت برهنه در خیابان حاضر شده بودند». ارگان شهرداری تهران در ادامه نوشت: «این افراد توسط ماموران پلیس متوقف شده و اطراف آنها را احاطه کرده‌اند تا در انظار عمومی رویت نشوند.».

این رسانه که هزینه آن از بودجه شهرداری تهران تأمین می‌شود، در یک ویدئو دیگر مدعی شد معترضان به «یک خانم محجبه حمله کرده و چادر از سرش کشیده‌اند». پیش از این برخی از شاهدان عینی گفته بودند که کشیدن چادر از سر زنان محجبه یکی از ابزارهای نیروهای امنیتی لباس شخصی برای تحریک نیروهای مذهبی غیرحکومتی علیه معترضان است.

خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) نیز در یک گزارش تصویری ادعا کرد از معترضان بازداشت شده در رشت «سلاح سرد و گرم»، «کوکتل ملوتوف» و «چاشنی‌های انفجاری» کشف شده است.

ارگان رسمی دولت جمهوری اسلامی همچنین به نقل از عباس ذاکریان فرماندار قم، نوشت در جریان چند روز اعتراضات «تقریبا پنج میلیارد تومان خسارت به اموال عمومی وارد شده است». این مقام دولتی گفت که از این افراد دستگیر شده و تحت تعقیب قضایی قرار گرفته‌اند.

در دیگر شهرها نیز مقام های دولتی و قضایی معترضان را «اغتشاش‌گر» و «فریب خورده» خواندند که با تحریک در شبکه‌های اجتماعی به خیابان آمدند و آن‌ها را به برخورد قضایی شدید تهدید کردند.

بنا بر گزارش نهادهای ناظر بر وضعیت حقوق بشر و نهادهای صنفی دانشجویان و کارگران، از زمان آغاز اعتراضات ده‌ها تن در شهرهای مختلف بازداشت شده‌اند و اطلاعی از وضعیت آن‌ها در دسترس نیست.

اعتراضات مردمی به قتل حکومتی مهسا امنیتی که در جریان بازداشت به دست پلیس گشت ارشاد، به کما رفت و پس از چهار روز در بیمارستان کسری تهران جان باخت، از شنبه ۲۶ شهریور در کردستان آغاز شد و به فاصله کوتاهی به سراسر ایران سرایت کرد.