نقش «اوپک پلاس» در انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: ۸ نوامبر ۲۰۲۲ (۱۷ آبان ۱۴۰۱) در حالی انتخابات میان دوره‌ای کنگره برگزار می‌شود که بیشتر نظرسنجی‌های داخلی در آمریکا خبر از پیروزی جمهوری‌خواهان می‌دهند. در حالی که نظرسنجی‌های قبلی با ۲۲۲ کرسی در برابر ۲۱۳ کرسی از پیشتازی حزب دموکرات حکایت داشت، در تغییری معنا دار حزب فیل‌ها با اخذ ۲۲۴ کرسی از رقبای خود پیش افتادند. به عقیده کارشناسان یکی از دلایل اصلی روی برگرداندن رأی دهندگان آمریکایی از حزب دموکرات تورم بی‌سابقه‌ای است که این کشور این روزها تجربه می‌کند.

یکی از پایه‌های اصلی تورم اخیر توافق عربستان سعودی و روسیه در قالب اوپک پلاس است که موجب کاهش عرضه روزانه نفت و بالا رفتن این منبع در بازارهای جهانی شده است. پس از اعلام توافق میان این دو قدرت نفتی، قیمت هر گالون در آمریکا تا ۶ دلار افزایش یافته است. این افزایش قیمت در حامل‌های سوخت بر روی قیمت باقی کالاهای اساسی نیز تأثیر گذاشته و موجب افزایش قیمت آنها نیز شده است.

در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد تا نگاهی به تأثیر توافق اوپک پلاس بر روی افزایش تورم و نتایج احتمالی انتخابات کنگره و فرمانداری‌ها در آمریکا داشته باشیم.

با فرسایشی شدن روند بحران در اوکراین، جو بایدن با هدف سوار کردن متحدان عرب خود در قطار تحریم و دشمنی با مسکو راهی منطقه غرب آسیا شد. رسانه‌ها و کارشناسان آمریکایی بر این اعتقاد بودند که بایدن با کنار گذاشتن وعده‌های حقوق بشری خود راهی جده شد تا از این طریق حمایت محمد بن سلمان را برای افزایش تولید نفت و مهار تورم در بازار انرژی به دست آورد. تحولات ماه‌های اخیر به خوبی نشان داد که روابط روسیه و عربستان سعودی در حوزه انرژی وارد سطحی راهبردی شده و حتی مخالفت آمریکا و کشورهای اروپایی نیز نمی‌تواند مانعی در برابر این موضوع باشد.

در سال‌های ۲۰۱۴- ۲۰۱۵ با کاهش شدید قیمت انرژی، مسکو و ریاض تصمیم گرفتند تا برای بازگشت قیمت‌ها به وضعیت عادی و شکستن سلطه شرکت‌های آمریکایی سازوکاری به نام «اوپک پلاس» (۲۰۱۶) ایجاد کردند. این ساز و کار جدید نفتی به غیر از دوره همه‌گیری کرونا توانست قیمت این ماده راهبردی را بالا نگه داشته و کفه ترازو را به نفع تولیدکنندگان نفت سنگین‌تر کند. حال حزب دموکرات در شرایطی قرار گرفته است که «متحدان دیروز» بدل به عامل اصلی پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات میان دوره‌ای شدند.

در پاسخ به اقدامات اخیر «اوپک پلاس»، روکانا نماینده ایالت کالیفرنیا و ریچارد بلومنتال نماینده کنتیکت به دلیل آنچه همکاری سعودی با روسیه خواندند، خواستار توقف فروش تسلیحات نظامی به ریاض شدند. همچنین برخی نمایندگان کنگره به دنبال فعال کردن لایحه «نوپک» هستند تا از این طریق به اعمال مجازات علیه سعودی و اوپک پلاس بپردازند. در سوی مقابل سعودی تهدید کرده است که اگر این لایحه تصویب شد، عربستان اوراقی که از وزارت خزانه داری آمریکا را در اختیار دارد خواهد فروخت.

نکته جالب توجه آن است که روابط ریاض- واشنگتن در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ به اندازه‌ای نزدیک بود که برخی تحلیلگران این سطح از روابط را در تاریخی پادشاهی سعودی و آمریکا بی‌سابقه بوده است. در این دوران «ام بی اس» (محمد بن سلمان) با برقراری روابط نزدیک با جارد کوشنر (داماد ترامپ) توانست سیاست خاورمیانه‌ای واشنگتن را با انعقاد قراردادی ۴۰۰ میلیارد دلاری در اختیار خود بگیرد.

آغاز روند عادی‌سازی روابط میان کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی، تشدید روند جنگ در یمن، خروج آمریکا از برجام و تشکیل کمپین فشار حداکثری، ایجاد مرکز جمع‌آوری اطلاعات و تأثیرگذاری در شبکه‌های اجتماعی (مرکز اعتدال) و … ابر پروژه‌هایی هستند که در «ماه عسل» روابط ریاض و واشنگتن رخ داد.

در سوی مقابل دموکرات‌ها برای پیروزی در انتخابات نوامبر ۲۰۲۰ حمله به متحدان ترامپ از نتانیاهو و بن سلمان تا پوتین را تشدید کردند. جو بایدن بارها در کارزارهای تبلیغاتی خود با حمله مستقیم به سعودی این کشور را ناقض اصلی حقوق بشر در جهان معرفی می‌کرد. تعلیق فروش تسلیحات معامله شده در دوران ترامپ، دستور آغاز تحقیقات حقوق بشری درباره جنگ یمن، آغاز مذاکرات احیای برجام، گزارش سازمان سیا درباره نقش بن سلمان در جریان قتل جمال خاشقچی و بی‌اعتنایی بایدن به شخص ولیعهد موجب انگیزه برای سعودی شد تا در دوران زعامت دموکرات‌ها در کاخ سفید سیاست کاهش تنش‌ها با قدرت‌های منطقه‌ای و گسترش روابط با چین و روسیه دنبال کند.

حال با ادامه یافتن روند جنگ اوکراین، شکست مذاکرات احیای برجام و سیاست جدید «اوپک پلاس» مبنی بر کاهش ۲ میلیون بشکه در روز، موضع دموکرات‌ها را در انتخابات میان دوره‌ای تضعیف کرده و زمینه بازگشت ترامپ به قدرت را فراهم می‌کند. در چنین شرایطی ممکن است دموکرات‌ها برای برگرداندن ورق بازی به نفع خود سیاست «ماجراجویانه‌ای» را در منطقه خاورمیانه دنبال کنند.

تاریخ روابط خارجی آمریکا گواه این موضوع است که هرگاه دولت‌های این کشور در حال مشکلات داخلی دچار مشکل می‌شوند، سیاست «صدور بحران به خارج» و مداخله در امور داخلی کشورها را دنبال می‌کنند. در چنین شرایطی سناریو مداخله واشنگتن در یکی از کشورهای نفت خیز منطقه غرب آسیا برای کنترل تورم داخلی و ایجاد رونق در صنایع نظامی- نفتی امری محتمل و گزینه‌ای جدی است.

سناریو ضعیف‌تر آن است که غربی‌ها سیاست ادامه تنش با مسکو را کنار بگذارند و با اعلام «آتش بس» در اوکراین و رفع تحریم‌های روسیه زمینه بازگشت آرامش به بازار انرژی و کاهش قیمت‌ها در بازار را فراهم آورند. به عبارت دیگر مسائل داخلی واشنگتن می‌تواند سیاست راهبردی بلوک غرب برای حفظ رژیم تحریمی و اعمال فشار بر مسکو را تحت تأثیر گذاشته و زمینه‌ساز پایان بحران در منطقه بالکان شود.

بهره سخن

براساس آخرین نظرسنجی‌های انجام شده در آمریکا، حزب دموکرات به دلیل تحمل تورم بی‌سابقه ناشی از توافق «اوپک پلاس» در وضعیت بدی نسبت به رقبای جمهوری خواه خود قرار دارد. با وجود تلاش‌های چند ماه اخیر بایدن و تیم امنیت ملی آمریکا برای متقاعد کردن کشورهای عربی جهت افزایش تولید روزانه نفت به نظر می‌رسد، به غیر از تغییر نظر ابوظبی و دوحه، توفیقی در این مسیر نیافته است. از سوی دیگر کشورهای اروپایی با قطع تدریجی وابستگی خود به منابع هیدروکربن روسیه به دنبال اعمال و حفظ تحریم‌ها علیه مسکو هستند. نتیجه طبیعی چنین وضعیتی افزایش بی‌سابقه تورم و قیمت حامل‌های انرژی در آمریکا شده است. بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود دموکرات‌ها به دلیل نداشتن حمایت متحدان سنتی خود در اوپک باید خود را برای شکستی سرنوشت‌ساز در انتخابات آماده کنند.