تصاویر نادر از لورنس عربستان / مسابقه جنجالی تیم ملی فوتبال آلمان و انگلستان پیش از جنگ جهانی دوم / تصاویر نادر از آیت الله طالقانی / امضای آتش‌بس دو کره / در اجلاس سران در ژنو چه گذشت؟

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

 

تصاویر نادر از لورنس عربستان

«توماس ادوارد لورنس / Thomas Edward Lawrence» باستان‌شناس، افسر نظامی، دیپلمات و نویسنده بریتانیایی بود. او طی جنگ جهانی اول به عنوان رایزن نظامی انگلستان بین رهبران عرب حجاز کار می‌کرد. حجاز در آن زمان تحت تسلط ترک‌های عثمانی بود. لورنس در عربستان فرهنگ اعراب را مطالعه می‌کرد و نه تنها زبان عربی را به خوبی فراگرفته، بلکه لهجه‌های قبایل مختلف را هم آموخته بود. او از پوشیدن لباس عربی و زندگی مثل مردان قبایل بیابانی احساس غرور می‌کرد و به همین دلیل، لقب لورنس عربستان به او داده شد. او با سازماندهی و هدایت شورش اعراب علیه ترک‌های عثمانی؛ نقش مهم در جنگ جهانی دوم و استقلال کشورهای عرب ایفا کرد؛ اما با مخالفت متفقین برای تحقق رویای او برای ایجاد یک امپراتوری عرب آزرده در کلبه‌ای کوچک بازنشسته و نهایتا بعد از سال‌ها ماجراجویی در خطرناک‌ترین شرایط صحرا و جنگ در اثر تصادف موتورسیکلت کشته شد.

 

در اجلاس سران در ژنو چه گذشت؟

در دوران جنگ سرد برای اجتناب از جنگی ویرانگر، سران چهار قدرت برتر آن زمان ـ  که شوروی، آمریکا، بریتانیا و فرانسه بودند ـ در ۱۷ و ۱۸ جولای ۱۹۵۵ در ژنو گرد هم آمدند تا برای خواسته مشترک خود ـ که صلح جهانی بود ـ جلسه‌ای برگزار کنند؛ هرچند موضوعات مختلفی از جمله مذاکرات تسلیحاتی، موانع معاملات، دیپلماسی و سلاح‌های هسته‌ای در این مذاکرات بررسی شد، نهایتا هدف اصلی آن افزایش امنیت جهانی بود. در زمان برگزاری این کنفرانس، تنش‌های بین‌المللی در اوج خود بود و این باعث شد که سران کشور‌های قدرتمند به این نتیجه برسند که فکر خوبی است، برای هدف مشترک صلح در ژنو دیدار کنند. هرچند با پیوستن آلمان غربی به ناتو امید یک آلمان بی‌طرف متحد را از بین برد و درخواست شوروی برای از میان برداشتن پیمان ناتو و پیمان ورشو و ایجاد یک سیستم امنیت همگانی رد شد، با این حال این کنفرانس آغاز دوره خوشبینی در جنگ سرد شد.

 

مسابقه جنجالی تیم ملی فوتبال آلمان و انگلستان پیش از جنگ جهانی دوم

در جریان مسابقه‌ای دوستانه بین تیم فوتبال آلمان و انگلستان پیش از آغاز جنگ جهانی دوم به دستور وزارت امور خارجه انگلستان، فوتبالیست‌ها در هنگام پخش سرود ملی آلمان سلام نازی دادند که اقدامی بود در راستای سعی و تلاش ساده لوحانه دولت وقت بریتانیا برای برقراری صلح با آلمان سرکش؛ هرچند انگلیس در این بازی دوستانه پیروزی قاطعی به دست آورد به نظر می‌رسد که تاثیر پروپاگاندای این بازی برای هیتلر مهم‌تر از پیروزی آن بوده است.

 

امضای آتش‌بس دو کره

کره تا آخرین روز‌های جنگ جهانی دوم توسط امپراتوری ژاپن اشغال شده بود؛ اما شوروی پس از توافق با آمریکا به ژاپن اعلام جنگ داد و از شمال تا مدار ۳۸ درجه را تصرف و از طرفی آمریکایی‌ها از جنوب تا مدار ۳۸ درجه را آزاد کردند. در نتیجه جنگ سرد بین این دو کشور، کره به دو منطقه شمالی و جنوبی از مدار ۳۸ درجه شمالی تقسیم شد. هر دو منطقه دولت مستقل داشت و هر دو مدعی حکومت بر تمام کره بودند. کره شمالی که در آن زمان توان نظامی بیشتری داشت، با پشتیبانی چین و شوروی به کره جنوبی حمله کرد و در نتیجه قطعنامه سازمان ملل ـ که در جلسه آن شوروی به نشانه اعتراض حضور نداشت تا آن را وتو کند ـ  این اقدام را تهاجم کره شمالی شناخت و دستور حمایت از کره جنوبی را داد که منجر به کمک ۲۱ کشور به کره جنوبی شد. ۸۸ درصد این نیرو‌ها را آمریکا تامین می‌کرد. در این جنگ خونین که بیش از سه سال به طول انجامید، تخمین زده می‌شود که ۲.۵ میلیون غیرنظامی کشته و زخمی شدند.

 

تصاویر نادر از آیت الله طالقانی

پس از بدرود حیات آیت الله طالقانی در سال ۱۳۵۸ یک مستند درباره این روحانی مبارز پخش شد. این مستند که حاوی تصاویری نادر است، در «تابناک» تماشا می‌کنید.

 

مراسم خاکسپاری پتر اول صربستان

پتر اول که به پتر آزادی‌بخش کبیر نیز معروف است، یکی از حکمرانان موفق و اثرگذار صربستان و بعد‌ها پادشاهی تازه تاسیس یوگسلاوی بود. دروان حکومت او مصادف بود با جنگ‌های بالکان و موفقیت‌های بزرگ نظامی برای صربستان که در آن او فرمانده کل ارتش صربستان بود. او که در اروپای غربی تحصیل کرده بود، می‌خواست آزادی بیشتری در صربستان ایجاد کرده و حکومت سلطنت مشروطه‌ای مانند آنچه در اروپای غربی بود برقرار کند. به همین دلیل، او قانون اساسی نوینی بر اساس قانون اساسی ۱۹۸۳ بلژیک ایجاد کرد که به عنوان یکی از آزادترین قوانین از نوع خود در اروپا به شمار می‌رفت. همچنین وی به خاطر تعهدی که به دموکراسی پارلمانی داشت، به رغم برخی نفوذ‌های محافل نظامی بر سیاست نظام او به درستی عمل می‌کرد و این منجر به محبوبیت تدریجی وی بین مردم شده بود. تصاویری از مراسم خاکسپاری او را در ویدیو تابناک ببینید.