جزئیات عملیات پنجه عقاب آمریکا در ایران / سیدموسوی خلخالی و انتفاضه شعبانیه عراق / زنجیره اتفاقات پس از ترور رفیق حریری / اعدام نازی که لهجه بریتیش داشت! / بمباران ورشو توسط آلمان

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

 

 

سیدموسوی خلخالی و انتفاضه شعبانیه عراق

انتفاضه شعبانیه عراق به قیام مارس ۱۹۹۱ در عراق گفته می‌شود که در آن ۱۴ استان از ۱۸ استان عراق به دست معترضین افتاد، ولی به دلیل بی نظمی و عدم هماهنگی معترضین و سرکوب نظامی شدید و فجیع آن توسط صدام شکست خورد. در آن دوران دو شکست سنگین عراق در برابر ایران و در جنگ خلیج فارس، باعث سختی‌های معیشتی شده بود و مردم عراق، رژیم بعث را مسئول این شرایط دشوار اجتماعی و اقتصادی می‌دانستند. از طرفی نزدیکی این دو شکست سنگین نظامی باعث شده بود مردم به این نتیجه برسند که رژیم صدام آماده سرنگونی است. گفته می‌شود که یک افسر خسته از جنگ، لوله تانک را به سمت عکسی از صدام نشانه رفته و به آن شلیک کرده است و این باعث تحریک مردم و حمله آن‌ها به ساختمان حزب بعث در شهر بصره شد. مرجعیت حوزه علمیه نجف کمیته‌ای نه نفره تشکیل داد تا رهبری قیام را به عهده داشته باشد، سید محمدرضا موسوی خلخالی یکی از این نه نفر بود که پس از سرکوب قیام اعدام شد. در این برنامه که در آن دوران از شبکه بی‌بی‌سی پخش شد، شرح مختصری در مورد شخصیت این روحانی شیعه داده می‌شود و در مورد فجایع سرکوب این قیام توضیح داده می‌شود.

 

 

زنجیره اتفاقات پس از ترور رفیق حریری

رفیق بهاءالدین حریری (ابو بهاء) مشهور به رفیق حریری، سیاست‌مدار، نخست‌وزیر و فعال اقتصادی لبنانی _ سعودی بود. وی طی دو دوره بین سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۸ و از ۲۰۰۰ تا استعفایش در ۲۰ اکتبر ۲۰۰۴ نخست‌وزیر لبنان بود. او رهبری پنج کابینه در دولت لبنان را طی دوران مسئولیتش بر عهده داشت. در ۱۴ فوریه ۲۰۰۵ بر اثر انفجار بر سر راه کاروان موتوری‌اش در بیروت به قتل رسید. حزب‌الله با استناد به تصاویر ویدئویی از تحرکات هوایی اسراییل بر فراز بیروت در مسیر حرکت رفیق حریری و نیز حضور «غسان الجد» یک روز قبل از ترور در محل جنایت، تاکنون اسرائیل را مسئول این ترور می‌داند، اما در ادامه اسنادی منتشر شد که از نقش عربستان در این ترور حکایت داشت. حریری خواستار خروج سوریه از خاک لبنان بود که همین مسئله باعث شد سوریه نیز در معرض اتهام قرار بگیرد و پس از ترور رفیق حریری، ارتش سوریه تحت فشار افکارعمومی خاک لبنان را پس از سه دهه ترک کرد. پس از این اتفاق، اسرائیل به لبنان حمله کرد که جنگ ۳۳ روزه رقم خورد. زنجیره این اتفاقات را در تابناک می‌بینید.

 

 

جزئیات عملیات پنجه عقاب آمریکا در ایران

«عملیات پنجه عقاب / Operation Eagle Claw» که در ایران با عنوان عملیات طبس مشهور شده، تلاش نافرجام نیرو‌های ویژه دلتای آمریکا برای نجات گروگان‌های سفارت آمریکا در ایران بود. در جریان این عملیات نیرو‌های آمریکایی قصد داشتند پس از فرود در صحرای طبس با کامیون به تهران رفته، پس از نجات گروگان‌ها با انتقال آن‌ها به استادیوم فوتبال واقع در رو به روی سفارت و با استفاده از هلیکوپتر‌هایی که آنجا فرود آمده‌اند آن‌ها را فراری دهند. اما این عملیات نشان داد که حتی به بهترین نقشه‌های نظامی نیز نمی‌توان اعتماد کرد. با برخورد یکی از هلیکوپتر‌ها با یکی از هواپیما‌های ترابری سی-۱۳۰ جهنمی از آتش در دل طبس شکل گرفت که آمریکایی‌ها را مجبور کرد عملیات را کامل لغو کند و به عمان بازگردند. پس از آنکه یک جاسوس اسرائیلی که به عنوان روزنامه نگار معرفی شده، مکالمات رادیویی آمریکایی‌ها را که شنود کرده بود منتشر نمود، نقش مصر و بحرین در این عملیات افشا شد. در این ویدیو تصاویری از محل عملیات طبس و مکالمات رادیویی ضبط شده را همراه با توضیح و شرح عملیات توسط نظامیان آمریکایی را ببینید.

 

 

اعدام ویلیام جویس ملقب به لرد هاو هاو

در جریان جنگ جهانی دوم، نازی‌ها از یک سیاست‌مدار فاشیست به نام ویلیام جویس برای پخش پروپاگاندا استفاده می‌کردند. جویس در آمریکا به دنیا آمده بود و در سال ۱۹۴۰ به آلمان مهاجرت و آنجا شهروندی کسب کرده بود. ولی پدر و مادر او بریتانیایی بودند و لهجه بریتانیایی او برای اجرا‌های رادیویی نازی‌ها ایده‌آل بود. در طول مدت فعالیت خود او به جز اجرای برنامه ندای آلمان برای اسرای جنگی بریتانیایی پروپاگاندا هم می‌نوشت. بعد از پایان جنگ او دستگیر و محاکمه و نهایتا به خیانت محکوم و اعدام شد. او تا آخرین لحظه از باور‌های خود دست برنداشت و به نژادپرستی خود افتخار کرده و به مردم بریتانیا در مورد خطر امپریالیستی شوروی اخطار داد!

 

بمباران ورشو توسط آلمان

آلمان پس از اشغال لهستان دستور داد تمام یهودیان این کشور در گتو‌هایی در شهر‌های بزرگ آن جمع‌آوری شوند. این جمعیت متمرکز در فضایی بسیار کم منجر به شیوع بیماری و مرگ و میر در اثر گرسنگی شد. در سال ۱۹۴۳ بزرگترین شورش یهودیان علیه آلمانی‌ها در گتو ورشو رخ داد. یهودیان ابتدا از رفتن به اردوگاه مرگ تربلینکا سر باز زدند و شورش شروع شد، ولی به دستور یورگن اشتروپ کل گتو تخریب و آتش زده شد. در این درگیری ۱۳ هزار یهودی کشته شدند. به مناسبت این واقعه و به عنوان قسمتی از پروپاگاندای متفقین برای سیاست عدم مصالحه خود، تصاویری از بمب‌باران ورشو و حمله‌ای که منجر به اشغال لهستان شد، همراه با صحنه‌هایی که نشان می‌دهد، لهستانی‌ها هنوز در بریتانیا مشغول آماده شدن برای نبرد هستند، نمایش داده شد. این تصاویر را با زیرنویس فارسی در ویدیو تابناک ببینید.

 

نشست غیر رسمی رونالد ریگان در مورد مک‌فارلین

رونالد ریگان در یک جلسه غیر رسمی با خبرنگاران به سوالات خبرنگاران در مورد مسائل حساس آن دوران جواب می‌دهد. مهمترین مساله‌ای که ریگان در دوران ریاست جمهوری‌اش با آن درگیر بود ماجرای ایران–کُنترا بود، اما تمرکز خبرنگاران بیشتر روی نقش همسر ریگان در تصمیم‌گیری‌های کشور بود. نانسی ریگان، همسر دوم رونالد ریگان بود و پس از اقدام به ترور همسرش به شدت روی برنامه‌های وی حساس شده بود. بعدها مشخص شد که او برای تنظیم برنامه‌های شوهرش با فالگیری به نام ژوان کویگلی هماهنگی و در تصمیمات او مداخله می‌کند. این باعث ناراحتی و اختلاف نظر شدید وی با دونالد رگان، رئیس دفتر ریاست‌جمهوری دولت ریگان شد. افشا شدن ماجرای ایران-کنترا شرایط را حساس‌تر کرد، وقتی رگان از ریگان خواست برای رسیدگی به این ماجرا یک کنفرانس خبری برگزار کند، نانسی به دلیل اخطار فالگیر و جراحی پروستاتی که ریگان به تازگی انجام داده بود با این کار مخالفت کرد. رگان به حدی عصبانی شد که در جریان یک مکالمه تلفنی با نانسی تلفن را قطع کرد و این باعث شد که ریگان از وی بخواهد که استعفا کند. هرچند ریگان در این نشست غیر رسمی این مسائل را رد می‌کند، بعدها دونالد رگان در خاطرات خود آن‌ها را اعلام و شایعات را تایید کرد.