کشف گونه منقرض شده انسان در لهستان

به گزارش «تابناک» به نقل از گجت نیوز، ابزارهای سنگی ماقبل تاریخ که ۵۰ سال پیش در غاری در لهستان کشف شد، به تازگی به عنوان یکی از قدیمی ترین ابزارهای کشف شده در این منطقه شناخته شده است. این ابزارها که در غار Tunel Wielki واقع در ماوپولسکا (به معنای لهستان کوچک) یافت شده‌اند، بین ۴۵۰ تا ۵۵۰ هزار سال قدمت دارند.

سن سنجی ابزارهای مذکور به دانشمندان اجازه می‌دهد تا درباره انسان‌هایی که آنها را ساخته‌اند، مهاجرت و سکونت آنها در اروپای مرکزی در ماقبل تاریخ اطلاعات بیشتری به دست آورند. برای مثال چارچوب زمانی تعیین شده احتمالا به این معنی است که ابزارهای سنگی مذکور توسط گونه انسانی منقرض شده هایدلبرگی (Homo heidelbergensis) ساخته شده‌اند.

انسان هایدلبرگی به عنوان آخرین جد مشترک نئاندرتال‌ها و انسان‌های امروزی شناخته می‌شوند و این به معنای آن است که انسان‌ها وقتی در این منطقه سکونت داشتند که آب و هوای خشن اروپای مرکزی نیاز به تعدیل فیزیکی و فرهنگی داشته است. مالگورزاتا کوت باستان شناس دانشگاه ورشو در لهستان می‌گوید: این موضوع جنبه‌ای به شدت جالب از تجزیه و تحلیل برای ما است. ما می‌توانیم محدودیت‌های احتمالی بقای هومو هایدلبرگنسیس را بررسی کنیم و در نتیجه مشاهده کنیم که چگونه او با این شرایط نامطلوب سازگار شد.

غار Tunel Wielki در دهه ۱۹۶۰ حفاری شد و باستان شناسان مجدداً در سال ۲۰۱۶ به این مکان بازگشتند. قدمت لایه‌های مواد این غار مربوط به دوران هولوسن است که به ۱۱۷۰۰ سال پیش بر می‌گردد و حتی گاهی تا دوران پارینه سنگی میانی با قدمت ۴۰ هزار سال می‌رسد.

اما کلودیو برتو، باستان شناس دانشگاه ورشو فکر می‌کرد که تاریخ گذاری و سن سنجی انجام شده با آنچه او مشاهده می‌کرد در تضاد است. بنابراین به این نتیجه رسید که استخوان‌های حیواناتی که از این مکان به دست آمده به طور یقینی ۴۰ هزار سال قدمت دارند.

بنابراین، در سال ۲۰۱۸، کوت و تیمش به غار بازگشتند. آنها یکی از حفره‌ها را دوباره باز کردند و لایه‌های مختلف مواد انباشته شده در طول سال‌ها را به دقت مورد بررسی قرار دادند و مواد استخوانی بیشتری را برای تجزیه و تحلیل جمع آوری نمودند. آنها دریافتند که لایه‌های بالایی به طور قطع حاوی استخوان‌های حیواناتی است که در اواخر دوران پلیستوسن و هولوسن زندگی می‌کردند اما لایه پایین به طور مشخص قدیمی تر بود.

لایه پایینی تر حاوی استخوان‌های چندین گونه حیوانی بود که بیش از نیم میلیون سال پیش می‌زیسته‌اند و شامل جگوار اروپایی و یک گونه دیگر جگوار، گرگ مسباخ، جد گرگ‌های خاکستری مدرن، گرگ Canis mosbachensis و خرس دنینگر می‌شد. لایه بعدی نیز حاوی شواهدی از کوبیدن سنگ چخماق بود. (پوسته‌های سنگ چخماق) علاوه بر این تعدادی ابزار دیگر نظیر چاقو وجود داشت.

کوت توضیح داده است: از آنجایی که این ابزارها از همان لایه استخوان‌ها به دست آمده‌اند به این معنی است که سن آنها شبیه یکدیگر است. فرض مذکور با حفاری‌های انجام شده در غار در سال ۲۰۱۸ تأیید شد. آنها آرایش لایه‌هایی را که توسط محققان نیم قرن پیش توصیف شده بود تایید کردند. ما همچنین ضایعات تولیدی و استخوان‌های حیوانات بیشتری را کشف کردیم.

وی افزود: پیش تر تنها دو منطقه در لهستان وجود داشت که همان ابزارهایی را داشتند که هم اکنون یافته‌ایم: یکی شهر Trzebnica و دیگری شهر Rusko بود. اما آثار باستانی غار Tunel Wielki متفاوت است. چندین سایت باستان شناسی در این منطقه شواهدی از سکونت انسان‌های باستانی را نشان می‌دهد اما همه آنها مکان‌هایی در فضای باز هستند.

به گفته کوت، یافتن آثار مربوط به آن زمان در غار بسیار غیرمنتظره است.

او خاطرنشان کرد: ما از اینکه نیم میلیون سال پیش مردم این منطقه در غارها اقامت داشتند شگفت زده شدیم، زیرا این مناطق برای سکونت چندان مناسب نبودند. رطوبت و دمای پایین می‌بایست آنها را منصرف می‌کرد. از سوی دیگر غار یک پناهگاه طبیعی است. غار فضای بسته‌ای است که احساس امنیت می‌دهد. در حال حاضر آثاری پیدا کرده‌ایم که ممکن است نشان دهد افرادی که آنجا سکونت داشته‌اند از آتش استفاده نموده‌اند و بدین ترتیب محیط تاریک و مرطوب آنجا را تحت کنترل خود در می‌آوردند.

تکنیک مورد استفاده برای کوبیدن سنگ چخماق که در غار به کار می‌رفته جالب توجه بود. این تکنیک آسان ترین روشی است که توسط انسان‌های باستان استفاده می‌شد و وقتی قصد ایجاد ابزاری داشتند به ندرت از آن به عنوان اولین گزینه بهره می‌گرفتند. معمولا زمانی از این تکنیک استفاده می‌شد که مواد بی‌کیفیتی وجود داشت یا اینکه سنگ چخماق با کمبود مواجه بود.

تنها مکانی که از این تکنیک به عنوان یک روش اصلی استفاده می‌کرد، Isernia La Pineta در ایتالیا بود. سنگ چخماق موجود در غار Tunel Wielki نه کیفیت پایینی داشت و نه نادر محسوب می‌شد چرا که به صورت محلی درست می‌شد. در حال حاضر تیم باستان شناسان امیدوار هستند مجدداً به غاز برگردند و بتوانند استخوان‌های انسان هایدلبرگی را بیابند.