چرا مردم در عکس‌های قدیمی لبخند نمی‌زدند؟ / شنای صدام حسین در دجله به یاد کودتای نافرجام! / جنگ زمستان؛ نبرد نابرابر فنلاند علیه شوروی / تراژدی نمایش هوایی فارن‌بورو / ژاپن پس از جنگ جهانی دوم چگونه بود؟

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیو‌ها عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

 

چرا مردم در عکس‌های قدیمی لبخند نمی‌زدند؟

ویژگی مشترک بسیاری از عکس‌های قدیمی قرن نوزدهم و بیستم قیافه بسیار جدی مردم در آن تصاویر است. این تصاویر اغلب پرتره افرادی است که خیلی جدی و رسمی نشسته یا ایستاده‌اند و حتی در شادترین رویدادها، مانند عروسی از لبخند خبری نیست. در این ویدیو با دلایل فنی و فرهنگی که باعث بروز این مساله شده است بیشتر آشنا شوید.

 

شنای صدام حسین در دجله به یاد کودتای نافرجام!

تکریت شهری آرام و غبارآلود در شمال غربی عراق و بر کناره دجله در دامنه جنوبی کوه پایه‌های کردستان مستقر است. تکریت هیچ ندارد، مگر صلاح الدین ایوبی که در این شهر به دنیا آمده است. سردار گمنام و کرد تباری که سلطان مصر شد و بیت المقدس، قبله اول مسلمانان را از دست مسیحیان رهایی داد. صدام حسین در کنار دجله زندگی کرده بود و یکی از تصاویر برجای مانده از او، شنا کردنش در رود دجله در شصت سالگی است. او یک بار قبل از این تصاویر و در سال ۱۹۹۵ نیز شنا کرده بود که رسانه‌های غربی گزارش کردند، آن شنا توسط بدل صدام انجام شده است. دیکتاتور سابق عراق که همچون دیگر دیکتاتور‌های تاریخی به دنبال چنین روش‌هایی برای قدرتمند نشان دادنِ خود بود، پس از سه بار شنا عرض ۱۰۰ متری این رودخانه، با رسانه‌های حکومتی حاضر صحبت کرد تا بحث بدل بودنش، دوباره مطرح نشود. این شنا مقدمه مسابقه‌ای بود که در زمان صدام و به مناسبت شنای صدام در دجله برای فرار پس از ترور ناکام عبدالکریم قاسم نخست وزیر وقت در سال ۱۹۵۹ ترتیب داده شده بود. رئیس کمیته ملی المپیک عراق، عدی صدام حسین پسر صدام حسین بود. این تصاویر را در تابناک می‌بینید.

 

جنگ زمستان؛ نبرد نابرابر فنلاند علیه شوروی

فنلاند در زمان جنگ جهانی اول از امپراتوری تزاری روسیه جدا شده و کشوری مستقل بود، اما شوروی با این ادعا که می‌خواهد امنیت لنینگراد را حفظ کند، به فنلاند پیشنهاد داد که در ازای زمین‌های دیگری در شمال از مرز‌های خود در جنوب عقب‌نشینی کند. با رد این پیشنهاد توسط فنلاند شوروی در ۳۰ نوامبر ۱۹۳۹ بدون اعلان جنگ به این کشور کوچک و تنها چند ماه بعد از آغاز جنگ جهانی حمله کرد. هزینه‌های این جنگ که تنها سه ماه و نیم به طول انجامید و در ۱۳ مارس ۱۹۴۰ پایان یافت، برای شووری بسیار سنگین بود، علیرغم نیروی نظامی بسیار مجهز و عدم توازن قوا، به دلیل نا آشنایی با محیط و فقدان مدیریت خوب در ارتش شوروی، فنلاند موفق شد، حمله شوروی را پس بزند و نهایتا با این کشور پیمان صلح امضا کرد. از عوامل پیروزی فنلاندی‌ها، خط دفاعی مانرهایم به طول ۱۴۰ کیلومتر بود که به افتخار فرمانده فنلاندی به همین نام، مشهور شد. بعد از استقلال فنلاند پس از انقلاب اکتبر، هرچند روسیه بلشویک این استقلال را به رسمیت شناخت، فنلاندی‌ها که به روسیه اعتماد نداشتند این خط دفاعی را برای دفاع از حمله احتمالی روسیه تکمیل ساختند. این خط دفاعی در دو فاز بین ۱۹۲۰-۱۹۲۴ و ۱۹۳۲-۱۹۳۹ ساخته شده و در زمان حمله شوروی هنوز کامل نشده بود. بعد‌ها هیتلر که ضعف شوروی را در این جنگ دیده بود، به متحد سابق خود شوروی حمله و از تجربیات این جنگ نهایت استفاده را علیه روس‌ها کرد.

 

تراژدی نمایش هوایی فارن‌بورو

در جریان نمایش هوایی فارن برو در سال ۱۹۵۲ یک هواپیمای دی هاویلند ۱۱۰ در اثر نقص فنی سقوط کرد و ۲۰ تماشاچی و خلبان آن جان دری کشته شدند. این هواپیما که نسخه اولیه بود بعد‌ها با رفع نواقص تبدیل به دی هاویلند سی ویکسن شد که تا سال ۱۹۷۲ قسمتی از ناوگان هوایی بریتانیا بود.

 

ژاپن پس از جنگ جهانی دوم چگونه بود؟

گزارشی خبری از شرایط ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم که تلاش مردم برای بازسازی کشور ویران پس از جنگ را نشان می‌دهد؛ همینطور دادگاه جنایات جنگی و وضعیت تعامل مردم ژاپن با نیروهای اشغال‌گر. این فیلم را با زیرنویس فارسی در «تابناک» می‌بینید.