از ثروت ۲۶ میلیارد دلاری تا هیچ/ نگاهی به ظهور و سقوط «سم بنکمن-فرید» و صرافی FTX

صرافی FTX به تازگی درخواست خود را برای اعلام ورشکستگی ثبت و در کوتاه‌ترین زمان ممکن سخت‌ترین شکل سقوط را تجربه کرده است. «سم بنکمن-فرید»، بنیان‌گذار این شرکت هم که در حدود یک هفته پیش ۱۶ میلیارد دلار ثروت داشت، امروز تقریباً تمام دارایی خود را از دست داده است. در این مطلب می‌خواهیم به داستان ظهور و سقوط او و صرافی‌اش نگاهی داشته باشیم.

بنکمن-فرید در هفته سقوط FTX به سرعت از جایگاه یکی از چهره‌های شاخص و ناجیان بازار رمزارزها به یک چهره منفور و عامل ازدست‌رفتن میلیاردها دلار از سرمایه مشتریان این صرافی نزول پیدا کرد. طبق شاخص میلیاردرهای بلومبرگ، او در ابتدای هفته گذشته ۱۶ میلیارد دلار دارایی داشت، اما امروز ثروتش تقریباً به صفر رسیده است. بلومبرگ حدس می‌زند که اکثر دارایی‌های بنکمن-فرید به شرکت‌هایش وابسته بوده باشد، اما این احتمال وجود دارد که بخشی از این دارایی‌ها جای نامشخص دیگری ذخیره شده باشند.

گفتنی است که ارزش ثروت بنکمن-فرید بهار امسال تا ۲۶ میلیارد دلار هم بالا رفت، اما به موجب سقوط بازار ۱۰ میلیارد دلار از این رقم کاسته شد. بلومبرگ می‌گوید کاهش ارزش دارایی‌های او در هفته گذشته یکی از بدترین شکل‌های ازبین‌رفتن ثروت افراد در طول تاریخ این نشریه بوده است.

صرافی FTX حالا با یک حفره چند میلیارد دلاری در ترازنامه خود روبه‌رو است. این صرافی متهم به استفاده از سرمایه‌های کاربران برای پوشش ضررهای دیگر شرکت بنکمن-فرید موسوم به Alameda Research شده که در زمینه معاملات رمزارزی فعال بود. درنهایت اما کاربران پول‌های خود را از FTX خارج کردند و موجب فروپاشی این شرکت شدند. اما بگذارید نگاه دقیق‌تری به سیر این اتفاقات داشته باشیم.

ظهور

سم بنکمن-فرید در سال ۲۰۱۷ شرکت Alameda را تأسیس کرد و پیش از تأسیس FTX در سال ۲۰۱۹ سود زیادی از آربیتراژ قیمت در معاملات خود به دست می‌آورد. او در سال ۲۰۲۰ به‌عنوان کسی معروف شد که صرافی SushiSwap را پس از ترک بنیان‌گذارش نجات داد.

صرافی FTX در اوایل سال ۲۰۲۱ به فرایند رشد پیوسته خود ادامه داد، اما این فرایند با همکاری تبلیغ‌هایی که در جریان اصلی به کمک مسابقات ورزشی و سلبریتی‌ها انجام گرفت، خیلی سریع‌تر شد. FTX ظرف چند ماه طی یک قرارداد ۱۹ ساله به ارزش ۱۳۵ میلیون دلار اسپانسر ورزشگاه باشگاه Miami Heat و طی قراردادی ۱۰ ساله به ارزش ۲۱۰ میلیون دلار، اسپانسر تیم ورزش‌های الکترونیک SoloMid شد.

چهره‌های سرشناسی مثل «تام بردی»، «استف کری» و «نائومی اوساکا» هم در تبلیغات این صرافی حاضر شدند و این پلتفرم خرید و فروش رمزارزها را به مخاطبان عادی معرفی کردند. FTX با پخش تبلیغ خود در مسابقه Super Bowl امسال که کمدین، «لری دیوید» هم در آن حضور داشت، بر قدرت این کمپین بازاریابی خود اضافه کرد.

در همین مسیر، FTX سرمایه‌های زیادی را از سرمایه‌گذاران جذب کرد: این شرکت یک میلیارد دلار در ماه ژوئیه ۲۰۲۱ در قالب سرمایه‌گذاری سری B، حدود ۴۲۱ میلیون دلار در اکتبر ۲۰۲۱ و ۴۰۰ میلیون دلار در ژانویه ۲۰۲۲ دریافت کرد. آخرین ارزش‌گذاری در ماه ژانویه امسال ارزش این صرافی را ۳۲ میلیارد دلار اعلام کرده بود.

در معرض توجهات

خالص دارایی سم بنکمن-فرید هم در این مسیر افزایش چشمگیری پیدا کرد. او به جایی رسید که در کنار تام بردی و مدل معروف، «گیزل بوندچن» در کنفرانس FTX در باهاماس حاضر شد. در این کنفرانس چهره‌های سیاسی شناخته‌شده‌ای مثل «بیل کلینتون» و «تونی بلر» هم حضور داشتند.

بنکمن-فرید یکی از معتقدان به فلسفه ایثار مؤثر است، یعنی می‌خواهد تا جای ممکن بر ثروت خود بیندوزد تا بعداً بتواند همه این پول‌ها را صرف امور خیریه و جهان را به‌جای بهتری تبدیل کند. او همچنین گفته بود که ممکن است تا یک میلیارد دلار برای کمپین‌های سیاسی در راه انتخابات سال ۲۰۲۴ آمریکا هزینه کند، اما در ادامه از این ادعا عقب‌نشینی کرد.

بنیان‌گذار FTX چند ماه پیش به‌صورت عمومی اعلام کرد که وارد عمل می‌شود تا به شرکت‌هایی مثل Voyage Digital و BlockFi که تحت تأثیر سقوط Terra UST و لونا قرار گرفته بودند، کمک کند. او ظاهراً در این مسیر حدود ۷۰ میلیون دلار به Voyager Digital کمک کرد و گفته بود انتظار ندارد که این پول‌ها دوباره به نزد او برگردد.

او پیش‌تر در مصاحبه‌ای با NPR گفته بود: «فکر می‌کنم وظیفه داریم تا به‌طور جدی واردشدن به این قضایا را در نظر بگیریم، حتی اگر این کار به ضرر خودمان تمام شود […] حتی اگر ما مقصر نبوده‌ایم یا اصلاً در آن حضور نداشته‌ایم. فکر می‌کنم این رفتاری سالم برای این اکوسیستم باشد و می‌خواهم کاری را انجام دهم که می‌تواند به رشد و ترقی آن کمک کند.»

سقوط

با وجود اظهارات نوع‌دوستانه‌ای که بالاتر خواندید، گزارش‌ها نشان می‌دهد که بنکمن-فرید در پشت صحنه در حال استفاده از سرمایه‌های کاربران FTX برای جبران زیان‌های Alameda بوده است. اما زمانی که مشتریان FTX شروع به برداشت پول‌های خود کردند و توکن FTT سقوط کرد، این صرافی با بحران نقدینگی روبه‌رو شد. در این شرایط، شرکت‌هایی مثل صرافی بایننس می‌خواستند به کمک FTX بیایند، اما وقتی دیدند اوضاع چقدر بد است، از این کار منصرف شدند.

حالا FTX و شرکت‌های وابسته به آن درخواست اعلام ورشکستگی کرده‌اند تا از محافظت‌های قانونی بهره‌مند شوند. بنکمن-فرید می‌گوید بابت این فاجعه «بسیار متأسف» است، اما کاربران فعال در حوزه رمزارزها در توییتر این عذرخواهی را نپذیرفته‌اند.

در حال حاضر احتمالاً میلیاردها دلار از دارایی‌های کاربران در این صرافی قفل شده و ممکن است به خاطر فرایند ورشکستگی تا مدت‌ها در دسترس کاربران نباشد. به‌علاوه، شرکت‌هایی مثل BlockFi اعلام کرده‌اند که به شدت تحت تأثیر سقوط FTX قرار گرفته‌اند.

بنکمن-فرید و FTX حالا حداقل از سوی پنج رگولاتور آمریکایی تحت تحقیقات قرار گرفته‌اند. این رگولاتورها شامل کمیسیون بورس و اوراق بهادار، وزارت دادگستری، کمیسیون معاملاتی آتی کالا، هیئت اوراق بهادار ایالت تگزاس و سازمان حفاظت و نوآوری‌های مالی کالیفرنیا هستند. بنکمن-فرید از مدیرعاملی این شرکت استعفا کرده است و با توجه به گزارش‌ها به نظر می‌رسد که صرافی FTX حالا تحت حمله هکری هم قرار گرفته و بخشی از سرمایه‌های آن به سرقت رفته است.

اکنون باید منتظر بمانیم تا ببینیم در آینده چه تصمیماتی برای ادامه فعالیت FTX گرفته خواهد شد و چه بلایی به سر دارایی‌های کاربران می‌آید. در عین حال، حائز اهمیت است که بدانیم اقتصاد رمزارزها تا چه اندازه شکننده است و چطور دارایی‌های بی‌پشتوانه می‌توانند صرافی‌های بزرگی مثل FTX را زمین بزنند.

بیشتر بخوانید:

• بورس وارد فاز اصلاحی شد/ بازار سرمایه در میان‌مدت به کدام سو می‌رود؟

۲۲۰ ۳۵