«حفره لایه ازون» هر روز کوچک از دیروز

حفره ازون ناحیه‌ای در استراتوسفر بر فراز قطب شمال است که در آن ضخامت لایه در بخشی از سال به دلیل وجود مواد تخریب‌کننده لایه ازون کاهش می‌یابد. از آنجایی که این لایه به طور مؤثری از زندگی روی زمین در برابر قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه مضر UV-B خورشید محافظت می‌کند، مهم است که تغییرات اندازه حفره را به طور منظم پیگیری کنیم.

در این خصوص جدیدترین گزارش مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا نشان می‌دهد که پس از دو دهه مطالعه ناسا بر روی این حفره، آمار نشان می‌دهد که این حفره به مسیر کلی خود برای کوچک‌تر شدن در سال ۲۰۲۲ ادامه داده است.

ازون گازی بی‌رنگ با فرمول مولکولی O۳ است که از نظر شیمیایی بسیار فعال است و با بسیاری از مواد دیگر واکنش داده و پیوند ایجاد می‌کند. در نزدیکی سطح زمین، این واکنش‌ها باعث می‌شود لایه ازون ترک بخورد، به حیات گیاهی آسیب برساند و باعث بروز بیماری در بافت‌های ریه افراد شود.

ازون در استراتوسفر اشعه UV-B را جذب می‌کند و از این طریق از موجودات زنده زیر در برابر اثرات مضر آن محافظت می‌کند. هر سال، اشکال فعال کُُلر و بُرم از ترکیبات شیمیایی دست‌ساز انسان جمع می‌شوند و در طول زمستان در نیمکره جنوبی به ابرهای قطبی در ارتفاع بالا می‌چسبد؛ به محض طلوع خورشید در آغاز بهار در قطب جنوب، کُلر و بُرم تحت واکنش‌های شیمیایی قرار می‌گیرند که ازون را تجزیه کرده و باعث افزایش حفره ازون می‌شوند.

earth نوشت، پروتکل مونترال (یک معاهده بین‌المللی که در سال ۱۹۸۷ به امضا رسید) با حذف تدریجی استفاده از ترکیبات کُلر و بُرم فعال در فرآیندهای تولید، از لایه ازون محافظت می‌کند. ۱۹۸ کشور این پروتکل را تصویب کردند و از سال ۱۹۸۹ لازم‌الاجرا شده است. از آن زمان، غلظت مواد تجزیه‌کننده اتمسفر کاهش یافته و سوراخ ازون به آرامی کوچک‌تر شده است. این کاهش اندازه حفره ازون به تازگی سرعت بییشتری پیدا کرده است.

پل نیومن، دانشمند ارشد علوم زمین در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا گفت: با گذشت زمان، پیشرفت ثابتی در حال انجام است و حفره کوچک‌تر می‌شود. گاهی اوقات اعداد نشان‌دهنده اندازه حفره ازون در نوسان هستند اما به طور کلی ما شاهد کاهش آن در طول دو دهه گذشته هستیم. حذف مواد مخرب لایه ازون از طریق پروتکل مونترال باعث کوچک شدن این حفره شده است.

بیشتر بخوانید:

• ترسناک‌ترین پدیده‌های فضایی / عکس

• کاهش ضخامت لایه اوزون ابتلا به این بیماری‌ها را بیشتر می‌کند

۲۷۱ ۳۵