جای خالی خلاقیت در صنعت مد و لباس با تقلید پر شد

طراحی لباس، یکی از موضوعاتی است که طرفداران خاص خود را پیدا کرده است و بدنبال آن، هر ساله نمایشگاه و رویدادهای متفاوتی در این حوزه برگزار می شود. اما این بدان معنا نیست که دارای مشکلات نیست چراکه نبود خلاقیت و طرح های جدید، کپی کاری، مشکلات اقتصادی و سرمایه گذاری و... صنعت مد و لباس را با مشکلاتی روبرو کرده است.

بنفشه مقدم، عضو هیأت علمی گروه طراحی پارچه و لباس دانشگاه هنر تهران، درمورد نبود تنوع طراحی های لباس در بازار و نمایشگاه های لباس بیان کرد: عوامل بسیاری می‌توانند روی نبود تنوع طراحی در طراحی لباس های موجود در بازار و نمایشگاه‌ها تأثیرگذار باشند. اما آن چه که به صورت عام در نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های عمومی دیده می‌شود، این است که برخی از افراد فکر می‌کنند اگر پارچه‌های رنگی را از جا‌های مختلف لباس برش بزنند و جا به جا کنند طراحی و خلاقیت به خرج داده اند.

مقدم گفت: ممکن است در چنین مواقعی، طراح، جای درستی را برای پارچه انتخاب نکرده باشد و یا اصلاً طرح پارچه مناسب آن طراحی نباشد. از اینرو، در طراحی پارچه مورداستفاده برای لباس باید دقت شود تا جایی که  فرد بداند آیا از پارچه‌های آماده در بازار استفاده شده است یا برای طرح مربوطه، پارچه خاصی درنظر گرفته شده است؟

این عضو هیأت علمی دانشگاه هنر تهران با ذکر مثالی ادامه داد: به طور مثال؛ اگر تولیدکننده از طراح خواسته است که برای او طراحی کند، طراح باید به این موضوع توجه کند که طراحی پارچه هم مستلزم یک سری اصول است که حتماً باید رعایت شود و در این میان، اگر رعایت نشود بدون شک، روی ظاهر اثر نتیجه معکوسی می‌گذارد.

مقدم با اشاره به وجود طرح های تکراری موجود در بازار افزود: در بازار، طرح‌های تکراری لباس وجود دارد؛ به طوری که می‌بینیم تولیدکنندگان به طرح‌های یکدیگر نگاه می‌کنند و همین باعث می شود که کپی در کار‌ها وجود دارد و علت آن هم این است که آن ها فکر می‌کنند از چنین طرح هایی، استقبال زیادی می‌شود و با استفاده از آن ها، فروش زیادی خواهند داشت و به همین دلیل، آن‌ها به فکر استفاده از این طرح‌های تکراری می‌افتند؛ به طوری که اگر طرح و مدلی هم در کشور‌های اطراف به ویژه ترکیه، مد شود، آن ها سعی می‌کنند شبیه آن‌ طرح ها را داشته باشند و آثاری مشابه تولید کنند.

این عضو هیأت علمی دانشگاه گفت:ممکن است طراحان کشور، ایده‌های بهتری داشته باشند، ولی به خاطر این که طرح‌ها و آثار صنعت مد و لباس کشورهایی چون ترکیه و...فروش خوبی داشته اند، تولیدکنندگان داخلی هم حاضر نیستند ریسک کرده و برای ایده جدید طراح، سرمایه گذاری کنند و این موضوع، یکی از مسائلی است که باعث می‌شود تا شاهد طرح‌های تکراری در لباس‌های موجود در بازار باشیم و در حقیقت، نبود سرمایه گذاری باعث این معضل شده است و تا حدودی هم تولیدکننده حق دارد چراکه اگر سرمایه اش ازدست برود متضرر می‌شود.

مقدم ادامه داد: در برخی از موارد دانشجویی و... می‌بینیم که دوخت لباس تمیز انجام نشده است و بدنبال آن، وقتی به دانشجویان می‌گوییم که درز لباس باید دوخته شود یا لباسی به آستر نیاز دارد آن‌ها مقاومت می‌کنند. زیرا بر این تصور هستند که یا سرعت عملشان پایین می‌آید و یا این که ظاهر بیرونی اثر مهم‌تر از ظاهر درونی اش است، در حالی که موارد زیادی در این خصوص تأثیرگذار هستند.

این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران افزود:افراد فعال در حوزه مد و لباس باید بدانند وقتی که اثری، ممتاز تشخیص داده می‌شود از درون و بیرون مورد بررسی قرار می‌گیرد و به همین دلیل، قرار گرفتن طرح پارچه در قسمت مناسب کار نیز مهم است چراکه باعث هماهنگی کلی می‌شود.

او تأکید کرد: اگر بخواهیم کلکسیون هماهنگی را طراحی کنیم به دو صورت است: یا موضوعی از طرف سفارش دهنده پیشنهاد می‌شود یا طراح به صورت مستقل، کلکسیون خود را به معرض نمایش می‌گذارد و به همین منظور، سوژه موردنظر خود را انتخاب می‌کند و یا در حقیقت، به صورت آزاد، هر یک از آثار خود را با فضایی متفاوت ارائه می‌دهد.

او گفت: به طور مثال؛ دانشجویانی که پایان نامه دارند، اگر بخواهند به صورت مجموعه کار کنند. تعدادی پارچه یا مانتو بر اساس نقاشی‌های دوره قاجار، داستان‌های شاهنامه و... طراحی می‌کنند که طبیعتاً باید هماهنگی در فرم کلی و ارتباط آن با موضوع و پالت رنگی انتخاب شده، نقش‌ها و... را با یکدیگر درنظر بگیرند تا هماهنگی میان آن ها وجود داشته باشد. این در حالی است که اگر سوژه آن‌ها آزاد باشد، می‌توانند بر اساس آن چه که موردنظرشان است به طراحی بپردازند. یعنی برای انتخاب پالت رنگی، برش، نقش و... آزاد هستند.

مقدم با اشاره به تنوع رنگی در لباس های موجود در بازار افزود: تنوع رنگی در مانتو‌های غیر یونیفرمی بسیار بیشتر است. ولی برای افراد میانسال به بالا با فرم اندامی خاص، شاهد رنگ‌های تیره تری هستیم که به خاطر تجربه تولیدکننده است چراکه فکر می‌کند در این صورت، فروش‌بیشتری دارد. البته در این میان، سلیقه‌های متفاوت و تا حدی شخصی هم وجود دارد که ممکن است خانم‌های با سن بالا یا با فرم اندامی بزرگ تر، اصلاً دوست نداشته باشند از لباس‌های تیره استفاده کنند و در این شرایط، لباس آن‌ها باید با تمهیدات لازم طراحی و تولید شود. اما به طور کلی، در حال حاضر، تنوع رنگی زیادی در بازار وجود دارد.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها