شاعر اثرگذار ولی گمنام هم‌عصر مولوی در کتابی معرفی شد

به گزارش خبرنگار مهر، انتشارات کامگار در هرات کتاب «حماسه‌سرای هری: نگاهی به کارنامه صدرالدین ربیعی پوشنگی» نوشته حمیدالله کامگار را در ۱۰۸ صفحه منتشر کرد. مقدمه این کتاب به قلم سیدرضا محمدی است. نویسنده این کتاب را به روح بزرگ زنده‌یاد علامه عبدالله سمندر غوریانی (استاد فقید فلسفه در دانشگاه کابل که سال ۱۴۰۰ درگذشت) تقدیم کرده است.

«حماسه سرای هری» شامل دو فصل است: نخست «جایگاه تاریخی فوشنج و شرح حال صدرالدین ربیعی» که در آن این مباحث مطرح شده است: فوشنج و پس‌منظر تاریخی آن، شرح حال، احوال و آثار صدرالدین ربیعی پوشنگی، جایگاه تولد شاعر، سلسله آل‌کرت، مثنوی کُرت‌نامه، ممدوحان ربیعی فوشنجی، قلعه خیسار غور و محل شهادت شاعر.

فصل دوم هم «قسمتی از اشعار ربیعی فوشنجی» نام دارد و در آن ۴۱۵ بیت از اشعار به‌جامانده ربیعی با استفاده از منابع دست اوّل و معتبر جمع‌آوری و در این فصل گنجانیده شده است.

صدرالدین پسر خطیبِ فوشنج مشهور به «ربیعی» ادیبی دانا، شاعری فصیح بیان و ناظمی بلیغ‌زبان بود. او شاعری قادر و با شهامت و تندهوش، مردی شجاع بود، طبعی تند و قریحه‌ای نیک داشت و مردی بزرگ‌زاده فاضلِ مستعدِ صاحب کمال بود. او از نوادگان اعرابی بود که از عربستان به خراسان کوچیده بودند.

در ۱۴ سالگی ملازم ملک فخرالدین کرت شد. اما چون میان او و امیر اختلاف افتاد، به تون قهستان نزد امیر شمس‌الدین علی سیستانی پناه برد. پس از چندی ربیعی از امیر فخرالدین امان خواست و به هرات بازگشت. در ۷۰۲ ق امیر از توطئۀ او و یارانش آگاهی یافت و در قلعه خیسار غور به زندانش افکند. ربیعی در همان سال در زندان کشته شد. مثنوی کارنامه که در شرح حال خود و طلب بخشش در زندان سرود، از آثار اوست.

او هم‌عصر مولانا رومی بلخی، سعدی شیرازی و سیفی هروی و در خراسان و عراق بی‌نظیر و اسلوب شاعری‌اش ساده و هیجان‌بخش بود. یکی از بهترین آثار او، مثنوی حماسی کُرت‌نامه است که به دستور ملک فخرالدین کُرت در تاریخ هرات و سلسله آل‌کرت بر منوال شاهنامه‌ی فردوسی در ۶۰۰۰ بیت سروده است.