گزارش تحقیقی سی‌ان‌ان؛ چه بر سر نیکا شاکرمی آمد و آخرین ساعات زندگی او چگونه رقم خورد؟
یورو نیوز
دختر سیاه‌پوشی روی سطل زباله واژگونی ایستاده و روسری شعله‌ور خود را در میان شعار‌های «مرگ بر دیکتاتور» در هوا می‌چرخواند. لحظه‌ای بعد خم می‌شود تا روسری دیگری را از دست دوستش بگیرد و پیش چشم معترضان به آتش بکشد.
این دختر شانزده ساله نیکا شاکرمی اهل تهران بود. تنها چند ساعت پس از ضبط این تصاویر در روز ۲۹ شهریور (۲۰ سپتامبر) نیکا ناپدید شد و بیش از یک هفته بعد خانواده او از مرگش مطلع شدند.
مقامات ایرانی مدعی شدند که پیکر بی‌جان نیکا را در صبح روز چهارشنبه ۳۰ شهریور (۲۱ سپتامبر) در یک حیاط خلوت پیدا کرده‌اند. مادر او تا ۸ روز پس از آن اجازه ملاقات و شناسایی فرزندش را نداشت. تصاویر دوربین‌های مداربسته که توسط مقام‌های جمهوری اسلامی منتشر شد، فردی ماسک زده را در نیمه شب ۲۹ شهریور و دقایق اولیه بامداد ۳۰ شهریور نشان می‌دهد که وارد یک ساختمان متروکه و نیمه‌تمام می‌شود. مقام‌های جمهوری اسلامی مدعی هستند که این شخص نیکا است.
دادستان تهران می‌گفت که او پس از سقوط از بام آن ساختمان جان سپرد و مرگ وی «هیچ ارتباطی با تظاهرات» آن روز ندارد. وی اگرچه مرگ او را به نوعی قتل به حساب آورد اما حرفی راجع به مظنونین به میان نیاورد. تلویزیون ایران می‌گفت که او از بالای ساختمان افتاده است اما هیچ شاهدی بر ادعای خود ارائه نکرد.
در روز چهارشنبه، پس از آن که سی‌ان‌ان از دولت ایران درخواست کرد تا در مورد شواهد این تحقیقات اظهار نظر کند، رسانه‌های ایران از قول دادستانی تهران مدعی خودکشی نیکا شدند. مقام‌های ایرانی هنوز به درخواست‌های مکرر سی‌ان‌ان در باره مرگ نیکا پاسخی نداده‌اند.
مقام‌های ایران هیچ‌گاه نگفتند که چرا نیکا با پای خود به آن ساختمان وارد شد و مادر نیکا گفت که باور ندارد آن فرد ماسک زده نیکا است. مادر نیکا گفت که معتقد است او به دست نیروهای امنیتی کشته شده اما مقام‌های ایران هیچ‌گاه نگفتند که نیکا بازداشت شده است.
بر اساس اظهارات شاهدان عینی و ده‌ها ویدیویی که انحصارا به دست سی‌ان‌ان رسیده، به نظر می‌رسد نیکا در آن شب تحت تعقیب نیروهای امنیتی بوده و به دست آن‌ها بازداشت شده است. لادن، یکی از شاهدان عینی به سی‌ان‌ان گفت نیکا را دیده است که توسط چند لباس شخصی درشت هیکل بازداشت و به داخل اتومبیل برده شده است.
تنها لحظاتی پیش از آن، در ویدیویی که توسط یکی از شاهدان گرفتار در ترافیک تهران گرفته شده، نیکا پشت یک اتومبیل پنهان شده است و بر سر راننده فریاد می‌زند: «تکون نخور، تکون نخور» تا پناهگاه موقتش را از دست ندهد و سپس از آن‌جا می‌گریزد.
هفت نفر از آشنایان نیکا در گفتگو با سی‌ان‌ان تایید کردند که شخص حاضر در این ویدئو خود او است. در همین ویدیو که در ساعت ۲۰:۳۷ فیلم‌برداری شده، حضور پلیس ضد شورش در منطقه مشهود است.
لادن گفت: «من می‌خواستم او را نجات دهم، اما نتوانستم. ۲۰ یا ۳۰ بسیجی موتورسوار در پیاده‌رو بودند. شاکرمی به سمت آن‌ها سنگ پرتاب می‌کرد. من ترسیده بودم و چون چند مامور لباس شخصی دیدم که لابه‌لای اتومبیل‌ها دنبال او می‌گردند، حتی به پشت سر او رفتم و گفتم: «عزیزم مواظب باش!» آن‌ها او را پنجاه متر جلوتر دستگیر کردند.»
لادن به محض این که متوجه شد نوجوانی که او در فیلم دوربین خود دارد و با او حرف زده است، یکی از کسانی است که خبر جان سپردنش چند روز بعد گزارش شد، مستقیما به سراغ سی‌ان‌ان آمد. سی‌ان‌ان همچنین توانست با بسیاری دیگر از شاهدان که در روز ۲۹ شهریور در اعتراضات حضور داشتند صحبت کند.
ویدیوهای دیگری از جمله روسری سوزی بر این امر شهادت می‌دهند که نیکا در خط مقدم اعتراضات در ساعات آغازین آن شب حضور داشت. بر اساس رویت برخی از شاهدان عینی، او بی هیچ هراسی به سوی نیروهای امنیتی سنگ پرتاب می‌کرد و شعار می‌داد. همین امر هم او را به هدفی برای نیروهای امنیتی و بسیجیان تبدیل کرد که شروع به ورود به محدوده دانشگاه تهران و بلوار کشاورز کرده بودند. آن شب بیشتر اعتراضات در همین منطقه بود.
سعیده، یکی از معترضانی که در این تظاهرات همراه نیکا بود گفت: «به یاد دارم چقدر شجاع بود. چون وقتی روی سطل زباله ایستاد دیگر پایین نمی‌آمد. او روسریش را هم سوزاند.»
سی‌ان‌ان به خاطر خطری که برای امنیت افراد وجود دارد در این تحقیقات از نام‌های مستعار برای همه شاهدان استفاده کرده است.
پلیس گلوله و گاز اشک‌آور شلیک کرد شاهدان عینیدانشجویان حدود ساعت ۱۷ تا ۱۸ حوالی پارک لاله تجمع اعتراضی برپا کردند و صحنه آشنای این روزهای تهران به پا شد: جوانانی که «مرگ بر دیکتاتور» گویان روسری‌هایشان را می‌سوزانند و به سمت نیروهای امنیتی سنگ پرتاب می‌کنند.
براساس ویدیوها، در یک نقطه مردم سطل زباله‌ای آوردند و واژگون کردند و نیکا به همراه چند نفر دیگر از آن بالا رفت.
نیما، یکی دیگر از کسانی که در اعتراضات حضور داشت و وقایع را بی واسطه می‌دید گفت: «او روسریش را سوزاند و در هوا تکان داد. من به او گفتم: روسریت را در هوا تکان نده، خودت را می‌سوزانی. او سپس روسری دو نفر از دوستانش را هم گرفت و سوزاند.»
در دیگر ویدیوهای آن شب که توسط سی‌ان‌ان مکان‌یابی و تایید شدند، نیکا مشغول پرتاب سنگ به سمت پلیس ضد شورش است. او یک کوله پشتی CAT به دوش، ماسک سیاهی بر صورت و کلاهی بر سر داد. در این ویدیوها صدای تیراندازی به گوش می‌رسد.
براساس اظهارات شاهدان از ساعت ۱۹ تا ۲۰ شدت سرکوب نیروهای امنیتی افزایش یافت. رضا یکی دیگر از شاهدان می‌گوید: «آن‌ها گاز اشک‌آور و گلوله شلیک و معترضان را بازداشت می‌کردند. تقریبا همه ما با آن‌ها موجه شدیم و فرار کردیم.»
خیابان مملو از پلیس‌های ضد شورش و نیروهای بسیج شد و معترضان به هر سویی می‌گریختند. دینا، یکی دیگر از شاهدان که مدتی را دوشادوش نیکا به تظاهرات پرداخته بود گفت که نیکا را روبروی پمپ بنزین نزدیک دانشگاه تهران دیده است.
آن‌جا گروهی از معترضان که از شلیک گاز اشک‌آور نیروهای امنیتی گریخته بودند، گرد هم آمده بودند. آن‌ها موفق به ضبط ویدیو از افرادی شدند که توسط لباس شخصی‌ها بازداشت شده بودند. رضا می‌افزاید: «با چشمان خودم دیدم که نیروهای امنیتی زنان را با باتوم می‌زدند. آن‌ها زنان بسیاری را گرفتند و به درون ون‌های پلیس انداختند و بردند.»
در گیرودار همین سرکوب شدید بود که نیکا آخرین بار توسط شاهدان مشاهده شد و نه روز بعد خانواده او از محل نگه‌داریش مطلع شدند. ویدیوهایی که توسط سی‌ان‌ان مکان‌یابی و تایید شده‌اند، در آخرین لحظات ثبت شده توسط دوربین شاهدان، او را در حالی که زنده است و از سه طرف توسط نیروهای امنیتی محاصره شده، نشان می‌دهند.»
دینا گفت: «فکر کنم آن شب که داشتیم فرار می‌کردیم نیکا گیر افتاد. چون او خیلی جوان بود.»
نیکا شاکرمینیکا شاکرمیروایتهای متناقض
درحالی که مقام‌های ایرانی بر مرگ نیکا در آن ساختمان متروک اصرار می‌ورزند، نسرین، مادر او در گفتگویی با روزنامه اعتماد که در ۱۸ مهر (۱۰ اکتبر) به چاپ رسید گفت که معتقد است دخترش در اعتراضات حضور داشته و همان‌جا هم کشته شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم در روز ۱۲ مهر (۴ اکتبر)، نیروهای امنیتی ۸ نفر از کارگران کارگاه ساختمانی مذبور را بازداشت کردند. به گزارش ایرنا، علی صالحی، دادستان استان تهران با اظهار همدردی با خانواده نیکا گفت که پرنده جنایی تشکیل شده و درحال بررسی است.
محمد شهریاری سرپرست دادسرای امور جنایی استان تهران، در ابتدا با استناد به نتایج کالبدشکافی گفت که جراحات نیکا با توجه به جندین شکستگی در ناحیه‌های لگن، سر، اندام‌های فوقانی وتحتانی، دست‌ها، پاها و ران‌ها با فرضیه پایین افتادن مطابقت دارد. او اضافه کرد: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که این حادثه هیچ ارتباطی با اعتراضات نداشته است. هیچ سوراخ گلوله‌ای روی بدن یافت نمی‌شود.»
سی‌ان‌ان مکررا از مقامات ایرانی درخواست کرد تا راجع به این که آیا نیکا در شب مذکور بازداشت شده یا زنان دیگری در آن شب مورد تعرض قرار گرفته و سوار ون‌ها شده‌اند اظهار نظر کنند اما سی‌ان‌ان تا قبل از انتشار این گزارش هیچ پاسخی از تهران دریافت نکرده است.
در روز چهارشنبه، خبرگزاری میزان وابسته به قوه قضائیه ایران با انتشار گزارشی به نقل از دادستانی تهران، مرگ نیکا را خودکشی اعلام کرد. درحالی که گواهی فوت او که پیش‌تر به دست بی‌بی‌سی رسیده بود تصریح می‌کرد که نیکا به دلیل جراحات وارده بر اثر برخورد با جسم سخت جان باخته است.
نسرین، مادر نیکا در گفتگو با روزنامه اعتماد گفت در روزی که نیکا ناپدید شد، بارها با او تلفنی صحبت کرده و سرو صداهایی که در پس‌زمینه تماس‌ها به گوش می‌رسیدند حاکی از فرار نیکا و دیگر معترضان از دست نیروهای امنیتی بوده است. نیکا همچنین به چند مکانی که در آن‌ها قرار داشته مثل میدان انقلاب، بلوار کشاورز و خیابان ولیعصر اشاره کرده است. این مکان‌ها با ویدیوهای مکان‌یابی شده توسط سی‌ان‌ان مطابقت دارند.
آخرین تماس نسرین با دخترش درست پیش از نیمه شب بوده و پس از آن هرچه با نیکا تماس گرفته، تلفن او از دسترس خارج بوده است. بر اساس اظهارات خاله نیکا و بسیاری از معترضان، حساب‌های اینستاگرام و تلگرام نیکا پاک شده بودند.
- مادر نیکا شاکرمی با رد گزارش صداوسیما؛ می‌گفتند جایش امن است، سپاه تنها می‌خواهد از او بازجویی کند
خانواده نیکا برای یافتن نشانی از او روزها به پاسگاه‌های پلیس، زندان‌ها و بیمارستان‌ها می‌رفتند ولی همه بی‌فایده بود. تا اینکه در آخر در روز جمعه ۸ مهر (۳۰ سپتامبر) از مادر و برادر نیکا خواسته شد تا جسد وی را شناسایی کنند.
نسرین در گفتگویی با رادیوفردا در ۱۴ مهر (۶ اکتبر) گفت در روزهایی که او و باقی اعضای خانواده در جستجوی نیکا بودند، شخصی شماره ملی نیکا را به او داده و گفته: «سپاه او را بازداشت کرده است. آن‌ها می‌خواستند به آرامی از او بازجویی کنند.»
این موضوع با آن‌چه آتش، خاله نیکا درست پس از ناپدید شدنش به بی‌بی‌سی گفت مطابقت دارد. او گفت: «یک منبع غیر رسمی از سپاه که با او ارتباط برقرار کرده و گفته است که این بچه هفته پیش در بازداشت ما بود و پس از آن‌که برایش پرونده تشکیل دادیم، یکی دو روز پیش به اوین منتقل شد.»
به گزارش بی بی سی و به نقل از یک منبع نزدیک به خانواده شاکرمی، آتش و محسن، دایی نیکا متعاقباً توسط نیروهای امنیتی دستگیر و مجبور به اظهارات دروغین شدند. زمانی که سی‌ان‌ان به آن‌ها دسترسی پیدا کرد، آتش به خاطر مسائل امنیتی درخواست کرد که دیگر با آن‌ها تماس نگیرند.
خانواده نیکا همچنان به دنبال پاسخ مقامات هستند و کسانی که در آن‌روز همراه نیکا بودند همچنان از مرگ وی متاثرند. دینا گفت: «شرایط بسیار هولناک بود و همه می‌خواستند فرار کنند. خودم را به خاطر مرگ نیکا نمی‌بخشم. او یک کودک بود.»
منبع خبر: یورو نیوز 
اخبار مرتبط: گزارش تحقیقی سی‌ان‌ان؛ چه بر سر نیکا شاکرمی آمد و آخرین ساعات زندگی او چگونه رقم خورد؟
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
