در چهلمین روز کشته شدن مهسا امینی که با راهپیمایی و تجمع بزرگ مردم در سقز شروع شد، معترضان در ده‌ها شهر ایران به خیابان‌ها آمدند‌ و خواستار پایان حکومت جمهوری اسلامی شدند.

تعدد اعتراضات و شمار معترضان در بسیاری نقاط فراتر از چیزی بود که در اعتراضات ۴۰ روز اخیر - از زمان کشته شدن مهسا امینی در جریان بازداشت توسط گشت ارشاد - مشاهده شده است.

در این روز همچنین گزارش‌هایی از گسترده‌تر شدن دامنه اعتصاب در بازارها و صنایع منتشر شد.

روز چهارشنبه با وجود تلاش نیروهای امنیتی برای جلوگیری از برگزاری مراسم چهلم مهسا (ژینا) امینی و بستن راه‌ها، هزاران نفر در قبرستان آیچی سقز تجمع کردند و علیه حکومت شعار دادند.

تصاویری که از مسیرهای اطراف قبرستان آیچی سقز منتشر شده، جمعیت بزرگی را نشان می‌دهد که به سوی محل خاکسپاری او در حرکت هستند.

نهادهای مستقل مدنی و کنشگران سیاسی گزارش دادند که راه‌های اصلی سقز مسدود شد و مردم در از راه‌های فرعی و کنار رودخانه خود را به آرامستان محل دفن خانم امینی رساندند.

مردم در این تجمع شعار می‌دادند «کردستان کردستان، گورستان فاشیست‌ها» و «مرگ بر دیکتاتور».

خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدان گزارش داده است که نیروهای امنیتی به سوی عزادارانی که در قبرستان آیچی سقز تجمع کرده بودند، تیراندازی کردند.

یکی از حاضران در این مراسم به رویترز گفت: «پلیس ضد شورش به سوگوارانی که برای مراسم مهسا در قبرستان جمع شده‌اند، شلیک و ده‌ها نفر را بازداشت کردند.»

در شبکه‌های اجتماعی هم گزارش‌هایی از درگیری‌هایی در سقز منتشر شده است.

سازمان حقوق بشری هه‌نگاو هم نوشت که عزاداران در میدان زندان هدف تیراندازی نیروهای امنیتی قرار گرفتند.

خبرگزاری ایسنا گزارش داده است که به دلیل «التهابات و درگیری‌های پراکنده» بعد از مراسم چهلم مهسا امینی اینترنت شهر سقز به دلیل «ملاحظات امنیتی» قطع شده است.

این خبرگزاری وابسته به دولت ایران، گزارش‌ها درباره درگیری در سقز را تایید کرده و جمعیت حاضران در مراسم مهسا را «در حالت حداکثری نزدیک به ۱۰ هزار نفر» برآورد کرده است. این در حالی است که در ویدیوهای مخابره شده، ابتدا و انتهای جمعیتی که در جاده سقز در حال پیاده روی هستند دیده نمی‌شود.

هه نگاو همچنین گزارش می‌دهد که امشب دو معترض در سنندج و مهاباد با شلیک مستقیم کشته شده اند.

همچنین ویدیوها و گزارش‌هایی که از زنجان منتشر شده حاکیست که یکی از معترضان در خیابان سعدی این شهر هدف گلوله نیروهای امنیتی قرار گرفته است. شاهدان حاضر در محل می‌گویند این معترض بر اثر شلیک گلوله جانش را از دست داده است. بی‌بی‌سی نمی‌تواند به طور مستقل این موضوع را تایید کند.

تظاهرات در بیش از ۳۰ شهر کشور

بر اساس تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی تجمع و تظاهرات چهارشنبه شب در حدود ۳۰ شهر ایران انجام شده است.

رشت، تبریز، گرگان، اهواز، مشهد، قزوین، شیراز، ارومیه، کرج، قم، بروجرد، بجنورد، کرمان، اراک، بابل، آمل، زنجان، لاهیجان، اصفهان، بهبهان، آبادان، کرمانشاه، ایلام، بندرعباس، بوکان، اندیمشک و مریوان از جمله محل تظاهرات بوده‌اند.

در پایتخت هم تظاهرات در حدود ۵۰ نقطه گزارش شد از جمله: بازار تهران، سهروردی، صادقیه/آریاشهر، گیشا، پل سیدخندان، خیابان دولت، جنت‌آباد، خیابان فرجام، پونک، شهرک غرب، پامنار، لاله زار، خیابان انقلاب، ستارخان، میرداماد، امیرآباد، شهرزیبا، تهرانپارس، ایستگاه متروی قیطریه، بلوار فردوس سعادت‌آباد، خیابان زیبا، شریعتی، ایستگاه متروی تئاتر شهر، خیابان هراز، چهار راه شهناز، خیابان پیروزی و بخشی از خیابان آزادی.

تصاویر منتشر شده از بازار تهران در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که فضای این منطقه مشتنج است و معترضان شعار می‌دهند: «امسال سال خونه، سید علی سرنگونه».

نیروهای امنیتی در این روز به سرکوب معترضان از جمله با تیراندازی ادامه دادند. از جمله برخی کاربران می‌گویند که در بازار تهران، ماموران تلاش کرده‌اند با تیراندازی و شلیک گاز اشک‌آور معترضان را متفرق کنند. همچنین در گیشا و امیرآباد تظاهرات به خشونت کشیده شده است.

با این حال با توجه به گستردگی اعتراضات به نظر می‌رسد نیروهای سرکوب توان مهار اعتراضات را ندارند.

بیش از ۲۰ دانشگاه هم در این روز صحنه شعارهای ضدحکومتی بود.

دانشجویان در دانشگاه‌های تهران، تبریز، سبزوار، الزهرای تهران، شهید بهشتی تهران، فردوسی مشهد، خواجه نصیر تهران، بوعلی همدان، هنر و معماری پارس در تهران، آزاد بروجرد، باهنر کرمان، آزاد شیراز، آزاد سوهانک، آزاد یزد، محقق اردبیلی در اردبیل، آزاد اراک، آزاد نجف‌آباد، آزاد کرج، علوم و تحقیقات تهران، آزاد کرمان، بابایی قزوین، چمران اهواز و رسام کرج دست به اعتراض زدند.

در یک مورد در دانشگاه الزهرا تصاویری منتشر شده که نشان می‌دهد ماموران دانشگاه را محاصره کرده‌اند تا دانشجویان معترض از آن خارج نشوند. در الزهرا خشونت‌هایی علیه معترضان گزارش شده است.

ویدئویی نیز از شلیک گاز اشک‌آور در دانشگاه علوم و تحقیقات تهران منتشر شده است. همچنین نیروهای امنیتی به معترضان دانشکده فنی دانشگاه تهران نیز حمله کردند.

به علاوه تصاویری از پرتاب گاز اشک‌آور در حیاط مدرسه امیرآباد تهران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. بر اساس ویدئوها دانش‌آموزان در کلاس درس شعارهای ضد حکومتی سر داده و از شنیدن صدای شلیک گلوله و گاز اشک‌آور در مدرسه خبر می‌دهند.

«مرگ بر دیکتاتور»، «مرگ بر خامنه‌ای» و «آزادی، آزادی، آزادی» از جمله بیشترین شعارهایی است که در این اعتراض‌های این روز شنیده ‌شد.

شلیک به سر و گردن معترضان مقابل نظام پزشکی تهران

در تحولی دیگر در این روز تجمعی اعتراضی مقابل ساختمان نظام پزشکی تهران به خیابان‌های اطراف آن در منطقه امیرآباد تهران در نزدیکی کوی دانشگاه گسترش یافت که با برخورد خشونت‌بار روبرو شد.

ویدیوهای ارسالی به بی‌بی‌سی فارسی از زخمی شدن جدی چند معترض مقابل نظام پزشکی تهران حکایت دارد.

در ویدیوهایی که از این منطقه در مرکز تهران منتشر شده صدای شلیک شنیده می‌شود و تعداد زیادی از نیروهای امنیتی سوار بر موتور دیده می‌شوند.

معترضان در این تجمع علیه رهبر جمهوری اسلامی شعار دادند و زنان حاضر روسری‌های خود را در هوا ‌چرخاندند.

در واکنش به حمله نیروهای امنیتی به این تجمع دکتر موید علویان، رئیس هیئت مدیره و محمد رازی قائم مقام این سازمان نظام پزشکی تهران بزرگ، استعفای خود را اعلام کرده اند.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی تهران بزرگ، دکتر موید علویان در استعفانامه خود به هیئت مدیره نوشته است: «با سلام و تشکر از اعتمادی که به اینجانب داشتید؛ به دلیل اینکه در حال حاضر امکان انجام تکالیف قانونی و‌ محوّله خود را ندارم، ضمن استعفا از ریاست، از عضویت در هیات مدیره هم کنار می‌روم».

دکتر رازی هم گفت دلیل استعفای او «عدم احترام به جامعه پزشکی و هتک حرمت پزشکانی بود که قصد برگزاری تجمعی مسالمت‌آمیز در این سازمان را داشتند».

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل خواستار رسیدگی فوری به کشتار معترضان

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل با صدور بیانیه‌ای با اشاره به «وخامت وضعیت حقوق بشر در ایران» از شورای حقوق بشر خواسته‌اند فورا اقدامات لازم را برای رسیدگی به این وضعیت از جمله تشکیل یک نشست ویژه انجام دهد و یک مکانیسم تحقیقاتی مستقل بین‌المللی برای اطمینان از پاسخگویی عاملان خشونت و پایان معافیت عوامل سرکوب در ایران ایجاد کند.

از مقامات جمهوری اسلامی هم خواسته شده امکان بازدید کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل از ایران را فراهم کنند.

این کارشناسان که تعدادی‌شان از گزارشگران ویژه سازمان ملل هستند، گفته‌اند که پس از بازداشت و کشته شدن مهسا امینی در ۱۶ سپتامبر، هزاران نفر در اعتراض به حکومت دست به تظاهرات زده و خواستار خاتمه سرکوب مستمر حقوق اساسی زنان و دختران شدند.

کارشناسان سازمان ملل نسبت به استفاده عمدی و غیرقانونی نیروهای امنیتی از گلوله‌های جنگی، ساچمه‌ای فلزی، فشنگ ساچمه‌زن علیه شرکت‌کنندگان غیرمسلح در تظاهرات مسالمت آمیز ابراز نگرانی عمیق کرده و گفته‌اند: «شمار نگران کننده‌ای از معترضان تاکنون بازداشت و کشته شده‌اند که شامل تعداد زیادی از کودکان، زنان و سالمندان هم بوده‌ است».

آنان از حکومت ایران خواسته‌اند «فورا هرگونه کاربرد بیش از حد و مرگبار از زور را متوقف کند».

این کارشناسان خشونت فیزیکی و جنسی علیه زنان و دختران در تظاهرات و در مکان‌های عمومی، محرومیت زنان و دختران از حقوق آنان چه در بازداشت چه قبل از آن را وحشتناک توصیف کرده‌ ویادآور شده‌اند که «تبعیض‌های ویرانگر علیه زنان طی چهاردهه گذشته در ایران رواج داشته است».

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل گفته‌اند که مرتکبین اقدامات خشونت‌آمیز و ناقضان حقوق بشر در ایران از «مصونیت سیستماتیک» از پاسخگویی برخوردارند.

در این بیانیه، اختلال و قطع اینترنت و جلوگیری از اشتراک و دسترسی به اطلاعات نیز از موارد نقض حقوق بشر مردم ایران دانسته شده و ارعاب و آزار و بازجویی غیرقانونی از اعضای خانواده‌های معترضان و قربانیان و نسبت دادن مسئولیت قتل تظاهرکنندگان به «اغتشاشگران و دشمنان جمهوری اسلامی ایران» محکوم شده است.

سایر تحولات مهم روز ۴ آبان:

در چهلمین روز کشته شدن مهسا امینی که با راهپیمایی و تجمع بزرگ مردم در سقز شروع شد، معترضان در ده‌ها شهر ایران به خیابان‌ها آمدند‌ و خواستار پایان حکومت جمهوری اسلامی شدند.

تعدد اعتراضات و شمار معترضان در بسیاری نقاط فراتر از چیزی بود که در اعتراضات ۴۰ روز اخیر - از زمان کشته شدن مهسا امینی در جریان بازداشت توسط گشت ارشاد - مشاهده شده است.

در این روز همچنین گزارش‌هایی از گسترده‌تر شدن دامنه اعتصاب در بازارها و صنایع منتشر شد.

روز چهارشنبه با وجود تلاش نیروهای امنیتی برای جلوگیری از برگزاری مراسم چهلم مهسا (ژینا) امینی و بستن راه‌ها، هزاران نفر در قبرستان آیچی سقز تجمع کردند و علیه حکومت شعار دادند.

تصاویری که از مسیرهای اطراف قبرستان آیچی سقز منتشر شده، جمعیت بزرگی را نشان می‌دهد که به سوی محل خاکسپاری او در حرکت هستند.

نهادهای مستقل مدنی و کنشگران سیاسی گزارش دادند که راه‌های اصلی سقز مسدود شد و مردم در از راه‌های فرعی و کنار رودخانه خود را به آرامستان محل دفن خانم امینی رساندند.

مردم در این تجمع شعار می‌دادند «کردستان کردستان، گورستان فاشیست‌ها» و «مرگ بر دیکتاتور».

خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدان گزارش داده است که نیروهای امنیتی به سوی عزادارانی که در قبرستان آیچی سقز تجمع کرده بودند، تیراندازی کردند.

یکی از حاضران در این مراسم به رویترز گفت: «پلیس ضد شورش به سوگوارانی که برای مراسم مهسا در قبرستان جمع شده‌اند، شلیک و ده‌ها نفر را بازداشت کردند.»

در شبکه‌های اجتماعی هم گزارش‌هایی از درگیری‌هایی در سقز منتشر شده است.

سازمان حقوق بشری هه‌نگاو هم نوشت که عزاداران در میدان زندان هدف تیراندازی نیروهای امنیتی قرار گرفتند.

خبرگزاری ایسنا گزارش داده است که به دلیل «التهابات و درگیری‌های پراکنده» بعد از مراسم چهلم مهسا امینی اینترنت شهر سقز به دلیل «ملاحظات امنیتی» قطع شده است.

این خبرگزاری وابسته به دولت ایران، گزارش‌ها درباره درگیری در سقز را تایید کرده و جمعیت حاضران در مراسم مهسا را «در حالت حداکثری نزدیک به ۱۰ هزار نفر» برآورد کرده است. این در حالی است که در ویدیوهای مخابره شده، ابتدا و انتهای جمعیتی که در جاده سقز در حال پیاده روی هستند دیده نمی‌شود.

هه نگاو همچنین گزارش می‌دهد که امشب دو معترض در سنندج و مهاباد با شلیک مستقیم کشته شده اند.

همچنین ویدیوها و گزارش‌هایی که از زنجان منتشر شده حاکیست که یکی از معترضان در خیابان سعدی این شهر هدف گلوله نیروهای امنیتی قرار گرفته است. شاهدان حاضر در محل می‌گویند این معترض بر اثر شلیک گلوله جانش را از دست داده است. بی‌بی‌سی نمی‌تواند به طور مستقل این موضوع را تایید کند.

تظاهرات در بیش از ۳۰ شهر کشور

بر اساس تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی تجمع و تظاهرات چهارشنبه شب در حدود ۳۰ شهر ایران انجام شده است.

رشت، تبریز، گرگان، اهواز، مشهد، قزوین، شیراز، ارومیه، کرج، قم، بروجرد، بجنورد، کرمان، اراک، بابل، آمل، زنجان، لاهیجان، اصفهان، بهبهان، آبادان، کرمانشاه، ایلام، بندرعباس، بوکان، اندیمشک و مریوان از جمله محل تظاهرات بوده‌اند.

در پایتخت هم تظاهرات در حدود ۵۰ نقطه گزارش شد از جمله: بازار تهران، سهروردی، صادقیه/آریاشهر، گیشا، پل سیدخندان، خیابان دولت، جنت‌آباد، خیابان فرجام، پونک، شهرک غرب، پامنار، لاله زار، خیابان انقلاب، ستارخان، میرداماد، امیرآباد، شهرزیبا، تهرانپارس، ایستگاه متروی قیطریه، بلوار فردوس سعادت‌آباد، خیابان زیبا، شریعتی، ایستگاه متروی تئاتر شهر، خیابان هراز، چهار راه شهناز، خیابان پیروزی و بخشی از خیابان آزادی.

تصاویر منتشر شده از بازار تهران در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که فضای این منطقه مشتنج است و معترضان شعار می‌دهند: «امسال سال خونه، سید علی سرنگونه».

نیروهای امنیتی در این روز به سرکوب معترضان از جمله با تیراندازی ادامه دادند. از جمله برخی کاربران می‌گویند که در بازار تهران، ماموران تلاش کرده‌اند با تیراندازی و شلیک گاز اشک‌آور معترضان را متفرق کنند. همچنین در گیشا و امیرآباد تظاهرات به خشونت کشیده شده است.

با این حال با توجه به گستردگی اعتراضات به نظر می‌رسد نیروهای سرکوب توان مهار اعتراضات را ندارند.

بیش از ۲۰ دانشگاه هم در این روز صحنه شعارهای ضدحکومتی بود.

دانشجویان در دانشگاه‌های تهران، تبریز، سبزوار، الزهرای تهران، شهید بهشتی تهران، فردوسی مشهد، خواجه نصیر تهران، بوعلی همدان، هنر و معماری پارس در تهران، آزاد بروجرد، باهنر کرمان، آزاد شیراز، آزاد سوهانک، آزاد یزد، محقق اردبیلی در اردبیل، آزاد اراک، آزاد نجف‌آباد، آزاد کرج، علوم و تحقیقات تهران، آزاد کرمان، بابایی قزوین، چمران اهواز و رسام کرج دست به اعتراض زدند.

در یک مورد در دانشگاه الزهرا تصاویری منتشر شده که نشان می‌دهد ماموران دانشگاه را محاصره کرده‌اند تا دانشجویان معترض از آن خارج نشوند. در الزهرا خشونت‌هایی علیه معترضان گزارش شده است.

ویدئویی نیز از شلیک گاز اشک‌آور در دانشگاه علوم و تحقیقات تهران منتشر شده است. همچنین نیروهای امنیتی به معترضان دانشکده فنی دانشگاه تهران نیز حمله کردند.

به علاوه تصاویری از پرتاب گاز اشک‌آور در حیاط مدرسه امیرآباد تهران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. بر اساس ویدئوها دانش‌آموزان در کلاس درس شعارهای ضد حکومتی سر داده و از شنیدن صدای شلیک گلوله و گاز اشک‌آور در مدرسه خبر می‌دهند.

«مرگ بر دیکتاتور»، «مرگ بر خامنه‌ای» و «آزادی، آزادی، آزادی» از جمله بیشترین شعارهایی است که در این اعتراض‌های این روز شنیده ‌شد.

شلیک به سر و گردن معترضان مقابل نظام پزشکی تهران

در تحولی دیگر در این روز تجمعی اعتراضی مقابل ساختمان نظام پزشکی تهران به خیابان‌های اطراف آن در منطقه امیرآباد تهران در نزدیکی کوی دانشگاه گسترش یافت که با برخورد خشونت‌بار روبرو شد.

ویدیوهای ارسالی به بی‌بی‌سی فارسی از زخمی شدن جدی چند معترض مقابل نظام پزشکی تهران حکایت دارد.

در ویدیوهایی که از این منطقه در مرکز تهران منتشر شده صدای شلیک شنیده می‌شود و تعداد زیادی از نیروهای امنیتی سوار بر موتور دیده می‌شوند.

معترضان در این تجمع علیه رهبر جمهوری اسلامی شعار دادند و زنان حاضر روسری‌های خود را در هوا ‌چرخاندند.

در واکنش به حمله نیروهای امنیتی به این تجمع دکتر موید علویان، رئیس هیئت مدیره و محمد رازی قائم مقام این سازمان نظام پزشکی تهران بزرگ، استعفای خود را اعلام کرده اند.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی تهران بزرگ، دکتر موید علویان در استعفانامه خود به هیئت مدیره نوشته است: «با سلام و تشکر از اعتمادی که به اینجانب داشتید؛ به دلیل اینکه در حال حاضر امکان انجام تکالیف قانونی و‌ محوّله خود را ندارم، ضمن استعفا از ریاست، از عضویت در هیات مدیره هم کنار می‌روم».

دکتر رازی هم گفت دلیل استعفای او «عدم احترام به جامعه پزشکی و هتک حرمت پزشکانی بود که قصد برگزاری تجمعی مسالمت‌آمیز در این سازمان را داشتند».

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل خواستار رسیدگی فوری به کشتار معترضان

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل با صدور بیانیه‌ای با اشاره به «وخامت وضعیت حقوق بشر در ایران» از شورای حقوق بشر خواسته‌اند فورا اقدامات لازم را برای رسیدگی به این وضعیت از جمله تشکیل یک نشست ویژه انجام دهد و یک مکانیسم تحقیقاتی مستقل بین‌المللی برای اطمینان از پاسخگویی عاملان خشونت و پایان معافیت عوامل سرکوب در ایران ایجاد کند.

از مقامات جمهوری اسلامی هم خواسته شده امکان بازدید کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل از ایران را فراهم کنند.

این کارشناسان که تعدادی‌شان از گزارشگران ویژه سازمان ملل هستند، گفته‌اند که پس از بازداشت و کشته شدن مهسا امینی در ۱۶ سپتامبر، هزاران نفر در اعتراض به حکومت دست به تظاهرات زده و خواستار خاتمه سرکوب مستمر حقوق اساسی زنان و دختران شدند.

کارشناسان سازمان ملل نسبت به استفاده عمدی و غیرقانونی نیروهای امنیتی از گلوله‌های جنگی، ساچمه‌ای فلزی، فشنگ ساچمه‌زن علیه شرکت‌کنندگان غیرمسلح در تظاهرات مسالمت آمیز ابراز نگرانی عمیق کرده و گفته‌اند: «شمار نگران کننده‌ای از معترضان تاکنون بازداشت و کشته شده‌اند که شامل تعداد زیادی از کودکان، زنان و سالمندان هم بوده‌ است».

آنان از حکومت ایران خواسته‌اند «فورا هرگونه کاربرد بیش از حد و مرگبار از زور را متوقف کند».

این کارشناسان خشونت فیزیکی و جنسی علیه زنان و دختران در تظاهرات و در مکان‌های عمومی، محرومیت زنان و دختران از حقوق آنان چه در بازداشت چه قبل از آن را وحشتناک توصیف کرده‌ ویادآور شده‌اند که «تبعیض‌های ویرانگر علیه زنان طی چهاردهه گذشته در ایران رواج داشته است».

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل گفته‌اند که مرتکبین اقدامات خشونت‌آمیز و ناقضان حقوق بشر در ایران از «مصونیت سیستماتیک» از پاسخگویی برخوردارند.

در این بیانیه، اختلال و قطع اینترنت و جلوگیری از اشتراک و دسترسی به اطلاعات نیز از موارد نقض حقوق بشر مردم ایران دانسته شده و ارعاب و آزار و بازجویی غیرقانونی از اعضای خانواده‌های معترضان و قربانیان و نسبت دادن مسئولیت قتل تظاهرکنندگان به «اغتشاشگران و دشمنان جمهوری اسلامی ایران» محکوم شده است.

سایر تحولات مهم روز ۴ آبان: