تدوین ۶۳ استاندارد به‌صورت مستقیم و مشارکتی در کتابخانه ملی

به گزارش خبرگزاری مهر، پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به مناسبت ۱۴ اکتبر (روز جهانی استاندارد) به ارائه گزارش فعالیت‌های استانداردسازی این پژوهشکده در بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ پرداخت.

استانداردسازی در حوزه کاری سازمان اسناد و کتابخانه ملی، که مشخصاً با موضوع کتاب و سند در ارتباط است با هدف یکپارچه‌سازی و هماهنگ‌سازی فناوری‌ها و فرایندهای مرتبط با آرشیو و کتابخانه از جمله ثبت، نمایه‌سازی، بازیابی، توزیع و انتشار، ارائه، مهاجرت، تبادل، حفاظت و نگهداری، یکپارچگی و تعیین‌تکلیف، انجام می‌شود.

در حوزه آرشیو، فرایندهایی مانند کنترل کیفیت، حفظ یکپارچگی، کنترل کیفیت ورودی و خروجی اسناد و مدارک، کنترل مراحل ذخیره‌سازی، کاربردپذیری، حفاظت‌ونگهداری، ارائه فراداده‌های ضروری، کاربرد برنامه‌های مبتنی‌بر وب، پیاده‌سازی سامانه‌های مدیریت اسناد کاغذی و اسناد الکترونیکی و تأمین امنیت داده‌های موجود در اسناد و مدارک از مواردی است که تحت پوشش استانداردهای اسنادی و آرشیوی قرار می‌گیرد.

با در نظر گرفتن ضرورت و اهمیت موضوع استانداردسازی در آرشیوها وکتابخانه‌ها، پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی در راستای انجام وظایف محوله خود، سالهاست با مشارکت متخصصان و همکاران درون و برون‌سازمانی و برقراری تعامل با سازمان ملی استاندارد ایران، در مسیر استانداردسازی فرایندها و موضوعات مرتبط با فرایندهای کاری سازمان گام‌های مؤثری برداشته است.

لازم به ذکر است که این همکاری منجر به حضور پررنگ سازمان اسناد و کتابخانه ملی در تدوین استانداردهای حوزه کتابداری، اسناد، و مستندسازی اسناد و مدارک هم در حوزه کاغذی و هم در حوزه الکترونیکی شده و حاصل این تلاش، تدوین ۱۸ استاندارد به‌صورت مستقیم در سازمان اسناد و کتابخانه ملی و مشارکت در تدوین ۴۵ استاندارد با حضور کارشناسان سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سازمان ملی استاندارد ایران است.

تصویربرداری الکترونیکی- توصیه‌هایی برای حذف اطلاعات ضبط‌شده روی رسانه‌های نوری تک‌نویس؛ ریزنگاشت‌ها- حذف، پاک‌کردن، تصحیح یا اصلاح سوابق روی ریزفرم‌ها؛ استاندارد ملی توصیف آرشیوی؛ مدیریت مدرک- اطلاعات ذخیره شده الکترونیکی- توصیه‌هایی برای اعتمادپذیری و اطمینان‌پذیری؛ مدیریت مدرک- توصیه‌هایی در خصوص قالب پرونده رقمی برای ذخیره‌سازی بلندمدت؛ اطلاعات و دبیزه‌ها- ارزیابی برای مدیریت سوابق؛ اطلاعات و دبیزش (مستندسازی) - شماره استاندارد بین‌المللی کتاب (شابک)، اطلاعات و مستندات (دبیزش)- مدیریت مجموعه‌ها در آرشیوها و کتابخانه‌ها؛ مدیریت مدرک- تحلیل، انتخاب و پیاده‌سازی سامانه‌های مدیریت محتوای سازمانی (ECM) و اطلاعات و مستندات (دبیزه‌ها)- مدیریت شرایط محیطی برای مجموعه‌های آرشیوی و کتابخانه‌ای از جمله استانداردهای تدوین‌شده در سازمان اسناد و کتابخانه ملی است.

از استانداردهای تدوین‌شده با مشارکت سایر سازمان‌ها می‌توان به مواردی چون اطلاعات و دبیزش (مستندسازی) - الزامات ذخیره‌سازی مدرک برای منابع آرشیوی و کتابخانه‌ای؛ خدمات آموزش زبان، خارج از نظام آموزش و پرورش رسمی- الزامات؛ موزه‌ها – آمارهای بین‌المللی؛ اطلاعات و دبیزش (مستندسازی) - تراکنش امانت‌های بین‌کتابخانه‌ای؛ اطلاعات و دبیزش (مستندات) - آمار بین‌المللی کتابخانه‌ای، روش استاندارد ارزیابی مهارت زبانی؛ کاغذ- میزان اثربخشی فرایندهای اسیدزدایی؛ تضمین کیفیت در ترجمه- راهنما؛ زونکن بایگانی- ویژگی‌ها؛ اطلاعات و مستندات (دبیزه‌ها) - ارائه و شناسایی نشریات ادواری؛ کار اصطلاح‌شناسی و علم اصطلاح‌شناسی- واژگان و فناوری گرافیک – رنگ و شفافیت مجموعه مرکب‌های چاپ برای چاپ چهار رنگ – قسمت ۱: چاپ افست ورقی و افست حرارتی اشاره کرد.