انقلاب حاصل میدان دادن به تکثر‌ها است

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، آئین افتتاحیه یازدهمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران توسط سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی با سخنرانی دکتر عماد افروغ استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس، دکتر علی منتظری رئیس پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، دکتر جمال رحیمیان معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی و رضا فریدزاده سرپرست سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی و حضور دانشجویان و دبیران اجرایی مسابقات مناظره در سراسر کشور امروز، سه‌شنبه ۳ آبان ماه در باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران برگزار شد.

دکتر عماد افروغ درباره ساختار جامعه ایران اظهار کرد: جامعه ایران، جامعه‌ای "طیفی" است و نه "قطبی"، چرا که فرآیند قطبی‌ شدن را پشت سر نگذاشته است. در حالی که ساختار جوامع غربی، "قطبی" است، زیرا طبقه اجتماعی شکل گرفته است.

وی با اشاره به تفاوت "طبقه" و "طبقه اجتماعی" گفت: براساس رأی نظریه‌پردازان طبقات اجتماعی، این تفاوت وجود دارد؛ اگر به کتاب "فضا و جامعه؛ فضای شهری و نابرابری اجتماعی" رجوع کنید، درباره نابرابری اجتماعی و به مفهوم طبقه اجتماعی اشاره شده است.

دکتر افروغ ادامه داد: هنگامی‌که از طبقه اجتماعی سخن به میان می‌آید، با یک انسداد اجتماعی روبه رو می‌شویم. به طور حتم، وقتی سخن از طبقه اجتماعی مطرح می‌شود باید انسداد اجتماعی هم وجود داشته باشد. این انسداد در اقتصاد، فضا‌های مدنی، فرهنگی و سیاسی وجود دارد.

این استاد دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه این‌طور مطرح می‌شود که تحرک اجتماعی در غرب بالا است، گفت: این تحرک اجتماعی، تحرک اجتماعی فردی است. تحرک اجتماعی ساختاری در دنیای غرب وجود ندارد. اگر تحرک اجتماعی ساختاری در غرب وجود داشت، طبقه اجتماعی شکل نمی‌گرفت.

وی ادامه داد: در حوزه اقتصاد، محل کار طبقه متوسط با کارگران جدا است؛ حتی اگر در یک کارخانه مشغول به کار باشند. جدایی، محدود به محل کار نمی‌شود بلکه محل گذراندن اوقات فراغت، اسکان و استراحت آن‌ها نیز مجزا است. موضوع "جدایی گزینی فضایی" و "جدایی گزینی مسکونی" به‌عنوان یک شرط لازم برای شکل‌گیری طبقه اجتماعی در نظر گرفته شده است.

این نماینده ادوار مجلس با بیان این‌که در غرب بیشتر به‌جای آنکه شاهد تعامل بین طبقات باشیم، شاهد تعامل درون طبقات هستیم، تصریح کرد: چنین شرایطی سبب شکل‌گیری خرده فرهنگ خاص می‌شود. این خرده فرهنگ یا سبک زندگی، ارتباط مستقیمی با شکل‌گیری طبقات اجتماعی دارد. انسداد غرب به دلیل جدایی گزینی، دچار انسداد مدنی است. همچنین در مباحث تولید و توزیع و مصرف هم شاهد انسداد هستیم. جوامع غربی در مبحث مدنی هم دچار انسداد هستند؛ چرا که به شکل‌گیری کثرت‌گرایی و تعامل بین طبقاتی اجازه نداده‌اند. به همین دلیل انسداد طبقاتی در آن شکل گرفته است. جامعه مدنی در غرب و جوامعی که به‌صورت عمودی است.

وی با بیان این‌که انسداد طبقاتی دارای عقبه‌های معرفتی است، اظهار کرد: بار‌ها شنیده‌ایم که غرب، اهل تکثر است. غرب نمی‌تواند اهل تکثر باشد؛ چرا که طبقه اجتماعی در آن شکل گرفته و سکولاریسم در آن وجود دارد. سکولاریسم یک ادعای اساسی دارد که با مفهوم "تکثرگرایی" و "ملت و دولت" هم‌خوانی ندارد. این‌طور گفته می‌شود که مثل غربی‌ها اهل تکثر باشیم، اما غربی‌ها اهل تکثر نیستند. ما اهل تکثر هستیم.

دکتر افروغ ادامه داد: در جامعه ما که طیفی است و طبقه اجتماعی شکل نگرفته باید میدانی برای تکثر باز باشد. انقلاب هم حاصل همین میدان دادن به تکثر‌ها است.