آمریکا: مردم ایران با شهامتی فوق‌العاده برای احقاق حقوق‌شان به پاخاسته‌اند

روز جمعه در حالی که برخی شهرهای ایران صحنه اعتراضات مردمی بود، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، و جان کربی، هماهنگ‌کننده راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، به تحولات ایران واکنش نشان دادند.

آنتونی بلینکن صبح روز جمعه در دیدار با چند تن از کنشگران ایرانی گفت که «شاهد نمایش شجاعت خارق‌العاده در سراسر ایران هستیم.»

در این دیدار که وندی شرمن، رابرت مالی، و شماری دیگر از مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا نیز حضور داشتند، آقای بلینکن گفت: «زنان، جوانان، و بسیاری دیگر برای حقوق بنیادینی که رژیم ایران کماکان از آنها دریغ می‌کند، به پاخاسته‌اند.»

وزیر امور خارجه آمریکا با اشاره به سال‌ها و دهه‌ها اعتراض مردم ایران علیه جمهوری اسلامی، افزود: «پس از مرگ مهسا امینی و نمایش خودجوش خشم ناشی از آن، ما شاهد رویدادی خارق‌العاده در سراسر کشور هستیم که رهبری آن عمدتاً در دست زنان و جوانان است.»

آنتونی بلینکن گفت علیرغم تلاش‌های جمهوری اسلامی برای جلوگیری از برگزاری تجمعات، آزادی بیان، و ارتباط آزادانه ایرانیان با یکدیگر، ایالات متحده به حمایت از معترضان ادامه خواهد داد.

جان کربی نیز در مصاحبه‌ای اختصاصی با صدای آمریکا با اشاره به این که «در حال حاضر هیچ‌گونه دیپلماسی در رابطه با برجام جریان ندارد» تصریح کرد: «تمرکزمان هم بر این موضوع نیست.»

هماهنگ‌کننده راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید افزود: «در حال حاضر تمرکز ما این است که روشن کنیم رژیم را به دلیل نحوه رفتارش با مردم ایران - مردمی که می‌‌خواهند به طور مسالمت‌آمیز اعتراض کنند و صدای‌شان را به گوش دیگران برسانند - پاسخگو خواهیم کرد. ما قبلا با استفاده از تحریم همین کار را کرده‌ایم و در آینده هم خواهیم کرد. تمرکز ما بر این است.»

جان کربی

کمیسیون ایالات متحده آمریکا در امور آزادی مذهبی بین‌المللی روز جمعه با انتشار بیانیه‌ای خواستار تشکیل یک کمیسیون تحقیق در سازمان ملل متحد به پیشگامی دولت جو بایدن برای بررسی سرکوب، بازداشت، و کشتن زنان ایرانی معترض به حجاب اجباری توسط جمهوری اسلامی شد.

لوگوی کمیسیون ایالات متحده در امور آزادی مذهبی بین‌المللی

روز جمعه ۲۲ مهر حسن رونقی، برادر حسین رونقی فعال حقوق بشر، با انتشار توییتی اعلام کرد که حال برادر زندانی‌اش وخیم و جانش در خطر است.

از سویی دیگر علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در دیدار با اعضای کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی و در تازه‌ترین موضع‌گیری نسبت به اعتراضات سراسری ایرانیان گفت: «غلط می‌کند کسی فکر کَندَن درخت تناور جمهوری اسلامی را بُکُنَد.»

همزمان با خط و نشان جدید رهبر ایران غلامرضا منتظری، نماینده مجلس ایران، از ایجاد یک «سازوکار» جدید برای شنیدن اعتراضات مردم، در جلسه سران نظام خبر داد. در روزهای اخیر، تصمیمات متناقضی از سوی مقامات جمهوری اسلامی مطرح شده است. برای مثال، محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه، یک روز از گفت‌وگو با معترضان سخن گفت و روز بعد خواستار احکام شدید علیه آنها شد.

پس از حذف عارف غلامی از تیم استقلال به دلیل همراهی‌اش با اعتراضات سراسری، سیاوش یزدانی نیز از تمرین این تیم کنار گذاشته شد.

سعید افکاری، برادر نوید افکاری، با انتشار عکس آخرین استوری امین بذرگر گفت: «بارها تهدیدش کردند ولی سکوت نکرد.» حساب کاربری «۱۵۰۰ تصویر» روز جمعه اعلام کرد جسد امین بذرگر، کشتی‌گیر و دوست نوید، که از بهمن‌ماه ۱۴۰۰ ناپدید شده بود، در کوهی در شیراز پیدا شده است.

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران روز جمعه به نقل از شاهدان عینی اعلام کرد نزدیک به ١٠ دانش‌آموز دختر دبیرستان شاهد در اردبیل بر اثر حمله نیروهای لباس شخصی زخمی و به بیمارستان فاطمی این شهر منتقل شده‌اند. این نهاد صنفی افزوده که هفت دانش‌آموز دیگر نیز با همکاری مدیر این مدرسه به نیروهای امنیتی تحویل داده شده‌اند.

اعتراضات ضدحکومتی دختران دبیرستانی. مهر ۱۴۰۱

• تداوم اعتراضات

​بر اساس تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، جمعی از مردم زاهدان روز جمعه شعارهای ضدحکومتی از جمله «مرگ بر جمهوری اسلامی» سر دادند.

جمعی از مردم اهواز نیز پنجشنبه‌ شب با شعارهایی همچون «مرگ بر دیکتاتور» و «چشم و چراغ ایران، سنندج زاهدان» به اعتراضات ضدحکومتی علیه جمهوری اسلامی ادامه دادند.

جمعی از ایرانیان ساکن تورنتو روز جمعه ۲۱ مهر مقابل ساختمان رادیو و تلویزیون سی‌بی‌اس کانادا جمع شده و خواستار پوشش بیشتر اعتراضات ایران شدند. به گفته آنها سکوت رسانه‌های غربی باعث خشونت بیشتر جمهوری اسلامی در سرکوب می‌شود.

به گزارش سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، علیرغم پیگیری‌های مکرر خانواده پردیس جاوید، دانشجوی ٢٠ ساله رشته تربیت بدنی، هنوز هیچ اطلاعی درباره وضعیت او وجود ندارد.

در این گزارش آمده است که این دختر دانشجو شنبه ۱۶ مهر در جریان اعتراضات مردم سنندج به کشته‌شدن مهسا امینی با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی زخمی و سپس توسط آنها دستگیر شد.

• واکنش‌های جهانی

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز جمعه در توییتی نوشت که بار دیگر درباره «موضع آشکار و یکصدای» اتحادیه اروپا مبنی بر حق مردم ایران برای برگزاری «تجمع مسالمت‌آمیز» و دفاع از حقوق بنیادین‌شان با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، صحبت کرده است.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تاکید بر ضرورت دسترسی مردم به اینترنت و لزوم پاسخگویی، گفت که سرکوب خشونت‌آمیز باید بی‌درنگ متوقف شود و معترضان باید آزاد شوند.

هشت نماینده زن مجلس نمایندگان استرالیا در نامه‌ای به وزیر خارجه این کشور، از او خواسته‌اند که نهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمان‌های تروریستی این کشور قرار دهد و زمینه مسدود کردن دارایی‌ها و ممنوعیت سفر اعضای این نهاد نظامی را فراهم کند.

• مطبوعات بین‌المللی

نیویورک تایمز روز جمعه مقاله‌ای منتشر کرد که در آن نوشته شده جوانان در کانون گسترده‌ترین اعتراض‌ها علیه روحانیان حاکم بر این ایران قرار دارند. در این مقاله آمده که حضور زنان و دختران، در صف اول تظاهرات چشمگیر است و علی رغم سرکوب‌های پیاپی نیروهای امنیتی، جوانان و حتی دختران دبیرستانی نیز شجاعانه به این اعتراضات پیوسته‌اند.

برخی رسانه‌های آمریکایی نامه‌ای از مسیح علی‌نژاد، روزنامه‌نگار و فعال مدنی، را منتشر کرده‌اند که از جو بایدن، رئيس جمهوری آمریکا، خواسته با توانمندسازی معترضان ایرانی، به آنها برای تحقق خواسته‌های دموکراتیک‌شان کمک کند. وی در این نامه خواسته که جمهوری اسلامی منزوی‌تر شود.

هیات تحریریه روزنامه واشنگتن پست در سرمقاله‌ای با اشاره به برخورد شدید حکومت جمهوری اسلامی با معترضان و مرگ حدود دویست نفر توسط ماموران، نوشت اعتراضات نشان می‌دهد ایرانیان عمیقا و به‌طور گسترده‌ای خواستار رهایی از روحانیون دیکتاتور هستند و این روحیه آنها را نمی‌توان دستگیر کرد.

نشریه هفتگی گاردین هم این هفته طرحی از زنان معترض ایرانی را روی جلد خود منتشر کرده است. طراح آن روشنک روزبهانی هنرمند مقیم لندن است.

دور جدید اعتراضات سراسری ایران از ۲۵ شهریور آغاز شده و در همه استان‌های کشور جریان داشته است.

در جریان این دور اعتراضات که پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت از سر گرفته شده است، تا کنون شعارهایی از جمله «مرگ بر خامنه‌ای»، «مرگ بر دیکتاتور»، «زن، زندگی، آزادی»، «خامنه‌ای قاتله، حکومتش باطله»، «فتنه ۵۷، عامل هر فلاکت»، «این آخرین پیامه، هدف خود نظامه»، «آذربایجان بیدار است، حامی کردستان است»، «کردستان، چشم و چراغ ایران»، «کشتن برای روسری، تا کی چنین خاک بر سری»، «نه روسری، نه توسری، آزادی و برابری»، «فکر نکنید امروزه، قرار ما هرروزه»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «رضا شاه،‌ روحت شاد»، «توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد، به مادرم بگویید دیگر دختر ندارد»، «هر یه نفر کشته شه، هزار نفر پشتشه»، و «کردستان، زاهدان، خونین تمام ایران» سر داده شده است.

مهسا امینی ۲۲ ساله که به همراه خانواده‌اش از سقز به تهران سفر کرده‌ بود، ۲۲ شهریور توسط گشت ارشاد بازداشت و به مرکز پلیس امنیت اخلاقی، مشهور به بازداشتگاه وزرا منتقل شد. او ساعاتی بعد با آمبولانس به بیمارستان کسری برده شد و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد و ۲۵ شهریور جان باخت.

* صدای آمریکا در حال حاضر نمی‌تواند صحت همه ویدیوها و گزارش‌ها را به طور مستقل تأیید کند.